Nhằm nâng cao chất lượng, ổn định giá điều, HTX Sản xuất điều bền vững Phước Hưng (xã Tiến Hưng, TX Đồng Xoài, Bình Phước) đã đồng lòng SX điều theo tiêu chuẩn quốc tế.

Từ đó tạo ra hướng đi mới, tăng thu nhập đáng kể.

TÂM HUYẾT VỚI CÂY ĐIỀU

Ông Vũ Đức Bộ, GĐ HTX Sản xuất điều bền vững Phước Hưng cho biết: “Tiền thân của HTX là nhóm SX điều bền vững Tiến Hưng, được thành lập năm 2007, lúc đầu chỉ có 49 hội viên.

Tháng 4/2014, từ nhóm chuyển thành HTX, hiện đã tăng lên 300 hội viên với trên 1.000 ha điều. Đây là mô hình đầu tiên thí điểm SX điều sạch, bền vững tại Bình Phước và là HTX duy nhất trong tỉnh thực hiện SX điều theo công nghệ sạch dựa trên tiêu chuẩn FLO.

Để đáp ứng nhu cầu, HTX mở rộng thêm 2 tổ SX ở huyện Bù Đăng và Bù Gia Mập. Tham gia HTX điều sạch, bền vững các thành viên được tập huấn dài hạn về phương thức SX sạch, không sử dụng hóa chất độc hại...

Các hộ trồng điều được tư vấn bảo vệ sức khỏe, hạn chế tác động môi trường do sử dụng thuốc BVTV, có thêm tiền phúc lợi sau XK do bạn hàng chi trả thêm khi đáp ứng các tiêu chí đối tác đưa ra.

HTX cũng hướng dẫn người trồng điều chuyển đổi phương pháp trồng, nhân giống để nâng cao chất lượng theo hướng thích ứng với biến đổi khí hậu. Ông Đàm Xuân Thọ (trước đây là trưởng nhóm SX điều bền vững) là một trong những điển hình, chuyển từ điều hạt sang trồng điều ghép nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm.

Chúng tôi tìm đến vườn điều rộng 3 ha của ông Đàm Xuân Thọ (xóm 3, ấp 7, xã Tiến Hưng). Vừa bước vào đầu rẫy, con chó bẹc giê thấy người lạ sủa toáng lên, một người đàn ông trạc tuổi 60, tóc hoa râm đang lúi húi gom những cành điều khô để đốt.

Thấy chúng tôi tới, ông nghỉ tay, mời vào nhà uống nước, rồi mang đĩa hạt điều rang muối còn nóng hổi mời khách. Ông Thọ kể, quê ông ở huyện Thanh Ba, Phú Thọ. Năm 1992 gia đình chuyển vào xã Tân Hưng, huyện Đồng Phú, tỉnh Sông Bé (cũ) để lập nghiệp (nay là xã Tiến Hưng, TX Đồng Xoài).

Hồi đó ở đây còn hoang vu, đất đai rộng, hai vợ chồng không kể ngày đêm lăn lưng đi phát rẫy, cứ phát được đến đâu trồng lúa và trồng cây ngắn ngày tới đó. Mỗi năm phát thêm một số diện tích, dần dà cũng được 10 ha đất hoang. Trong đó ông trồng 7 ha cao su trên 20 năm tuổi; 3 ha điều ghép giống (BL1) năng suất tới 6 tấn/ha, được xếp vào hạng cao nhất nhì của Bình Phước.

HẠT ĐIỀU XUẤT NGOẠI

Ông Thọ cho hay, những năm trước đây người dân không quan tâm chăm sóc cây điều, dẫn tới năng suất thấp, giá cả không ổn định, nhiều người chặt phá điều để trồng cao su. Nhằm nâng cao chất lượng, ổn định giá cả hạt điều của địa phương, năm 2007 nhóm SX điều bền vững xã Tiến Hưng ra đời quy tụ những người có tâm huyết với cây điều do ông Thọ làm trưởng nhóm.

Với vai trò vừa là Chi hội trưởng Chi hội Nông dân ấp 7 kiêm trưởng nhóm SX điều, lúc đầu ông gặp không ít khó khăn. Rất may, nhóm gặp được tổ chức thương mại công bằng quốc tế (FLO ID) và được tổ chức này cử chuyên gia về khảo sát chất đất, khí hậu, nguồn nước giúp nhóm.

Sau đó họ mời trưởng nhóm sang Ấn Độ, Thái Lan, Malaysia, Indonesia để tập huấn quy trình chăm sóc, bón phân, sử dụng thuốc BVTV, bảo quản sản phẩm sau thu hoạch, rồi về hướng dẫn lại cho hội viên. Nhờ áp dụng TBKT vào SX, cây điều ở xã Tiến Hưng nhanh chóng được khôi phục và phát triển tốt.

Đơn cử, ông Trương Minh Lương, ấp 6 từ khi được tham gia nhóm SX điều bền vững đã được tập huấn rất nhiều về quy trình chăm sóc, bón phân, sử dụng thuốc BVTV, bảo quản sản phẩm…

Trước đây gia đình ông Lương có 4 ha đất trồng điều, mỗi năm thu hoạch được khoảng 1,5 - 1,8 tấn hạt/ha. Từ khi tham gia nhóm SX điều, năng suất đạt 3 tấn/ha, chất lượng hạt cũng to hơn, bóng hơn, giá bán cao hơn từ 1.000 - 2.000 đ/kg…