Cây Ngọc Lan hay còn được gọi là Sứ ngọc lan có tên khoa học là Michelia Alba thuộc họ Magnoliacee. Cây có nguồn gốc chính từ Ấn Độ.

Ở Việt Nam, có khoảng 20 loài thuộc chi Ngọc lan, trong số đó có khoảng 5 loài được trồng phổ biến khắp nước tư trường học đến công viên hay tại mỗi gia đình vì hoa thơm nồng.

Đặc biệt gỗ màu nâu cứng đẹp có thể đánh bóng rất láng, dùng làm bàn ghế, đồ tiện khắc, gỗ dán đẹp. Hoa có thể chưng cất dầu thơm, chế nước hoa...

Cây hoa Ngọc lan không chỉ có hoa thơm, đẹp mà còn là cây dược liệu quý nên trồng tại nhà. 

Điều kiện sinh sống và thời vụ thích hợp trồng cây Ngọc lan

Là cây ưa nhiệt độ ẩm nên rất thích hợp với điều kiện nhiệt đới ẩm gió mùa như Việt Nam. Cây Ngọc lan  mọc tốt ở những nơi có lượng mưa từ 1.000 đến 2.000 mm/năm được các tỉnh Đồng bằng Nam Bộ trồng rất nhiều.  Cây Ngọc Lan thường được trồng vào đầu mùa mưa sẽ phát triển nhanh, không bị chết.

Kỹ thuật lựa chọn nguồn giống cây hoa Ngọc lan

Việc lựa chọn giống là giai đoạn quan trọng nhất đối với cây Ngọc lan. Nếu lựa chọn trồng bầu thì khi lựa giống cần lựa cây bố mẹ khỏe mạnh, không cong queo sâu bệnh, hình dáng đẹp, tán đều, tuổi cây từ 10 – 20 năm để lấy giống. Nếu trồng bằng phương pháp gieo hạt nên chọn hạt mẩy, không sâu mọt, hạt già...

Kỹ thuật trồng cây hoa Ngọc lan

Kỹ thuật trồng cây hoa Ngọc lan theo nhiều cách khác nhau từ gieo hạt, giâm, chiết cành hay trồng bầu cây mua sẵn tại các cửa hàng bán cây cảnh.

Nếu trồng bằng hạt thìtrước khi gieo, xử lý hạt ngọc lan bằng nước ấm tư 40 – 50 độ C. Thành phân nước nên dùng hai phần nước sôi ba phần nước lạnh, ngâm hạt trong nước ấm và để nguội dần sau 12 giờ.

Kỹ thuật trồng cây hoa Ngọc lan không quá khó khăn. Ảnh minh họa

Sau quá trình ngâm cần đãi hết hạt lép bỏ đi rồi ủ trong túi vải, mỗi ngày rửa chua 1 lần trong nước ấm. Chỉ sau 3- 5 ngày hạt trương cò hiện tượng nứt nanh, lựa những hạt này cho vào bầu ươm cây con hay đem gieo vào các khay cát. Sau 2- 3 ngày gieo, hạt bắt đầu nảy mầm, lúc này lấy bớt rơm rạ, tránh làm tổn hại cây con.

Khi cho hạt vào bầu đất hay khay cát cần lấp đất dày 1 cm, sau đó tủ rơm rạ và làm giàn che cho cây con. Độ che bóng từ 60 – 75%.

Nếu trồng bằng phương pháp chiết cành tuy hơi phức tạp nhưng có ưu điểm là cây nhanh lớn, hoa ra nhiều và khỏe mạnh. Đây là phương pháp được nhiều người áp dụng.

Cách chăm sóc nuôi dưỡng cây hoa Ngọc lan

Vì là cây lâu năm nên cần được chăm sóc thường xuyên trong những năm đầu bằng cách phát sạch cỏ xung quanh gốc cây từ 1 – 2 lần/năm và bón cho mỗi gốc từ 100 – 150gr NPK và 5 – 10 kg phân chuồng. Những năm sau đó dù không cần chăm sóc nhiều cây hoa Ngọc lan cũng phát triển rất tốt và mạnh mẽ.

Tác dụng chữa bệnh của cây Ngọc lan 

Nói tới tác dụng chữa bệnh của cây hoa Ngọc Lan, theo lương y Vũ Văn Tám 72 tuổi chuyên bán thuốc Đông y tại TP Bắc Ninh, trong y học cổ truyền, hoa ngọc lan có tính ôn, vị hơi cay, có công năng tiêu đờm, ích phế hòa khí. Có thể dùng pha trà để uống, ngoài ra Ngọc lan còn là loài hoa chữa được rất nhiều bệnh với nhiều công dụng khác nhau như chữa trị rối loạn tiêu hóa, nôn mửa, sốt. Hoa ngâm trong dầu dùng ngoài da trị nhức đầu, đau mắt, viêm mũi, xoang, thấp, gút, chóng mặt, viêm nhiễm và sốt. Lá dùng chữa trị các vết sưng tấy. Rễ cây Ngọc lan trắng có tác dụng thông kinh.

Ngoài ra, theo lương y Vũ Văn Tám, người dân có thể lấy vỏ thân cây sau đó cạo lớp vỏ bên ngoài rồi rửa sạch thía mỏng. Có thể dùng tươi hay phơi khô hoặc cũng có thể tẩm giấm. Lấy 30g đó sắc với nước để uống mỗi ngày 2 lần sẽ điều trị được sốt, kinh nguyệt không đều, bí đại tiện...

Đặc biệt, lương y Vũ Văn Tám còn lưu ý, trừ bài thuốc chữa viêm xoang, hoa ngọc lan dùng làm thuốc phải là loại mới chớm nở, dùng tươi hoặc sấy nhẹ cho khô.