Ấn tượng thanh long, vú sữa
Đến nay, đã có 5 loại trái cây tươi của Việt Nam được phép XK sang Mỹ, gồm thanh long, chôm chôm, nhãn, vải thiều và vú sữa. Trong đó, ấn tượng nhất là thanh long và vú sữa.
Theo Tổng cục Hải quan, nếu như trong năm 2008, mới chỉ có 100 tấn thanh long Việt Nam được XK sang Mỹ, thì đến năm 2012, con số này đã tăng lên là 1.200 tấn. Trong những năm qua, lượng thanh long XK sang Mỹ luôn theo xu hướng tăng lên. Trong 2 tháng đầu năm nay, Việt Nam đã XK sang Mỹ khoảng 3.000 tấn thanh long, gấp 2,5 lần so với cả năm 2012. Giá thanh long XK sang Mỹ cũng ở mức rất tốt. Hiện thanh long ruột trắng XK sang Mỹ có giá 5 - 6 USD/kg, thanh long ruột đỏ từ 6,2 - 8,45 USD/kg.
Đáng ngạc nhiên là trong quý I năm nay, vú sữa lại là loại trái cây có giá trị XK sang Mỹ đứng hàng thứ 2 chỉ sau thanh long. Ngạc nhiên là vì vú sữa mới chỉ được phép XK sang Mỹ từ cuối năm ngoái, trong khi chôm chôm, nhãn và vải đã được phép XK từ nhiều năm trước. Số liệu của Tổng cục Hải quan cho thấy trong 3 tháng đầu năm nay, giá trị XK vú sữa sang Mỹ đạt 2,56 triệu USD.
Nhu cầu lớn
Thông tin từ Bộ Nông nghiệp Mỹ cho thấy nước này có nhu cầu tiêu thụ rất lớn về trái cây nói riêng, quả và quả hạch ăn được nói chung.
Mỗi năm, nhu cầu tiêu thụ trái cây tươi ở Mỹ lên tới 12 triệu tấn. Sản xuất trái cây tươi nội địa của nước này đáp ứng được 70% nhu cầu. 30% còn lại là trái cây tươi NK, tương đương với khoảng 3,6 triệu tấn. Như vậy, lượng trái cây Việt Nam XK sang Mỹ hiện chỉ mới chiếm một tỷ trọng rất nhỏ trong tổng lượng trái cây NK của nước này (quý I năm nay, XK rau quả sang Mỹ đạt 29 triệu USD, thấp hơn nhiều so với giá trị rau quả XK sang Trung Quốc là 726,6 triệu USD). Điều đó cho thấy dư địa đẩy mạnh XK trái cây sang Mỹ còn rất lớn, nhất là những loại trái cây đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của những người Mỹ gốc Á như thanh long, vú sữa, nhãn…
Nếu tính chung cả quả và quả hạch ăn được, nhu cầu NK của Mỹ còn lớn hơn nhiều. Theo Ủy ban Thương mại Quốc tế Mỹ, chỉ trong 2 tháng đầu năm nay, nước này đã NK khoảng trên 2 triệu tấn quả và quả hạch ăn được, trị giá 3,45 tỷ USD, tăng 3,7% về lượng và 9,3% về giá trị so với cùng kỳ 2017.
Với lượng XK quả và quả hạch sang Mỹ đạt trên 20 ngàn tấn và kim ngạch 189 triệu USD trong 2 tháng đầu năm (tăng 33,1% về lượng và 36,8% về giá trị), Việt Nam đang là nước châu Á duy nhất đứng trong Top 10 những nước XK quả và quả hạch vào Mỹ. Tuy nhiên, giá trị XK như trên của Việt Nam rõ ràng còn quá khiêm tốn so với nhu cầu NK của nước này.
Hiện Việt Nam mới chỉ chiếm 1% về lượng và 5,5% giá trị quả và quả hạch ăn được NK vào Mỹ. Đứng đầu đang là Mexico khi chiếm tới 30,4% về lượng và 38,4% về giá trị (hơn 632 ngàn tấn và trên 1,3 tỷ USD). Tiếp sau Mexico trong Top 10 là Goatemala, Costa Rica, Ecuador, Honduras, Chile, Peru, Colombia và Monaco. Việt Nam đang đứng vị trí số 10 trong những nước XK quả và quả hạch sang Mỹ.
Điều dễ nhận thấy là đại đa số các nước nói trên nằm ở Trung và Nam Mỹ nên có lợi thế hơn hẳn so với Việt Nam trong vận chuyển quả và quả hạch tới Mỹ. Tuy nhiên, do nhu cầu tiêu thụ trái cây nhiệt đới ở Mỹ đang có xu hướng tăng lên, nhu cầu tiêu thụ trái cây nói chung của người tiêu dùng Mỹ cũng tăng theo đà tăng dân số ổn định ở nước này, thì tiềm năng để Việt Nam đẩy mạnh XK trái cây tươi sang Mỹ là rất lớn. Nhất là khi một loại trái cây đầy tiềm năng XK của Việt Nam là xoài, hiện đã hoàn tất quá trình đàm phán để được phép XK sang Mỹ. Các doanh nghiệp Việt Nam chỉ còn đợi phía Mỹ ra văn bản chính thức là sẽ bắt tay ngay vào việc đưa trái xoài vào thị trường nước này.