Tại
buổi tọa đàm trực tuyến với chủ đề “Điều chỉnh viện phí - Chất lượng khám chữa
bệnh sẽ ra sao?” do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức chiều 6/11, ông
Nguyễn Nam Liên - Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính, Bộ Y tế cho biết, tới đây Bộ
Y tế, Bộ Tài chính và BHXH ban hành thông tư quy định giá thống nhất giữa các
hạng bệnh viện trong toàn quốc, giá sẽ được tính thêm phụ cấp đặc thù và
tiền lương của cán bộ y tế. Phần này hiện nay ngân sách Nhà nước cấp, nhưng sắp
tới sẽ để BHXH và người dân thanh toán.
Điều chỉnh này liên bộ dự kiến chia làm hai giai đoạn, từ nay
đến cuối năm 2015 trước mắt là tính đủ chi phí trực tiếp và phụ cấp đặc thù của
cán bộ y tế. Quý I/2016 sẽ tính tiền lương của cán bộ y tế vào giá dịch vụ y tế.
Từ nay
đến cuối năm 2015 mức tăng không nhiều, về cơ bản tiền khám bệnh không tăng.
Đối với tiền ngày giường bệnh tính phụ cấp trực 24/24 của cán bộ y tế vào thì
theo tính toán đối với bệnh viện (BV) hạng I, hạng đặc biệt tăng khoảng 19.000
đồng/ngày giường/ngày điều trị; đối với BV hạng II tăng khoảng 15.000 đồng
và đối với BV hạng III khoảng 11.000 đồng.
Đối với các phẫu thuật thủ thuật đặc biệt, có nhiều bác sĩ tham
gia như phẫu thuật tim, ghép tạng, thay khớp gối, khớp háng… thì mức tăng trên
1 triệu đến 1,4 triệu đồng là cao nhất. Còn các thủ thuật khác, có dịch vụ chỉ
tăng vài nghìn đồng, có những dịch vụ không phải phẫu thuật, thủ thuật thì từ
nay đến cuối năm chưa tăng.
** Rõ
ràng là sẽ có những tác động nhất định với người dân trong đợt điều chỉnh này,
ông có ý kiến gì về điều này?
Ông
Nguyễn Nam Liên: Theo số liệu BHXH cung cấp, hiện chúng ta đã đạt xấp xỉ
74% dân số có thẻ BHYT, cuối năm nay có 75% dân số tham gia BHYT, như vậy cơ
bản khám chữa bệnh của 75% dân số đã được BHYT thanh toán. Đặc biệt trong số
này có 24 triệu là người nghèo, người dân tộc thiểu số, người sống ở vùng kinh
tế-xã hội khó khăn, người sống ở vùng biển đảo, trẻ em dưới 6 tuổi... khi đi
khám bệnh, chữa bệnh đều được BHYT thanh toán 100% chi phí theo quy định của
BHYT.
Vì thế, những đối tượng này sắp tới có điều chỉnh tiền lương,
hay tính đúng tính đủ 7/7 yếu tố cấu thành giá dịch vụ y tế thì vẫn được Nhà
nước mua thẻ và được BHYT thanh toán toàn bộ nên không bị ảnh hưởng. Nhóm đồng
chi trả 20%, vừa rồi có giải pháp người nào có thời gian tham gia BHYT từ 5 năm
liên tục trở lên, khi phần đồng chi trả vượt quá 6 tháng lương tối thiểu, cơ
quan BHXH sẽ thanh toán phần vượt này.
Lộ trình điều chỉnh giá dịch vụ y tế có tính tiền lương, phụ cấp
thì tất yếu đến năm 2020 tính đúng tính đủ giá dịch vụ công nói chung, trong đó
bao gồm giá dịch vụ y tế, giá phải gồm tất cả chi phí trực tiếp như tiền lương,
khấu hao, chi phí quản lý, Nhà nước không bao cấp tràn lan như hiện nay nữa.
Năm 2016 phải điều chỉnh một bước nữa với cả người chưa có thẻ
BHYT, mục tiêu của chúng ta là BHYT toàn dân, Luật BHYT quy định mua BHYT là
bắt buộc nên chúng tôi mong muốn người dân hiểu và nắm chắc những chính sách an
sinh xã hội của BHYT khi khám chữa bệnh. Bởi khi khám chữa bệnh sẽ được
BHYT chi trả.
**
Ngành y tế có những đánh giá nào về tác động của việc tăng viện phí hoặc về sự
thay đổi chất lượng dịch vụ từ đó đến nay không, sự thay đổi đó là gì, thưa ông?
Ông
Nguyễn Nam Liên: Giá
dịch vụ y tế thể hiện quyền lợi của người dân tham gia BHYT, hiện các BV hoạt
động theo cơ chế thị trường, nên đầu vào để phục vụ cho các hoạt động của BV
thực hiện các dịch vụ đều theo cơ chế thị trường, Nhà nước chỉ bao cấp một
phần, phần còn lại thì người bệnh và cơ quan BHXH thanh toán.
Vừa qua, khi điều chỉnh giá theo Thông tư 04, liên Bộ đã
tính mức giá tối đa là tính đủ, nhưng thực tế một số đơn vị chưa tính đủ
mức giá trực tiếp, nên trong quá trình khám chữa bệnh, một số BV do ngân sách
khó khăn đã yêu cầu người bệnh nộp thêm tiền còn thiếu. Khi tính đủ giá dịch vụ
trực tiếp, người bệnh không phải trả phần này nữa mà chỉ phải trả phần đồng chi
trả của BHYT thôi.
Thứ hai, các BV thu tính đúng tính đủ có điều kiện mua vật
tư, hóa chất đáp ứng yêu cầu của dịch vụ khám chữa bệnh nên chất lượng sẽ nâng
lên. Trong quá trình điều chỉnh Thông tư 04, Bộ Y tế quy định các BV phải dành
15% số tiền thu từ tiền khám bệnh để nâng cấp sửa chữa buồng bệnh để phục vụ
tốt hơn cho người bệnh.
Qua hai năm thực hiện Thông tư 04, cùng với sự đầu tư của
Nhà nước, chúng tôi thấy bộ mặt khoa khám bệnh và buồng bệnh đã thay đổi.
Về chất lượng, mặc dù Thông tư 04 chỉ tính chi phí trực tiếp
thôi nhưng cũng góp phần nâng một bước chất lượng dịch vụ y tế lên.
** Tại
sao ngành y tế không tập trung nâng cao chất lượng khám chữa bệnh trước, sau đó
mới tính đến việc điều chỉnh viện phí?
Ông Nguyễn
Nam Liên: Toàn
bộ hoạt động vận hành của BV đều phải từ người bệnh và BHYT chi trả. Nếu đặt
vấn đề nâng cao chất lượng dịch vụ trước thì rất khó mà phải đi song song từng
bước một, vừa điều chỉnh giá vừa nâng cao chất lượng. Trên cơ sở nâng cao chất lượng
thì các cơ sở sẽ thu hút được người bệnh đến và các cơ sở có nguồn lực để mà
nâng cao chất lượng y tế, như vậy rất phù hợp.
Về chất lượng dịch vụ y tế, phải nói rằng có một số chưa đạt yêu
cầu. Tôi nghĩ trong thời gian tới cùng với chủ trương đổi mới đào tạo chung của
cả nước thì cũng phải nâng cao chất lượng đào tạo của ngành y tế.
Trong giai đoạn hiện nay, Bộ Y tế có nhiều giải pháp nâng cao
chất lượng như chuyển giao kỹ thuật cho tuyến dưới. Nhiều BV tuyến huyện trước
kia không mổ đẻ được bây giờ mổ đẻ được, nhiều BV có thể thực
hiện được kỹ thuật tim mạch. Trong vài ba năm gần đây chất lượng y tế các tuyến
từng bước được nâng lên, ngành y tế đang định hướng cơ bản nhất là tuyến dưới,
vì đây là tuyến gần dân nhất thì phải nâng cao chất lượng lên. Còn đối với BV
tuyến trên có điều kiện chữa, điều trị ca bệnh khó và có thời gian để nghiên
cứu và áp dụng những kỹ thuật mới nâng cao chất lượng điều trị cho người bệnh.
Chất lượng chăm sóc và phục vụ người bệnh nhiều nơi để người dân
phàn nàn, tôi nghĩ rằng mọi người đang kỳ vọng chất lượng chăm sóc và phục vụ
tăng lên. Ngành y tế đã phát động phong trào đổi mới phong cách thái độ
phục vụ người bệnh.
Điều quan trọng nhất của đợt thay đổi giá dịch vụ y tế lần này,
khi tính tiền lương vào giá dịch vụ y tế thì thay đổi cơ bản nhận thức của cán
bộ y tế và các BV, khi cơ quan BHXH và người dân trả tiền lương cho mình thì
bắt buộc phải làm tốt mới có bệnh nhân và có nguồn trả lương và BV mới tồn tại
được.
Nếu thực hiện chuyển ngân sách cấp cho các BV sang hỗ trợ mua
thẻ BHYT cho người dân và tính đúng, tính đủ thì phần ngân sách dư có rất nhiều
việc để làm như chi cho y tế dự phòng, y tế cơ sở và hỗ trợ thêm cho các đối
tượng mua thẻ BHYT. Ví dụ người cận nghèo hiện được hỗ trợ 70% thì nâng lên 80%
hoặc người làm nông, lâm, ngư nghiệp đang được hỗ trợ 30% thì nâng lên 40-50%
nếu như chúng ta có nguồn ngân sách.
** Xin
cảm ơn ông!./.