Theo quy định pháp luật hiện hành, người lao động (NLĐ) phải trích một phần thu nhập cùng với người sử dụng lao động (NSDLĐ) đóng BHXH-YT-TN. Đây là các khoản tiền mà cơ quan BHXH phải chi trả trong tương lai, nhằm bảo đảm quyền lợi của NLĐ khi họ nghỉ hưu, gặp rủi ro trong lao động, đau ốm, hoặc mất việc làm. Tuy nhiên, tình trạng NSDLĐ nợ tiền BHXH-YT-TN dây dưa, làm ảnh hưởng đến quyền lợi của NLĐ. Các cơ quan BHXH đã thực hiện nhiều giải pháp thu nợ như đôn đốc, nhắc nhở, xử lý hành chính, thậm chí khởi kiện ra tòa nhưng vẫn chưa cải thiện được. Nhằm khắc phục tình trạng này, một giải pháp mới đã được triển khai là ủy thác nhờ thu BHXH-YT-TN qua các ngân hàng thương mại (NHTM).

Ông Trần Duy Hưng, Giám đốc BHXH tỉnh BR-VT cho biết: Trên địa bàn tỉnh hiện có hơn 750 ngàn người tham gia đóng BHXH-YT-TN, trong đó có gần 164 ngàn NLĐ đóng BHXH. Tình trạng nợ BHXH-YT-TN cũng xảy ra trên địa bàn với tổng số nợ đến đầu tháng 5-2015 hơn 293 tỷ đồng. Tới đây, với việc hợp tác thu, thu nợ BHXH-YT-TN qua kênh NHTM, kỳ vọng đây sẽ là giải pháp hữu hiệu, tạo điều kiện cho NSDLĐ thực hiện tốt hơn trách nhiệm của mình.

Ngày 7-5 vừa qua, Ngân hàng TMCP Công thương (VietinBank) và BHXH Việt Nam đã chính thức ký kết hợp đồng hợp tác thu, thu nợ BHXH-YT-TN qua hệ thống VietinBank trên phạm vi toàn quốc. Trước đó, VietinBank đã triển khai thí điểm thu BHXH-YT-TN của các tổ chức, cá nhân từ ngày 1-2-2015 tại 10 tỉnh, thành phố. Tương tự, sau thời gian ngắn triển khai thí điểm phối hợp thu trong phạm vi hẹp với Ngân hàng TMCP Ngoại thương (Vietcombank), Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển (BIDV), hiện BHXH Việt Nam cũng đã chính thức ký kết hợp tác mở rộng phối hợp thu, thu nợ BHXH-YT-TN trên toàn hệ thống của hai ngân hàng này.

Ông Huỳnh Công Lợi, Giám đốc Chi nhánh VietinBank BR-VT cho biết: Với mạng lưới trụ sở chính và 12 phòng giao dịch ở các địa bàn trong tỉnh, cùng với hệ thống công nghệ hiện đại, phần mềm ứng dụng trong thanh toán của VietinBank, chi nhánh sẽ tổ chức tốt việc phối hợp thu với cơ quan BHXH, đáp ứng kịp thời các yêu cầu nộp tiền, chuyển khoản, trích nợ tự động của tổ chức, cá nhân thực hiện đóng BHXH-YT-TN. Đặc biệt, nếu khách hàng DN gặp khó khăn tài chính tạm thời, chưa thực hiện được việc nộp tiền vào quỹ BHXH, VietinBank sẽ cho vay bằng sản phẩm tín dụng tốt nhất để DN hoàn thành trách nhiệm của mình. Hiện tại, chi nhánh đang có quan hệ giao dịch thường xuyên với hơn 1.000 DN và các DN này đã đăng ký nộp các quỹ bảo hiểm qua tài khoản mở tại chi nhánh. Từ ngày 1-6 tới đây, việc phối hợp thu với cơ quan BHXH sẽ được thực hiện, tin rằng số lượng DN giao dịch và mở tài khoản tại chi nhánh sẽ tăng lên nhiều hơn.

Theo đánh giá của BHXH Việt Nam và các NHTM phối hợp thu, sau một thời gian triển khai thí điểm thu, thu nợ BHXH-YT-TN qua kênh ngân hàng đã đem lại lợi ích nhiều mặt cho tất cả các bên tham gia. Đối với cơ quan BHXH, tăng cường khả năng theo dõi, giám sát, tập trung nhanh nhất các nguồn quỹ bảo hiểm, giảm nợ đọng; giảm chi phí hành chính, tiết kiệm nhân lực do nhờ thu ủy thác cho ngân hàng; tăng cường sự tuân thủ trong thực hiện chính sách BHXH-YT-TN; bảo đảm cân đối nguồn quỹ để chi trả đúng quy định về các quyền lợi cho người đóng bảo hiểm.

Về phía các ngân hàng, sẽ có sự cạnh tranh về hệ thống mạng lưới, công nghệ thông tin, nhân lực và chất lượng dịch vụ để không chỉ giao dịch qua tài khoản “Tiền gửi thu BHXH”, mà còn tạo nguồn huy động vốn khá lớn, cũng như cho vay đối với DN nộp bảo hiểm; đây cũng là cơ hội quảng bá thương hiệu, phát triển các loại hình bán lẻ đa dạng. Việc nộp tiền bảo hiểm qua tài khoản “Tiền gửi thu BHXH” tại các NHTM sẽ giúp cho tổ chức, DN tiết kiệm chi phí, nhân lực và khi gặp khó khăn tài chính sẽ được ngân hàng cho vay để thực hiện trách nhiệm của mình theo quy định pháp luật. Đối với NLĐ, mặc dù là đối tượng gián tiếp tham gia trong quy trình hợp tác giữa BHXH và NHTM, nhưng việc thu và nộp BHXH-YT-TN tốt hơn, thì quyền lợi chính đáng của họ sẽ được bảo đảm hơn.