Thay đổi tư duy chăn nuôi để làm chủ thị trường

Trong trang trại chưa đến 1ha tại tổ 24, khu 2B, phường Hà Phong, TP Hạ Long (Quảng Ninh) do anh Bùi Sỹ Tuyến làm chủ đang chăm sóc khoảng 6.000 con gà Tiên Yên.

Gà của trang trại anh Tuyến được nhiều nhà hàng săn đón bởi chất lượng thịt thơm, ngon đặc trưng của giống gà Tiên Yên cũng như cách chăn nuôi hữu cơ đảm bảo an toàn, giàu dĩnh dưỡng.

Hàng ngày, kể cả trong thời gian có dịch Covid-19 hoành hành, anh vẫn xuất bán từ 500-600 con gà ra thị trường. Đơn hàng trong và ngoài tỉnh liên tục tăng.

Trước đây, khi học xong đại học, chuyên ngành xây dựng, bản thân anh Tuyến đã phải vật lộn mưu sinh khắp các tỉnh miền Tây để theo dõi công trình. Công việc không những vất vả mà thu nhập chẳng đáng là bao nên anh quyết định trở về quê nhà chăn nuôi gia cầm từ nguồn vốn, mảnh đất có sẵn.

"Trong thời gian sống cùng bà con người dân các tỉnh miền Tây, tôi đã tích lũy cho mình nhiều kinh nghiệm của ngành chăn nuôi vốn nhiều bấp bênh", anh Tuyến giãi bày.

“Đầu tiên, nếu làm nông phải xác định hướng đi đúng đắn, đầu tư bài bản và đặc biệt là khâu chọn thức ăn cho vật nuôi. Ví dụ, các hộ chăn nuôi lợn thường tận dụng thức ăn thừa từ các nhà hàng để làm thức ăn chăn nuôi, giúp họ giảm bớt một phần chi phí. Tuy nhiên cách làm này không đảm bảo nguồn dinh dưỡng cũng như khó khăn cho việc đăng kí sản phẩm chăn nuôi an toàn”, anh Tuyến bộc bạch thêm.

Bắt tay vào thực hiện ý tưởng thành lập gia trại khi trở về quê nhà, anh Tuyến đã đến học tập, tham khảo các mô hình nuôi gà mía ở Sơn Tây, gà Tiên Yên. Anh Tuyến nhận ra rằng nuôi gà không có thương hiệu rất khó cạnh tranh trên thị trường, trong khi đó các loại gà sạch, gà có thương hiệu thì nhu cầu của người tiêu dùng vẫn tăng cao.

Trên nền tảng đó, anh bắt đầu thành lập trang trại hữu cơ vào năm 2018, anh học hỏi cách nuôi giun quế để làm thức ăn cho gà.

“Quá trình đầu tư bài bản, hướng đi đúng đắn, đặc biệt là nguồn thức ăn tốt, giàu dinh dưỡng từ mô hình trang trại hữu cơ đã giúp trang trại của tôi thành công trong chăn nuôi gà Tiên Yên đặc sản”, anh Tuyến chia sẻ.

Để có được thành công như hiện nay, anh Tuyến đã phải mất rất nhiều thời gian và tiền bạc. Hơn nữa, anh Tuyến gần như là người đầu tiên tại địa phương lựa chọn nuôi cấy giun quế làm thức ăn cho gia cầm, điều đó khiến lựa chọn của anh càng trở nên khó khăn.

Anh đọc nhiều tài liệu tham khảo, từ môi trường sống đảm bảo cho giun cho đến quá trình bảo vệ, chăm sóc phải đúng quy trình. Thời điểm bắt đầu nuôi giun quế anh cũng phải rất vất vả để có thể tìm mua được ấu trùng giun từ trứng đã thụ tinh.

Trong một lần tham khảo tài liệu, anh được chỉ dạy giun sẽ sống tốt trong môi trường hỗn hợp đất và phân gia súc, anh phải bỏ ra cả vài chục triệu đồng mua phân từ Thái Bình chuyển về “đất mỏ” do địa phương anh sống không có nhiều phân gia súc cần sử dụng. Những tưởng rằng giun quế nuôi cấy sẽ sinh sôi nảy nở nhưng mãi không có kết quả.

Qua quá trình theo dõi, kiểm tra, anh biết thêm giun quế cần thêm môi trường sống thích hợp. Anh quan sát theo dõi quá trình sinh trưởng của giun đất thường sống. Chúng sẽ phát triển hơn ở những khu vực đất ẩm ướt, ruộng đồng, nương rẫy, đất hoang sơ,... nơi có nhiều mùn hữu cơ.

Thế là anh quyết định xây dựng thêm hệ thống che chắn, tránh ánh nắng cho khu đất cấy giun quế. Cuối cùng những lứa giun đầu tiên cũng đã có kết quả.

Anh Tuyến nói: "Một trong những yếu tố quan trọng nhất trong trang trại tôi thực hiên là việc chủ động nguồn thức ăn hữu cơ chất lượng, đủ dinh dưỡng trên cơ sở quy trình chăn nuôi khép kín của trang trại nuôi giun quế.

Thành công của mô hình nuôi giun quế rộng 1.000m2 cho phép trang trại cung cấp đủ nguồn giun làm thức ăn cho gà. Giun quế gần như là thức ăn chính, đầy đủ chất dinh dưỡng và khoáng chất nên gà gia đình tôi nuôi có thịt chắc, thơm ngon hơn".

Những lần tiếp theo, khi đã có đủ kinh nghiệm, quá trình nuôi giun quế đơn giản hơn, đến nay anh có thể sử dụng phân gà để cấy trên nền đất cũ, đồng thời xây dựng hệ thống tưới ẩm, đảm bảo quá trình cấy giun thành công. Chu kỳ khoảng 2 tháng anh thả ấu trùng một lần, cứ thế rồi đào đất sẽ thu thập được giun quế.

Ngoài lấy giun quế cho gà ăn, phần đất nuôi giun cũng rất hiệu quả, bởi có chất mùn hữu cơ do quá trình giun sinh sống tạo thành, anh Tuyến sử dụng phần đất này phục vụ chăn nuôi các mô hình trồng rau, nuôi cá.

Cùng với việc bổ sung các loại khoáng chất từ phụ phẩm cá biển, các mô hình trồng rau, nuôi cá là nguồn cung cấp thức ăn trở lại cho việc chăn nuôi gà. Vì thế, anh cũng dành một phần diện tích đất để nuôi ngan thương phẩm.

Thành quả từ trang trại nuôi gà hữu cơ

Đến nay, anh Tuyến đã có một trang trại chăn nuôi gà quy mô lớn với hệ thống chuồng gà rộng trên 800m2, thiết kế thoáng mát, nền dùng đệm lót sinh học từ trấu, mùn cưa và men vi sinh tự chế. Hợp chất vi sinh này giúp phân giải phân gà, khử mùi, giữ vệ sinh chuồng trại, đảm bảo nhiệt độ tiêu chuẩn từ 26 độ C, tạo môi trường sạch, thông thoáng cho gà.

Với nguồn giống, thức ăn chủ động, trang trại của anh Tuyến đã xây dựng quy trình chăn nuôi gà thịt thương phẩm. Theo đó, gà nuôi chia ra thành nhiều thời kỳ với nguồn thức ăn khác nhau.

Đối với gà úm độ tuổi dưới 1 tháng được nuôi bằng cám công nghiệp đủ thành phần thức ăn. Từ tháng thứ 2, thức ăn công nghiệp giảm, bổ sung thêm các nguồn khác và cho thức ăn nhiều chất sơ ở tháng thứ 3. Từ tháng 4 trở đi, gà được ăn thức ăn nhiều chất béo, đạm từ các nguồn thức ăn sạch, sẵn có.

Để đảm bảo nguồn giống gà nuôi các đợt tiếp theo, anh Tuyến đã chủ động lưu  giống bằng cách sử dụng lồng ấp công nghiệp. Nhờ tư vấn của chuyên gia và tham khảo nhiều mô hình nuôi gà ở Tiên Yên, giữa năm 2019, anh Tuyến thành công trong  việc tạo nguồn giống gà tốt nhất cho chất thịt ngon, thơm, da vàng.

Tái cơ cấu vật nuôi được Quảng Ninh xác định rõ thứ tự ưu tiên về loại sản phẩm chính từ chăn nuôi là lợn, gà, bò thịt, bò sữa. Chăn nuôi gia cầm đứng thứ 2 về tầm quan trọng trong ngành chăn nuôi.

Hiện nay, tổng đàn gia cầm của tỉnh Quảng Ninh dần phát triển ổn định, đồng nghĩa với giá trị sản xuất theo giá hiện hành liên tục tăng nhanh. Theo báo cáo tái cơ cấu ngành nông nghiệp 5 năm giai đoạn từ năm 2013-2017, đàn gia cầm của địa phương này tăng mạnh, với 3,450 triệu con gia cầm (tăng 24,8% so với năm 2013).

Đồng thời Quảng Ninh cũng đã phát triển và bước đầu hình thành các vùng chăn nuôi tập trung như vùng chăn nuôi vùng chăn nuôi gà ở huyện Tiên Yên với số lượng lên đến 521.700 con.

Ngành NN-PTNT tỉnh Quảng Ninh sẽ tiếp tục chỉ đạo các địa phương tập trung chuyển từ chăn nuôi nhỏ lẻ, phân tán sang phát triển chăn nuôi tập trung theo trang trại, gia trại, duy trì chăn nuôi nông hộ nhưng theo hình thức công nghiệp và ứng dụng công nghệ, kỹ thuật tiến tiến trong chăn nuôi.

Nhiều mô hình chăn nuôi áp dụng VietGAP được cấp chứng nhận, có thêm nhiều doanh nghiệp lớn trong và ngoài tỉnh mạnh dạn đầu tư vào lĩnh vực chăn nuôi, hình thành chuỗi liên kết sản xuất chất lượng cao.

Quảng Ninh đang tiếp tục triển khai thực hiện hỗ trợ phát triển giống vật nuôi trên địa bàn tỉnh, trong đó tập trung hỗ trợ các đối tượng vật nuôi bản địa như gà Tiên Yên, lợn Móng Cái nuôi giữ giống gốc và phát triển đàn giống hậu bị cũng như thực hiện đặt hàng nuôi giữ giống gốc.