Thanh toán không sử dụng tiền mặt trở thành xu thế tất yếu bởi nó mang lại nhiều tiện ích rõ rệt cho cả người dân và nền kinh tế.

* Đối với nền kinh tế: Giảm nhiều chi phí

- Thứ nhất, đối với các vấn đề vĩ mô, thanh toán không dùng tiền mặt trước hết giảm được rất nhiều chi phí cho ngành tài chính.

Thanh toán không dùng tiền mặt có ý nghĩa quan trọng đến việc tiết kiệm khối lượng tiền mặt trong lưu thông, từ đó giảm bớt những phí tổn to lớn của xã hội có liên quan đến việc phát hành và lưu thông tiền. Nếu như với phương thức thanh toán tiền mặt truyền thống như hiện nay sẽ tiêu tốn khá nhiều chi phí in, kiểm đếm, rồi chi phí vận chuyển từ ngân hàng (NH) tổng ra các NH nhỏ lẻ, thời gian nhân viên kiểm tiền, bảo quản hay hủy bỏ tiền cũ, tiền rách; chưa kể hạn chế được nạn in tiền giả… Trong khi đó với việc thanh toán phi tiền mặt, mình có thể giảm thiểu những lãng phí trên.

- Thứ hai, việc thanh toán phi tiền mặt còn giúp chống lại việc thất thu thuế cho Nhà nước từ những giao dịch chui hoặc không minh bạch; giảm rủi ro rửa tiền, nói cách khác là kiểm soát và phát hiện các thanh toán phạm pháp.

- Thứ ba, thanh toán không dùng tiền mặt giảm tỉ lệ chủ thể thanh toán trữ tiền bên mình. Điều này có vai trò quan trọng trong việc huy động tích tụ các nguồn vốn tạm thời chưa sử dụng đến của khách hàng vào cơ quan tín dụng, tạo nguồn cho tài khoản để thực hiện thanh toán. Loại tiền gửi này cũng là một nguồn vốn cung cấp cho các nghiệp vụ sinh lời của NH thương mại, gửi và thanh toán phải trả lãi, do vậy giảm giá đầu vào của đi vay để cho vay. Khi NH tăng được tỉ trọng thanh toán không dùng tiền mặt cũng là lúc NH thu hút được nhiều hơn nguồn vốn trong xã hội vào NH. Trên cơ sở nguồn vốn tăng thêm đó, NH sẽ có điều kiện mở rộng cho vay, tăng vốn cho nền kinh tế.

Như vậy, thanh toán không dùng tiền mặt vừa góp phần tăng nhanh vòng quay vốn cho xã hội, vừa góp phần tăng cường nhu cầu vốn cho xã hội.

* Đối với người dân: Có lợi khi mua sắm

- Thứ tư, việc thanh toán phi tiền mặt còn mang lại lợi ích cho người dân như tiết kiệm thời gian, công sức của bên trả tiền và bên thu tiền, giảm bớt thời gian đợi chờ tới lượt thanh toán…

Ví như đi nộp tiền điện, thay vì người dân phải bỏ một khoảng thời gian dài đi tới trụ sở, chờ tới phiên thanh toán thì họ có thể ở nhà và thanh toán trên điện thoại, máy tính… chỉ mất khoảng vài phút mà không phải nghỉ việc hay di chuyển trên đường.

Hiện nay, để thúc đẩy thanh toán phi tiền mặt, nhiều công ty fintech (công nghệ tài chính) và NH đưa ra nhiều chính sách ưu đãi như giảm giá thành sản phẩm, giảm giá cước sử dụng dịch vụ vận tải… khi thanh toán qua thẻ hay ví điện tử. Điều này có lợi cho người mua sắm.

- Thứ năm, thanh toán phi tiền mặt thông qua ứng dụng hoặc thẻ NH cũng là cách để đảm bảo quá trình giao dịch an toàn hơn, tốc độ thanh toán nhanh, xác thực dễ dàng và linh hoạt. Đơn giản, việc chúng ta đi rút tiền theo cách truyền thống tại các cây ATM rất dễ có nguy cơ cho tội phạm thẻ sao chép mật khẩu, số tài khoản hay bị cướp bóc tài sản.

Vì thế, việc thanh toán phi tiền mặt thông qua các ứng dụng QR code hay ví điện tử hay thẻ tín dụng… đều an toàn hơn bởi nó được bảo vệ qua hệ thống NH, các ứng dụng bảo mật vân tay hay nhận dạng khuôn mặt, mã OTP (mã số xác thực được NH hoặc đơn vị thanh toán trực tuyến gửi về số điện thoại đăng ký tài khoản thanh toán trực tuyến - PV).

Tuy nhiên, nói như vậy không có nghĩa thanh toán phi tiền mặt an toàn tuyệt đối bởi nó cũng có các rủi ro như tình trạng tiền trong thẻ bỗng dưng bị đánh cắp hoặc thậm chí là rửa tiền, điều này cần được các công ty fintech và NH khắc phục tăng cường bảo mật.

* Các bước để sử dụng thanh toán trực tuyến

Có rất nhiều cách thức khi thanh toán trực tuyến nhưng hiện nay ví điện tử đang là phương thức thanh toán được nhiều người lựa chọn với những cái tên nổi trội như Momo, ZaloPay, BankPlus, GrabPay by Moca…

Để sử dụng ví điện tử hay các ứng dụng thanh toán trực tuyến, trước hết bạn nên lựa chọn những nhà cung cấp phổ biến. Mỗi loại ví điện tử lại có tiện ích và ưu đãi khác nhau. Ví dụ, ví điện tử này sẽ có nhiều ưu đãi về mua sắm, ví điện tử kia lại chú trọng khuyến mãi về dịch vụ ăn uống…

Thông thường để sử dụng một ví điện tử, bạn thường có các bước sau:

Đầu tiên phải cài đặt ứng dụng thanh toán phi tiền mặt từ cửa hàng CH Play (Android), cửa hàng AppStore (iOS).

Bước hai là tạo tài khoản. Thông thường, ví điện tử hoặc app thanh toán sẽ yêu cầu nhập số điện thoại, rồi gửi mã xác nhận OTP về số điện thoại ấy. Sau khi nhập mã OTP, bạn sẽ được tạo mật khẩu và điền các thông tin cá nhân để tăng độ xác thực uy tín.

Bước ba là nạp tiền vào ứng dụng thanh toán phi tiền mặt và liên kết với NH: Điều này người dùng cần có thẻ ATM từ các NH.

Cuối cùng là kiểm tra ưu đãi: Thông thường các ứng dụng thanh toán phi trực tuyến luôn có các giảm giá ưu đãi như giảm giá sản phẩm, giảm giá dịch vụ như ăn uống, du lịch, vận chuyển.