Theo Bộ Nông nghiệp và
PTNT, từ năm 2010 đến nay, tại một số tỉnh miền núi phía Bắc đã xảy
ra nhiều ổ dịch bệnh Nhiệt thán ở gia súc và lấy bệnh cho người như
Lai Châu, Điện Biên, Cao Bằng, Hà Giang…. Trong tháng 9/2014, tại huyện
Mèo Vạc của tỉnh Hà Giang đã xuất hiện gia súc mắc bệnh Nhiệt thán
và lây bệnh sang người do việc giết mổ, ăn thịt gia súc mắc bệnh,
chết. Theo báo cáo của cơ quan thú y địa phương, khi phát hiện 05 con
gia súc (bò, dê) bị mắc bệnh và chết, người chăn nuôi và chính quyền
cơ sở đã không thông báo cho cơ quan thú y để xử lý kịp thời; người
chăn nuôi tự ý mổ xác gia súc mắc bệnh để ăn và chia cho nhiều người
trong bản cùng ăn, tổng số có 215 người cùng ăn thịt gia súc chể do
mắc bệnh Nhiệt thán và có 09 người mắc bệnh; người chăn nuôi vứt
xác gia súc chết ra môi trường, làm phát tán mầm bệnh; sự phối hợp
giữa các cơ quan y tế và thú y tại địa phương chưa được tốt, khi phát
hiện người mắc bệnh không thông báo ngay cho cơ quan thú y để phối hợp
điều tra và xử lý ổ dịch trên gia súc (từ ngày 17/9/2014 đã phát
hiện có nhiều người mắc bệnh Nhiệt thán, nhưng đến ngày 13/10/2014 cơ
quan thú y địa phương mới biết); việc tiêm phòng vắc xin Nhiệt thán
cho đàn gia súc chưa thực hiện tốt, một số gia súc mắc bệnh Nhiệt
thán do chưa được tiêm phòng vắc xin.
Theo
quy định, xác gia súc mắc bệnh Nhiệt thán, chất độn chuồng, chất
thải của gia súc phảo được đôt, chôn và đổ bê tông hố chôn gia súc
mắc bệnh Nhiệt thán dưới sự giám sát chặt chẽ của cơ quan quản lý
Nhà nước chuyên ngành về thú y (tại khoản 2, Điều 26 của Nghị định
số 33/2005/NĐ-CP); không được phép giết mổ gia súc mắc bệnh Nhiệt
thán để hạn chế vi khuẩn sinh nha bào (do nha bào của vi khuẩn có
thể sống, tồn tại trong đất nhiều năm mà vẫn có khả năng gây bệnh);
địa phương có bệnh Nhiệt thán phảo thực hiện việc tiêm phòng liên
tục trong 10 năm cho 100% gia súc trong diện tiêm (theo Quyết định số
63/2005/QĐ-BNN ngày 13/10/2005 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông
thôn); cơ quan y tế và thú y phải cùng phối hợp để điều tra, xử lý
ổ dịch (theo quy định tại Thông tư liên tịch số
16/2013/TTLT-BYT-BNN&PTNT ngày 27/5/2013 của Bộ Y tế và Bộ Nông
nghiệp và Phát triển nông thôn). Qua theo dõi đặc điểm dịch tễ của
bệnh, các tỉnh thuộc khu vực miền núi phía Bắc liên tục xuất hiện
các trường hợp gia súc mắc bệnh Nhiệt thán trong những năm gần đây
và thường xuyên có người bị mắc bệnh Nhiệt thán do ăn thịt gia súc
mắc bệnh, chết. Do vậy nguy cơ phát sinh, lây lan dịch bệnh Nhiệt thán
trên gia súc là rất cao, đặc biệt ở địa phương đã có ổ dịch Nhiệt
thán trong thời gian vừa qua.
Để
chủ động ngăn chặn triệt để dịch bệnh Nhiệt thán lây bệnh cho gia
súc và người, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị đồng
chí Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh miền núi phía Bắc tập trung
chỉ đạo thực hiện một số nội dung chính sau:
1.
Chỉ đạo ngành thú y, y tế chủ động rà soát và báo cáo cụ thể về
tình hình dịch bệnh Nhiệt thán trên gia súc và người trong 10 năm qua
để làm cơ sở xây dựng kế hoạch chủ động triển khai các biện pháp
phòng, chống dịch bệnh có hiệu quả, ngăn ngừa bệnh phát sinh trên gia
súc và lây sang người;
2.
Phát động và tổ chức tuyên truyền sâu rộng, liên tục bằng nhiều hình
thức phù hợp về tính chất nguy hiểm của bệnh Nhiệt thán, đồng thời
hướng dẫn người dân các biện pháp chủ động phòng bệnh cho gia súc
và người; Đặc biệt chú trọng tuyên truyền để người dân khi phát hiện
gia súc nghi mắc bệnh Nhiệt thán, gia súc chết bất thường phải khai
báo cho chính quyền địa phương và cơ quan thú y nơi gần nhất để xử
lý triệt để mầm bệnh; không tự ý giết mổ gia súc mắc bệnh, chết
để ăn hoặc chia cho mọi người trong thôn, bản cùng ăn; chủ động thu gom
chất độn chuồng, chất thải chăn nuôi để tiêu hủy; chấp hành việc tiêm
phòng vắc xin Nhiệt thán cho đàn gia súc;
3.
Tổ chức ra soát công tác tiên phòng vắc xin Nhiệt thán cho đàn gia
súc trên địa bàn, khẩn trương chỉ đạo tiêm phòng bổ sung, tiêm phòng
triệt để cho đàn gia súc (bao gồm cả dê) trong vùng có ổ dịch cũ,
khu vực có nguy cơ cao theo đúng quy định của Bộ Nông nghiệp và Phát
triển nông thôn tại Quyết định số 63/2005/QĐ-BNN ngày 13/10/2005;
4.
Khi phát hiện gia súc mắc bệnh, chết nghi do mắc bệnh Nhiệt thán
phải tổ chức vệ sinh, khử trùng, thu gom chất độn chuồng, chất thải
chăn nuôi, xác gia súc để đốt, chôn và đổ bê tông hố chôn theo đúng quy
định tại Nghị định số 33/2005/NĐ-CP của Chính phủ. Đồng thời nghiêm
cấm việc vận chuyển, giết mổ và tiêu thụ gia súc mắc bệnh, chết
bất thường trên địa bàn xã có dịch và các xã xung quanh trong thời
gia có dịch để hạn chế lây lan dịch bệnh Nhiệt thán cho gia súc và
người;
5.
Chỉ đạo ngành y tế phối hợp chặt chẽ với ngành thú y triển khai các
biện pháp đồng bộ để phòng, chống bệnh trên gia súc và ngăn ngừa lây
bệnh cho người. Khi phát hiện ca bệnh ở người phảo báo ngay cho cơ
quan thú y để diều tra, xác minh dịch bệnh trên đàn gia súc nuôi tại
nơi có người mắc bệnh.