Nhìn vào các tỷ phú trên thế giới, họ chẳng có ma thuật gì cả, nhưng giàu có, giỏi giang. Với họ, hầu hết đều có một điểm chung mà ai trong chúng ta cũng có thể học được: đam mê đọc sách từ nhỏ và cho đến khi thành công trong sự nghiệp, họ vẫn dành thời gian thích đáng để đọc sách. Tỷ phú Warren Buffet dành 5-6 giờ mỗi ngày để đọc sách báo. Mark Zuckerberg - Chủ tịch, Giám đốc điều hành và đồng sáng lập mạng xã hội Facebook dù bận rộn nhưng đọc ít nhất 1 cuốn sách trong vòng 2 tuần. Arthur Blank, tỷ phú đang sở hữu đội bóng rổ đương kim vô địch giải bóng rổ nhà nghề Mỹ Cleveland Cavavers dành 2-3 giờ mỗi ngày để đọc sách... Ngày nay, các nhà khoa học trên thế giới đều đồng tình với nhận định: 70% trong tổng số tri thức con người có trong thời đại bùng nổ thông tin đều đến từ kênh đọc, nghe, nhìn.

Kinh nghiệm ở những nước có nền văn hóa đọc hàng đầu thế giới như Nhật, Pháp, Israel, Singapore, Malaysia... cho thấy: Trẻ em khi cất tiếng khóc chào đời đã bắt đầu được tiếp xúc với sách qua những cuốn sách gối đầu giường và tủ sách gia đình được đặt ở vị trí trang trọng nhất. Đặc biệt, trẻ em ở bậc tiểu học được nhà trường định hướng cách thức chọn sách, đọc sách và viết tóm tắt cảm nhận sau khi đọc một cuốn sách. Đấy chính là nền tảng để khi lớn lên, trưởng thành bước vào đời, hành vi đọc sách trở thành thói quen như cơm ăn, nước uống hàng ngày.

Ở Việt Nam, những năm 60, 70 của thế kỷ XX, miền Bắc xã hội chủ nghĩa còn khó khăn, đến mức một cuốn sách cũng phải truyền tay nhau đọc, đọc ngấu nghiến để đến lượt người khác. Ngày nay, điều kiện kinh tế, xã hội phát triển hơn, có nhiều kênh thông tin hơn nhưng một bộ phận trẻ em vẫn có xu hướng tìm đến sách và đọc sách. Nhưng ở những vùng sâu, vùng cao, vùng biên giới, hải đảo, cơ hội tiếp cận với nguồn sách còn nhiều khó khăn. Ở đô thị, đồng bằng tuy có điều kiện thuận lợi hơn nhưng gia đình, nhà trường, xã hội lại chưa có định hướng rõ ràng nên phần lớn trong số các em đến với sách vẫn tự do tìm và đọc theo sở thích. Điều đáng tiếc hơn, trong lớp tuổi thơ vẫn còn một bộ phận không nhỏ thờ ơ với sách.

Để có một nền tảng văn hóa đọc sâu rộng và bền vững, không còn cách nào khác là phải tìm cách ươm mầm thói quen đọc sách bắt đầu từ tuổi thơ: Cho các em sớm được tiếp cận với sách để xây dựng tình yêu sách, hình thành kỹ năng đọc sách để các em có hành vi đọc sách lành mạnh, bổ ích và tạo lòng đam mê đọc sách từ nhỏ để hình thành một nhu cầu đến suốt cuộc đời. Trách nhiệm đó được đặt lên vai từng gia đình, nhà trường, xã hội, trong đó hệ thống thư viện công cộng phải đi tiên phong.

Gia đình chính là nơi đặt viên gạch đầu tiên để xây dựng nền tảng văn hóa đọc cho các em. Được sống trong một gia đình mà cha mẹ, anh chị thường xuyên quan tâm và đọc sách chính là môi trường lý tưởng để các em noi theo, thực hành theo. Ở trường, nhà trường nên dành một số giờ ngoại khóa có tính bắt buộc để các em tiếp cận với sách. Nhà trường cần gắn kết chặt chẽ với hệ thống thư viện công cộng trên địa bàn tạo ra sân chơi bổ ích thông qua nhiều hình thức sinh động: Tổ chức cho học sinh tham quan thư viện; hướng dẫn kỹ năng đọc sách; thi tìm hiểu về sách; kể chuyện theo sách; những buổi biểu diễn sân khấu hóa một câu chuyện theo sách... Hệ thống thư viện công cộng cần định hướng trọng tâm phục vụ là lứa tuổi thiếu niên, nhi đồng. Để thực hiện được điều này, ngoài việc tăng cường nguồn sách luân chuyển cho các thư viện nhà trường, thư viện cấp huyện, cấp tỉnh nên xây dựng các phòng đọc sách tại các trường học. Phòng đọc sách đó như những vệ tinh của thư viện công cộng để đưa sách đến với bạn đọc nhỏ tuổi.

Sẽ còn rất nhiều việc phải làm để có thể gầy dựng văn hóa đọc bắt đầu từ lứa tuổi thơ. Nhưng trước hết mọi người, mọi tổ chức trong xã hội hãy chung tay mang thông điệp đến với các tầng lớp dân cư, đặc biệt là  lứa tuổi TH, THCS: “Nếu hằng ngày không dành thời gian đọc sách, chúng ta sẽ có lỗi với xã hội!”.