Trong những năm qua nuôi trồng thủy sản trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh phát triển khá và đóng góp đáng kể vào sự phát triển kinh tế tỉnh nhà. Trong đó nuôi tôm được coi là thế mạnh trong phong trào nuôi trồng thuỷ sản của tỉnh. Tuy nhiên trong những năm gần đây, nghề nuôi tôm trên địa bàn tỉnh, gặp nhiều khó khăn do môi trường ao nuôi bị suy thoái, dịch bệnh bùng phát tràn lan, gây ra những ảnh hưởng lớn về môi trường, kinh tế và xã hội.
Vùng nuôi tôm Thạch Bằng, huyện Lộc Hà, tỉnh Hà Tĩnh là một điển hình về gặp khó khăn trong nuôi tôm. Vùng nuôi Thạch Bằng với diện tích 32 ha, 17 hộ nuôi là vùng nuôi được đầu tư từ chương trình 224 của Trung ương, vì vậy các ao hồ diện tích khá lớn. Trước đây người dân nuôi quảng canh tôm sú, tôm sú xen cua, nhưng từ năm 2014 đến nay, đối tượng nuôi chủ yếu là tôm thẻ chân trắng. Tuy nhiên năng suất, sản lượng nuôi thấp, dao động 0,5 -1 tấn/ha, dịch bệnh thường xuyên xảy ra, công tác quản lý môi trường gặp nhiều khó khăn.
Trước tình hình đó, anh Trần Văn Minh, một hộ nuôi lâu năm trong vùng đã có hướng đi mới là đưa đối tượng cá dìa vào thả nuôi nhằm khắc phục và hạn chế ô nhiễm môi trường, giảm thiểu rủi ro về dịch bệnh và nâng cao hiệu quả nghề nuôi.
Nuôi độc canh cá dìa, nuôi cá dìa xen ghép trong ao đất, nhất là tại các vùng nuôi tôm kém hiệu quả là giải pháp đã được một số hộ dân tại Thừa Thiên Huế, Quảng Bình áp dụng và cho hiệu quả kinh tế khá cao. Cá dìa là đối tượng có giá trị kinh tế cao, thuộc loài cá rộng muối, thịt thơm ngon chứa nhiều chất béo, bổ dưỡng, ít xương được thị trường ưa chuộng. Cá dìa được xem là loài đặc hữu của vùng biển miền Trung. Ở nước ta, cá dìa có ở hầu hết các tỉnh ven biển, trong đó phân bố nhiều nhất tại các vùng biển Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Quảng Trị. Mặc dù giống cá dìa chưa được sinh sản nhân tạo thành công, tuy nhiên do nhu cầu tiêu thụ của thị trường lớn, nên người dân vùng biển Thừa Thiên Huế và một số tỉnh miền Trung đã thu vớt giống tự nhiên đưa vào ương nuôi, bước đầu đã cho hiệu quả kinh tế cao
Anh Trần Văn Minh là một hộ nuôi rất yêu nghề, luôn tìm tòi học hỏi cái mới để nâng cao hiệu quả sản xuất. Anh đã tìm hiểu qua sách báo và mạng internet về con cá dìa. Năm 2015, anh vào tận Thừa Thiên Huế học tập kinh nghiệm và bắt đầu mua hơn 1000 con cá dìa giống về nuôi. Thấy cá dìa nuôi có hiệu quả, anh tiếp tục mở rộng quy mô diện tích thả nuôi. Đến năm 2017, anh tiếp tục mua hơn 5.000 con cá giống từ Trung tâm giống tỉnh Thừa Thiên Huế về thả nuôi. Sau 4-5 tháng nuôi, cá đạt 300-350 g/con, sản lượng đạt hơn 1,3 tấn cá. Với giá bán 180.000 đồng/kg, anh thu về hơn 140 triệu đồng/ha từ cá dìa sau khi đã trừ chi phí.
Sản phẩm cá dìa nuôi tại ao của anh Trần Văn Minh
Anh Minh cho biết, cá dìa là đối tượng nuôi có phổ môi trường rộng, kỹ thuật nuôi đơn giản, lớn nhanh, tỷ lệ sống cao. Cá ăn rong, tảo, mùn bã hữu cơ nên cá dìa rất phù hợp để nuôi trong các ao nuôi tôm kém hiệu quả giúp cải thiện môi trường, hạn chế rủi ro do dịch bệnh phát sinh. Đặc biệt, cá dìa rất ưa thích ăn rong câu, trong ao nuôi có nhiều rong câu phát triển, cá dìa có tốc độ tăng trưởng rất nhanh. Vì vậy trong nuôi cá dìa cần chú trọng thả thêm rong câu để làm thức ăn cho cá nhằm giảm chi phí sản xuất và bổ sung thêm cám, thức ăn công nghiệp hàm lượng đạm 20-25 %.
Nuôi cá dìa xen ghép tôm thẻ chân trắng, nuôi chuyên canh cá dìa là một hướng đi mới, có hiệu quả tại vùng nuôi Thạch Bằng nói riêng và các vùng nuôi độc canh, thâm canh con tôm nhưng kém hiệu quả trên địa bàn tỉnh nói chung trong tình hình hiện nay.
Việc đưa đối tượng cá dìa vào nuôi trên địa bàn Hà Tĩnh nhằm đa dạng hoá đối tượng nuôi, phá thế độc canh con tôm vốn tiềm ẩn nhiều rủi ro, khai thác hiệu quả diện tích ao đất trước đây nuôi tôm kém hiệu quả, góp phần phát triển bền vững nghề nuôi trồng thuỷ sản mặn lợ của tỉnh nhà./.