Đậu đen là một trong những loại ngũ cốc rất thông dụng trong đời sống hằng ngày, được chế biến thành nhiều món ăn. Không những thế, đậu đen còn được dùng làm thuốc trị nhiều bệnh từ lâu đời.
Theo Đông y, đậu đen có vị ngọt, tính mát hơi hàn. Tác dụng trừ phong, trừ thấp, thanh nhiệt, bổ thận, chỉ huyết, giải độc, chống viêm nhiễm, đen râu tóc... Đậu đen có 2 loại: loại trắng lòng và loại xanh lòng, trong đó loại xanh lòng dùng làm thuốc thì rất tốt.
Bị phong do thời khí: đậu đen sao cho bốc khói 30 g, xương bồ 16 g, huyền sâm 16 g, mạch môn 12 g, cát cánh 12 g, cam thảo 10 g. Sắc uống ngày 1 thang.
Đau răng do nhiệt miệng
Đậu đen (sao) 40 g, hoàng cầm 10 g, chi tử 12 g, tía tô 16 g, ngân hoa 10 g, đinh lăng 16 g, chỉ xác 8 g. Đổ nước 600 ml, sắc lọc bỏ bã lấy 20 ml. Chia 3-4 lần uống trong ngày.
Đại tiện ra máu
Đậu đen 200 g, nấu chín kỹ ăn trong ngày hoặc đậu đen (sao) 30 g, cỏ mực 20 g, trắc bách diệp 16 g, thục địa 16 g, hoa hòe (sao) 12 g, chi tử 10 g. Sắc uống ngày 1 thang.
Đau mắt đỏ do phong nhiệt
Đậu đen (sao thơm) 20 g, lá dấp cá 20 g, xương bồ 16 g, cúc hoa 10 g, tang diệp 20 g, xa tiền thảo 20 g. Sắc uống ngày 1 thang.
Da khô, tóc bạc sớm
Đậu đen (sao thơm) 30 g, hà thủ ô 16 g, cỏ mực 20 g, thiên môn 20 g, thục 20 g, đương quy 16 g, đỗ trọng 10 g, táo nhân (sao đen) 16 g, táo tàu 6 quả, tang diệp 16 g, cam thảo 10 g. Sắc uống ngày 1 thang.
Đau đầu, ù tai, chóng mặt, giảm trí nhớ
Đậu đen sao chín cho vào túi vải. Dùng gối đầu. Công dụng: dưỡng thận, an thần, điều hòa dương khí.