Gia đình anh Hạ Văn Nam là một trong những hộ tiên phong trong việc xây dựng mô hình nuôi chim cút ở huyện Vĩnh Tường (Vĩnh Phúc). Tìm hiểu được biết, khoảng năm 2005, sau một thời gian tìm hiểu thị trường, anh Hạ Văn Nam đã bỏ nhiều công sức nghiên cứu đặc điểm sinh trưởng của con chim cút và quyết định mua giống chim cút về nuôi thử. Lúc đầu, anh Nam mua trên 1.000 con chim cút còn nhỏ về làm giống. Nhận thấy chim cút là loại vật nuôi không quá khó, gia đình anh Nam đã mạnh dạn đầu tư phát triển số lượng chim và mở rộng diện tích chuồng nuôi. Từ năm 2011, anh Nam đầu tư cả hệ thống máy chế biến thức ăn cho chim và lò ấp trứng nên rất thuận tiện cho việc chăm sóc và quá trình ấp nở chim giống. Bắt nhịp kịp với nhu cầu của thị trường, anh Nam vừa nuôi chim thịt, vừa nuôi chim đẻ trứng và ấp trứng, bán chim giống. Thời gian để một con chim cút trưởng thành và đẻ trứng là khoảng 35 - 40 ngày; số lượng chim đẻ trứng khoảng 90 - 95%. Ưu thế nổi trội của chim cút là liên tục cho trứng trong vòng 7 - 9 tháng. Theo kinh nghiệm của anh Hạ Văn Nam, nuôi chim cút đòi hỏi phải chăm sóc, vệ sinh chuồng trại sạch sẽ, thoáng mát, đảm bảo đủ ánh sáng. Mật độ nuôi không quá dày (40 - 50 con/m2). Mùa hè, thời tiết nắng nóng, nên vệ sinh chuồng thông thoáng, giữ nhiệt độ mát mẻ; còn mùa đông, do thời tiết lạnh, chim sinh sản chậm nên cần đảm bảo ánh sáng và tăng độ ấm, nhiệt độ thích hợp cho chim cút phát triển là 20 - 30°C. Mô hình nuôi chim cút có ưu điểm là nhanh thu hồi lại vốn, chi phí đầu tư không cao, ít bị dịch bệnh, ít tốn công chăm sóc, rất phù hợp với các hộ nông dân. Người chăn nuôi có thể tranh thủ thời gian nông nhàn để làm mô hình này. Bên cạnh đó, đầu ra cho sản phẩm cũng khá thuận lợi bởi nhu cầu của thị trường về chim cút thịt và trứng chim cút là khá lớn.
Hiện nay, với 2 khu chuồng nuôi rộng gần 2.000 m2, anh Nam và gia đình thường xuyên duy trì đàn chim cút với số lượng dao động khoảng 15 - 16 vạn con. Trong đó, anh cho trên 10 vạn con đẻ lấy trứng lộn, còn lại là cho đẻ lấy trứng thường. Cứ mỗi ô chuồng được ghép 30 con chim mái với 10 con chim trống. Nhờ chăm sóc đúng kỹ thuật nên đàn chim cút nhà ông Hạ Văn Cấp đẻ rất đều. Với giá bán chim cút giống mới nở là 700 đồng/con; 5.000 - 5.500 đồng/chục quả trứng cút lộn, 3.500 đồng/chục quả trứng thường; 12.000 đồng/1 chim bố mẹ thải loại… bình quân mỗi năm anh Nam thu về khoảng trên 2 tỷ đồng. Nhờ đó, mô hình trang trại của anh đã trở thành một trong những mô hình nuôi chim cút lớn nhất trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc. Từ phát triển nuôi chim cút, anh Nam đã có nhà cửa khang trang, đầy đủ tiện nghi, con cái học hành đến nơi đến chốn. Ngoài ra, anh còn đang thuê hơn 2,5 ha ao đầm của xã để nuôi thêm thủy sản các loại.
Anh Hạ Văn Nam kiếm tra trứng cút lộn trước khi xuất bán
Không chỉ làm giàu cho bản thân, nhờ có kinh nghiệm nhiều năm nên ai có nhu cầu nuôi chim cút, anh Hạ Văn Nam đều nhiệt tình chia sẻ. Vì thế, hiện nay trên địa bàn huyện Vĩnh Tường đã có khá nhiều hộ phát triển mô hình nuôi chim cút. Nhìn chung, các hộ nuôi chim cút đều cho thu nhập khá ổn định. Bên cạnh đó, trang trại nuôi chim cút của gia đình nhà anh Nam cũng tạo việc làm thường xuyên và việc làm thời vụ cho hàng chục lao động là người địa phương với thu nhập bình quân 200 - 250 nghìn đồng/người/ngày.
Mạnh dạn đầu tư xây dựng mô hình nuôi chim cút, gia đình anh Hạ Văn Nam là một trong những điển hình tiêu biểu về phát triển kinh tế ở địa phương. Không chỉ được công nhận là mô hình đạt chuẩn trang trại, gia đình anh Nam còn được nhận nhiều giấy khen, bằng khen của các cấp; song như chia sẻ của anh Nam, điều làm anh vui nhất đó là đã tìm ra hướng phát triển kinh tế hiệu quả và thực sự phù hợp với điều kiện của quê hương. Từ mô hình nuôi chim cút của anh Hạ Văn Nam cũng như các hộ dân ở huyện Vĩnh Tường đang cho hiệu quả kinh tế cao có thể nhận thấy chim cút là loại vật nuôi cần được nhân rộng, nhất là đối với những vùng nông thôn để có thể giúp người nông dân vươn lên phát triển sản xuất; thực hiện xóa đói, giảm nghèo một cách bền vững./.