Vụ bưởi Tết năm nay, nhiều vườn bưởi Năm Roi ở huyện Châu Thành (Hậu Giang) nói chung và câu lạc bộ (CLB) bưởi tạo hình hồ lô ở xã Phú Tân nói riêng không khỏi lo lắng khi trái non bị rụng ngay từ đầu vụ. Tình trạng này dẫn đến nguy cơ mất mùa, đồng nghĩa với thu nhập trong dịp Tết của nhiều nhà vườn cũng giảm theo.
Thời điểm này năm ngoái, vườn bưởi của ông Võ Trung Thành, ở ấp Phú Trí A, xã Phú Tân cho sản lượng 3 - 4 tấn trái bán vào dịp Tết Nguyên đán, số bưởi tạo hình hồ lô bán Tết cũng tương đối nhiều. Nhưng năm nay, sản lượng trái đã giảm đáng kể, tỷ lệ bưởi rụng trái non ngay từ đầu vụ lên đến 70-80%. Ông Thành tâm sự: “Nhìn bưởi rụng mà thấy xót ruột”.
Không riêng gì vườn bưởi của ông Thành, hầu hết nhà vườn trồng bưởi Năm Roi ở huyện Châu Thành đều chung cảnh ngộ, khiến cho sản lượng bưởi năm nay sụt giảm mạnh. Theo ông Võ Trung Thành, Chủ nhiệm CLB bưởi tạo hình ở xã Phú Tân, việc xử lý bưởi ra hoa vẫn được thực hiện đúng quy trình như mọi năm. Khi ra trái non được một tháng, trái bắt đầu rụng nhưng không rõ nguyên nhân.
Ông Trần Quang Hành, Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện, cho biết: Sau khi nhận được phản ánh của người dân, ngành đã cử cán bộ xuống tìm hiểu nguyên nhân, sẵn sàng hỗ trợ tích cực trong tập huấn kỹ thuật cho bà con và có khuyến cáo phù hợp với từng loại cây trồng để giúp người dân tránh những tổn thất về kinh tế.
Theo nhiều nhà vườn, nguyên nhân bưởi ra hoa ít và rụng trái non trong vụ bưởi Tết là do thời tiết thất thường, năm nhuận nên nắng nóng kéo dài, mùa mưa đến muộn, đến khi có mưa thì mưa nhiều, kéo dài khiến cây bưởi sau thời gian khô hạn giờ bị úng nước. Mặt khác, việc phòng trị sâu đục trái bưởi của nhà vườn cũng chưa triệt để. Điển hình như vườn bưởi của anh Huỳnh Phước Giòn, thành viên CLB, vụ bưởi Tết năm nay, ngoài diện tích hiện hữu như mọi năm, anh còn đặt mua thêm hơn 500 gốc bưởi của các nhà vườn khác để chăm sóc, tạo hình hồ lô. Nhưng sản lượng đạt thấp, thậm chí có vườn sau khi áp dụng kỹ thuật cho ra hoa đậu trái mà số bưởi đúng chuẩn để tạo dáng hồ lô cũng rất ít.
Ông Thành cho biết thêm: Để đảm bảo số lượng sản phẩm theo đặt hàng như mọi năm, ngoài 17ha trong CLB, ngay đầu vụ, các thành viên phải đến tận các vườn đặt mua bưởi thương phẩm với số lượng nhiều hơn để khấu trừ tỷ lệ hao hụt. Năm nay, CLB chuẩn bị trên 1.000 gốc bưởi để đầu tư chăm sóc tạo dáng hồ lô cung ra thị trường Tết Nguyên đán. Nhưng do ảnh hưởng thời tiết nên năng suất giảm gần 60% so với năm trước do bưởi không đậu trái và rụng trái non trong lúc tạo dáng hồ lô. Tết Nguyên đán vừa rồi, CLB cung ứng cho thị trường hơn 9.000 trái bưởi hồ lô, nhưng năm nay khả năng chỉ đạt khoảng 5.000 trái và tỷ lệ thành phẩm đạt chuẩn thì cũng còn nhiều thách thức đối với CLB.
Mặc dù còn hơn 2 tháng nữa mới đến Tết Nguyên đán nhưng ngay từ bây giờ đã có nhiều mối buôn tìm đến CLB để đặt hàng, nhưng sản lượng không đáp ứng đủ nhu cầu. Do vậy, theo nhận định của ông Thành thì khả năng giá bưởi hồ lô bán Tết Ất Mùi có thể sẽ tăng từ 15-20% do khan hiếm hàng. Kinh nghiệm thực tế của nhiều nhà vườn, “thất mùa được giá” là hiển nhiên, nhưng đối với CLB sản xuất bưởi tạo hình ở ấp Phú Trí A thì niềm vui vẫn chưa trọn vẹn, bởi sản lượng giảm chắc chắn nguồn thu nhập cũng giảm theo. Hiện nay các thành viên trong CLB đành ngậm ngùi chăm sóc số bưởi không đạt chuẩn để bán trước Tết, nhằm bù vào khoản chênh lệch so với số bưởi thất mùa.