Đến thời điểm này, vùng mía nguyên liệu huyện Phụng Hiệp đã vào cuối vụ. Toàn huyện còn khoảng 500ha sẽ thu hoạch dứt điểm trong vài ngày tới. Như vậy, một vụ mùa vất vả lại sắp qua đi, thêm một năm nữa người nông dân trồng mía Phụng Hiệp vẫn chưa nếm được vị ngọt cây mía.

Từng là cây trồng chủ lực, thế mạnh sau cây lúa, nhưng giờ đây không ít nông dân Phụng Hiệp đã cảm thấy “ngán ngẩm” khi nhắc đến cây mía, bởi điệp khúc trúng mùa rớt giá cứ liên tục tái diễn nhiều năm liền. Là một nông dân gắn bó gần như trọn đời với cây mía, nhưng đối với ông Đoàn Thanh Lâm, ở ấp Mỹ Hòa, thị trấn Cây Dương, cây mía giờ đây là một nỗi thất vọng lớn. 4 công mía đang thu hoạch trong thời điểm hiện nay với giá 805 đồng/kg, mặc dù cao hơn thời điểm đầu vụ khoảng 80 đồng/kg, nhưng tính sơ sơ gia đình vẫn lỗ khoảng 2 triệu đồng. Ông Lâm bức xúc nói: “Năm nay mía đầu tư quá nặng, đầu vụ thương lái chê mía chưa đủ chữ đường nên không mua hoặc mua với giá rẻ. Đến thời điểm này, mía đủ chữ đường thì lại bị chết do bị ngập lâu trong nước. Đường nào nông dân cũng bị lỗ. Trồng cây mía ai cũng mơ ước trúng mùa bán được giá, nhưng tình hình giá cả này là nông dân chịu thua”.

Thất thu hay lỗ lã là chuyện khó tránh khỏi trong sản xuất. Nhưng đây không phải là năm đầu tiên nông dân Phụng Hiệp thua lỗ từ cây mía. Theo số liệu thống kê của Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Phụng Hiệp trong 4 năm trở lại đây cho thấy, cứ mỗi năm cây mía lại giảm sút khoảng 30-40% lợi nhuận. Mặc dù diện tích, năng suất và sản lượng mía năm sau luôn cao hơn năm trước. Nếu năm 2010, diện tích mía toàn huyện là 8.302ha, tổng sản lượng 913.000 tấn, giá bán 850-1.000 đồng/kg, lợi nhuận bình quân đạt 20-30 triệu đồng/ha. Năm 2011, diện tích tăng lên 8.800ha, tổng sản lượng 924.000 tấn, giá bán 720-820 đồng/kg, thu nhập đạt 10-20 triệu đồng/ha. Năm 2012, diện tích tăng lên 9.000ha, tổng sản lượng 945.000 tấn, giá bán 780 đồng/kg, thu nhập chỉ ở mức huề vốn đến lãi 10 triệu đồng/ha. Bước sang năm 2013, diện tích mía tăng lên 9.500ha, sản lượng tăng lên 997.000 tấn nhưng thu nhập của người nông dân lại thấp nhất từ trước đến nay, bình quân toàn huyện nông dân bị lỗ từ 5-10 triệu đồng/ha. Ông Nguyễn Thế Tự, Phó Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Phụng Hiệp, cho biết: “Về chất lượng cây mía thì hàng năm đều tăng, năng suất năm sau luôn cao hơn năm trước, đặc biệt là các giống mía chín sớm luôn tăng hàng năm. Nhưng mà lợi nhuận lại rất thấp”.

Hiện tại, vùng mía Phụng Hiệp đã thu hoạch được trên 95% diện tích toàn huyện, giá mía tuy khác nhau tùy thời điểm: đầu vụ ở mức 700-800 đồng/kg, đến cuối vụ ở mức 750-900 đồng/kg. Nhưng với giá thành được ngành nông nghiệp huyện Phụng Hiệp tính vào khoảng 810 đồng/kg ở mùa vụ này, thì trung bình mỗi công mía người nông dân Phụng Hiệp thua lỗ từ 0,5-1 triệu đồng/công. Ông Trần Văn Nữa, ở xã Tân Phước Hưng, huyện Phụng Hiệp, cho biết: “Phải chi giá mía năm nay ở mức 1.000 đồng/kg thì nông dân còn lãi đôi chút, nhưng với giá mía như hiện tại, trong khi chi phí đầu tư tăng cao, đặc biệt là giá nhân công thu hoạch ở  mức 140.000-160.000 đồng/tấn thì sau khi thu hoạch đâu lại vào đấy, không thua lỗ là may rồi”.

Cũng theo ông Nữa, trước tình cảnh giá mía bấp bênh, lỗ lã như thế này, nếu không được cải thiện trong thời gian tới, nhiều khả năng nông dân Phụng Hiệp sẽ quay lưng lại với cây trồng vốn đã gắn bó với họ  nhiều năm qua…