Tại Hội nghị Chất lượng Việt Nam lần thứ nhất được tổ chức vào tháng 8/1995 tại Hà Nội, Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình đã công bố việc khởi xướng Phong trào Năng suất – Chất lượng trong thập niên Chất lượng Việt Nam lần thứ nhất (1996-2005) theo sáng kiến của Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng thuộc Bộ Khoa học công nghệ và Môi trường (nay là Bộ Khoa học và Công nghệ).

Cũng tai Hội nghị này, Bộ Khoa học Công nghệ và Môi trường đã thông báo Quyết định số 1352/QĐ-TĐC ngày 08/5/1995 về thiết lập một giải thưởng trong lĩnh vực chất lượng – Giải thưởng Chất lượng Việt Nam.

Theo Quyết định nói trên, Giải thưởng chất lượng Việt Nam được thực hiện hàng năm nhằm xem xét, đánh giá và trao giải thưởng cho những doanh nghiệp đoạt thành tích xuất sắc và thành tựu nổi bật trong việc cải tiến, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động, đóng góp đáng kể cho phong trào năng suất – chất lượng của Việt Nam. 

Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Việt Thanh và Bà Phạm Thu Hằng - Tổng thư ký VCCI trao giải thưởng cho các doanh nghiệp. Ảnh: N. N

Từ Giải thưởng Chất lượng Việt Nam, sau đó, giải thưởng được đổi tên thành GTCLQG. Luật Chất lượng sản phẩm hàng hóa đã được Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam Khóa XII, kỳ họp thứ 2 thông qua ngày 21/11/2007 trong đó tại Điều 7 và Điều 69 quy định về Giải thưởng chất lượng Quốc gia.

Ngày 31/12/2008, Thủ tướng Chính phủ ban hành Nghị định số 132/2008/NĐ-CP Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật chất lượng sản phẩm, hàng hóa trong đó có quy định về GTCLQG đã được xem xét, đánh giá từ kết quả 13 năm hoạt động của Giải thưởng Chất lượng Việt Nam (1996-2008). 

GTCLQG được biết tới là hình thức tôn vinh ở cấp quốc gia do Thủ tướng Chính phủ trao tặng. Giải thưởng chất lượng Quốc gia được Thủ tướng Chính phủ tặng cho các tổ chức, doanh nghiệp có thành tích xuất sắc trong việc nâng cao chất lượng sản phẩm, hàng hóa theo các tiêu chí của giải thưởng chất lượng quốc gia và hoạt động hợp tại Việt Nam ít nhất 03 năm.

Điều kiện tham dự và hồ sơ - thủ tục đăng ký tham dự GTCLQG được quy định rõ ở Thông tư số 11/2009/TT-BKHCN của Bộ Khoa học và Công nghệ ban hành ngày 06/05/2009.

Được biết, Từ năm 1996 đến nay, có 1.548 lượt doanh nghiệp đạt Giải thưởng Chất lượng Việt Nam trước đây và nay là Giải thưởng Chất lượng Quốc Gia. Trong đó, có 109 lượt doanh nghiệp đạt giải Vàng và được Thủ tướng tặng bằng khen. Theo quy định của giải, kể từ khi nhận giải sau 3 năm nếu phát hiện ra vi phạm doanh nghiệp sẽ bị thu hồi.

Để doanh nghiệp tiện lợi cho việc đăng ký tham dự GTCLQG, Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam cho rằng, các doanh nghiệp cần liên hệ trực tiếp với Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng địa phương, nơi Doanh nghiệp trực tiếp đăng kí sản xuất để có hướng dẫn cụ thể, chi tiết.