Sở KH-CN TP.HCM phối hợp với Trung tâm CNSH, Viện Pasteur TP.HCM vừa tổ chức hội nghị CNSH toàn quốc khu vực phía Nam lần 3 (năm 2013).

Là địa phương đi đầu trong cả nước về CNSH, TP.HCM xác định đây là chương trình trọng điểm để thu hút lực lượng cán bộ khoa học, ưu tiên đặc biệt đầu tư ngân sách cho lĩnh vực này.
Trong thời gian qua, lĩnh vực CNSH khu vực phía Nam đã có những ứng dụng thiết thực trong cuộc sống. Cụ thể như một số loại giống cây trồng nông nghiệp đã được tạo ra từ các công nghệ hiện đại, các bộ KIT DNA trong giám định gen.
Phương pháp cấy mô cũng được nhiều hộ trồng hoa ở TP.HCM và Đà Lạt ứng dụng thành công. Nhờ vậy, 1 người lao động có thể SX ra 130.000 cây hồng/năm và chỉ cần có một cây hồng gốc, so với phương pháp cũ như giâm cành thì chỉ có thể SX được tối đa 50 cây/năm.
Với sự liên kết hợp tác CNSH giữa TP.HCM với tỉnh Lâm Đồng SX thử nghiệm nấm Hypsizygus (có nguồn gốc Nhật Bản) rất phù hợp với thời tiết mát lạnh ở Đà Lạt. Thông qua việc tuyển chọn 6 tuyến giống nhập từ Trung Quốc và Nhật Bản về nghiên cứu thành công được 1 giống thích hợp, làm mô hình cho thu hoạch từ 50 - 100 kg nấm tươi/ngày. Kết quả này sẽ được chuyển giao cho các DN và nông dân trong thời gian tới.
Về CNSH phục vụ chăn nuôi, Viện KHKT Nông nghiệp miền Nam sử dụng phương pháp phân tách tinh trùng để tạo phôi bò invitro xác định trước giới tính nhằm cải tạo giống, cho năng xuất sữa cao và tăng đàn bò sữa cho TP.HCM.
Trung tâm CNSH TP.HCM đã tạo thành công 28 tổ hợp lan lai các loại, trong đó 16 tổ hợp lai giữa các giống Dendrobium nhập nội và 3 tổ hợp lan lai khác loài giữa lan Dendrobium nhập nội với lan rừng VN.
Hiện đã có 24 tổ hợp lan lai có cây con đủ tiêu chuẩn đưa ra vườn ươm, trong đó 9 tổ hợp lan lai đã ra hoa. Kết quả thực tế, tất cả các tổ hợp lan lai đều sinh trưởng và phát triển tốt, khả năng thích nghi cao, ít bị nhiễm sâu bệnh.
GS.TS Trần Linh Thước, Chủ nhiệm Chương trình CNSH (Trường ĐH Khoa học tự nhiên, ĐH Quốc gia TP.HCM) cho biết: Trong giai đoạn 2011-2013 TP.HCM đã ưu tiên đầu tư khoảng 17 tỷ đồng vào nghiên cứu và phát triển công nghệ cho ngành CNSH. Kết quả, 20 đề tài nghiên cứu và dự án SX thử nghiệm đã tạo được một số sản phẩm có hàm lượng công nghệ cao phục vụ cho nông nghiệp, y tế và bảo vệ môi trường.
Đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp, các đề tài, dự án đã góp phần quan trọng trong việc phát triển lai tạo và bảo tồn các giống hoa, giống rau, giống con có giá trị kinh tế. Đồng thời, tạo được vacxin cho ngành thú y, thủy sản…
Trong lĩnh vực y tế, những sản phẩm khoa học được hình thành từ ứng dụng công nghệ tế bào gốc, công nghệ nano… góp phần phục vụ chẩn đoán và điều trị bệnh hiệu quả.
Tuy nhiên, đánh giá hiện trạng trong việc nghiên cứu và SX vacxin của VN, bà Cao Thị Bảo Vân, Phó Viện trưởng Viện Pasteur TP.HCM cho rằng: “Chúng ta vẫn đang thiếu một chiến lược SX và sử dụng vacxin. VN mới chỉ có 5 cơ sở nghiên cứu và SX vacxin cho người, mỗi năm cung cấp được 50 triệu liều vacxin các loại (chỉ đáp ứng 1/10 nhu cầu trong nước), còn phần lớn vẫn phải nhập ngoại”.
Theo bà Vân, nguyên nhân chủ yếu việc SX vacxin chưa đạt được nhu cầu do công nghệ còn lạc hậu, kiểm định thực tế chưa đáp ứng được tiêu chuẩn quốc tế. Ngành CNSH của nước ta nhìn chung vẫn ở trình độ thấp so với thế giới, thậm chí thua xa nhiều nước trong khu vực như Singapore, Thái Lan, Malaysia... 
Ông Phan Minh Tân, Giám đốc Sở KH-CN TP.HCM cho biết: Với vị trí trung tâm KH-CN của cả nước và cùng Đông Nam Á, lĩnh vực CNSH ở TP.HCM thời gian qua đã đạt được nhiều thành tựu lớn. Hoạt động KH-CN trong giai đoạn 2011-2015 và các năm tiếp theo cần tiếp tục phát huy, góp phần phát triển KT-XH bền vững.