* Phóng viên: Ông có thể cho biết cụ thể những trường hợp nào xây nhà ở không phải xin giấy phép xây dựng?

- Ông Mai Trung Hưng: Căn cứ quy định tại Luật Xây dựng sửa đổi 2020 thì các công trình xây dựng nhà ở riêng lẻ thuộc một trong các trường hợp sau đây được miễn giấy phép xây dựng:

Thứ nhất là nhà ở riêng lẻ có quy mô dưới 7 tầng thuộc dự án đầu tư xây dựng khu đô thị, dự án đầu tư xây dựng nhà ở có quy hoạch chi tiết 1/500 đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

Thứ hai, nhà ở riêng lẻ ở nông thôn có quy mô dưới 7 tầng và thuộc khu vực không có quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng khu chức năng hoặc quy hoạch chi tiết xây dựng điểm dân cư nông thôn đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt; trừ trường hợp được xây dựng trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử - văn hóa.

Thứ ba, nhà ở riêng lẻ ở miền núi, hải đảo thuộc khu vực không có quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng khu chức năng; trừ trường hợp được xây dựng trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử - văn hóa.

* Còn đối với trường hợp nhà dân xuống cấp xin cải tạo, sửa chữa hoặc đối với nhà xây dựng tạm thì sao thưa ông?

- Theo Khoản 2, Điều 89 của Luật Xây dựng 2020 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xây dựng (được ban hành ngày 17/6/2020) có nói rõ công trình xây dựng tạm (theo quy định tại Điều 131 của Luật này) không phải xin phép xây dựng. Ngoài ra, công trình sửa chữa, cải tạo bên trong công trình hoặc sửa chữa, cải tạo mặt ngoài không tiếp giáp với đường trong đô thị có yêu cầu về quản lý kiến trúc theo quy định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; sửa chữa, cải tạo không làm thay đổi công năng sử dụng, không làm ảnh hưởng đến an toàn kết cấu chịu lực của công trình, phù hợp với quy hoạch xây dựng đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt, yêu cầu về an toàn phòng, chống cháy, nổ và bảo vệ môi trường thì cũng không phải xin giấy phép xây dựng.

* Liệu điều này có gây khó cho việc quản lý xây dựng?

- Bất cứ những quy định mới nào khi triển khai cũng sẽ phát sinh một số khó khăn. Để đảm bảo quản lý chặt chẽ các công trình xây dựng thuộc diện miễn GPXD nói chung, nhà ở riêng lẻ nói riêng, hiện Sở Xây dựng đã và đang phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố hoàn thiện việc phủ kín quy hoạch xây dựng trên từng địa bàn, cho cả khu vực đô thị và nông thôn. Theo đó, những khu vực chưa có quy hoạch thì lập mới, khu vực đã có quy hoạch thì rà roát, điều chỉnh cho phù hợp. 

Ngoài ra, Sở Xây dựng cũng đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành văn bản chỉ đạo các sở ngành liên quan, UBND các huyện, thị xã, thành phố tổ chức triển khai Luật Kiến trúc, trong đó có việc Lập Quy chế quản lý kiến trúc trên từng địa bàn. Đây là một trong những cơ sở pháp lý rất quan trọng cho việc quản lý công trình miễn GPXD (sẽ xác định những trục đường cần quản lý chặt chẽ về kiến trúc - một trong những cơ sở để xác định công trình miễn GPXD).

Hơn nữa, dù quy định miễn giấy phép xây dựng mở rộng hơn về đối tượng, nhưng các chủ đầu tư các công trình được miễn giấy phép vẫn phải có trách nhiệm thông báo về thời điểm khởi công, hồ sơ thiết kế xây dựng đến cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng tại địa phương, nên công tác quản lý cũng sẽ thuận lợi.

* Xin cảm ơn ông!

THÀNH MỸ (Thực hiện)