Cây chùm ngây có tên tiếng Anh là Moringa oleifera. Để cây chùm ngây có năng suất cao và đạt chất lượng tốt thì cần phải áp dụng quy trình kỹ thuật sau.

Thời vụ trồng cây

Chùm ngây có thể trồng quanh năm. Ở những nơi thiếu nước ta nên trồng vào đầu mùa mưa từ tháng 4 đến tháng 5.

Chuẩn bị bầu ươm chùm ngây

Sử dụng bao nylon có đục lỗ để cây thoát nước, thành phần trong đất tốt cho việc gieo trồng được chia theo tỉ lệ: 60% đất pha cát, 30% xơ dừa hoặc vỏ trấu mục + 10% phân hữu cơ hoặc phân chuồng ủ hoai.

 Kỹ thuật trồng cây chùm ngầy chất lượng tốt năng suất cao. Ảnh minh họa

Ngâm hạt giống

Ngâm hạt giống trong nước ấm ( 2 sôi + 3 lạnh ) ngâm trong thời gian khoảng 12 giờ sau đó vớt ra cho vào túi vải bao kín ( vải thoát được nước ), để hạt vào chỗ tối, ấm để hạt nãy mầm. Hằng ngày tưới nước thêm cho hạt để hạt giữ ẩm. Sau vài ngày hạt giống nãy mầm có thể đem gieo trồng. Che bóng bằng lưới chuyên dùng hoặc lá dừa. Giai đoạn đầu từ 50-60% ánh nắng, không chịu được nhiệt độ cao cây sẽ bị héo lá.

Ngày tưới nước 2 lần vào buổi sáng 8-9 giờ, buổi chiều 4-5 giờ, tưới vừa ướt túi bầu. Không tưới quá nhiều, cây sẽ bị thối rễ và chết.

Ươm hạt vào bầu

Sử dụng một cây nhọn ấn sâu vào giữa bao khoảng tầm 1 đốt ngón tay, cho hạt vào, vun đất lại, tưới nước liều lượng vừa phải, để vào trong mát. Tưới nước hằng ngày, sáng tầm 8 giờ và chiều tầm 4 giờ.

Trong thời gian khoảng 4 đến 7 ngày, hạt sẽ mọc lên, tiếp tục giữ ẩm bằng cách tưới nước hằng ngày vừa phải, nên cắm một cây tre cao 5 tấc bên cạnh cây chùm ngây con, cột dây lại để giữ cây không bị ngã trong quá trình tưới.

Cây phát triển rất nhanh, sau khoảng hơn 1 tháng cây cao khoảng 25-30cm, khi rễ phát triển nhiều thì có thể đem ra đất trồng cho cây phát triển nhanh hơn.

Kỹ thuật trồng cây chùm ngây

Có thể trồng bằng hạt hoặc cắm cành xuống đất, tốt nhất nên trồng bằng hạt vì cây con khi mọc lên có nhiều rễ vững chắc, tiết kiệm được chi phí phân bón và công chăm sóc.

Chặt cành non bằng gốc, bằng ngọn không được chặt xéo, đường kính 1 tấc, mỗi cành dài 1m2. Chôn sâu cành 3 tấc phần gốc, dùng bàn chân đạp chặt xung quanh gốc cho vững chãi, ngọn hướng lên trên, tưới nước vừa phải. Sau 20 ngày cành sẽ đâm tược.

Nếu là mục đích trồng làm rau xanh cung cấp cho các cửa hàng siêu thị thì mật độ trồng 1m x 1,5m (cây cách cây 1m, hàng cách hàng 1,5m). Khi cây cao khoảng trên 01m thì cắt đọt, cây sẽ ra nhiều nhánh và tiếp tục cắt nhánh thì cây lại ra theo cấp số nhân, ta sẽ thu hoạch được lượng rau nhiều.

Dùng cuốc xới đều dưới hố, xé túi bầu đặt cây ngay trung tâm hố, cây phải thẳng đứng, lấp hố ép đất xung quanh. Lấp theo hình nón úp đề cây không bị úng nước về mùa mưa.

Kỹ thuật chăm sóc cây chùm ngây

Chùm ngây thuộc loại đại mộc, cây có thể trồng trong chậu cảnh hoặc ngoài vườn và có thể  cao đến 10m. Lá kép, hoa trắng mọc thành chùm, quả dài giống quả cây hoa phượng,hạt màu đen. Cây sinh trưởng tốt ở nhiều điều kiện khí hậu và trổ hoa vào các tháng 1 – 2. Các bộ phận của cây như lá, quả là nguồn thực phẩm tốt, đặc biệt củ cây là một loại dược liệu quý.

Cây ưa sáng mọc nhanh, giai đoạn đầu ưa bóng nên có thể  trồng xen, khi cây lớn điều chỉnh ánh sáng, tái sinh chồi mạnh với những nơi độ ẩm cao, đất xốp, tầng mùn dày, tái sinh hạt yếu. Cây có thể trồng quanh năm, đối với trồng hạt và trồng cây con có bầu 6 tuần tuổi, thời vụ tốt nhất là từ tháng 5 đến tháng 8. 

Giai đoạn đầu, không để gia súc, gia cầm vào khu vực trồng cây vì cây đang non, mềm dễ bị gãy và dậm đạp hư cây. Hằng năm có kế hoạch làm cỏ, xới vun gốc và bón phân vi sinh, hữu cơ cho cây.

Thu hoạch chùm ngây

Cây 3 tháng tuổi đã bắt đầu cho thu hoạch, cây cao 60cm bắt đầu cắt ngọn và mỗi tháng tiến hành tỉa cành thúc đẩy cây đâm chồi, chăm sóc bón phân, sau 6 tháng tuổi, cây cao khoảng 2 mét, là thời gian bắt đầu thu hoạch chính, trung bình cây đã có thể cho 600g lá tươi /cây /tháng. Thời gian thu hoạch lá 3 – 5 năm từ khi trồng.

Thu củ và quả phải sau 5 năm tuổi, mỗi cây cho từ 3 – 10kg củ lớn với giá trị cao làm dược liệu. Quả già có thể phơi khô làm giống hoặc lấy hạt rang ăn như lạc cũng rất tốt.