Nuôi cá chình (Anguilla spp) trong lồng có
nhiều thuận lợi nhưng cũng ẩn chứa nhiều rủi ro, do vậy người nuôi cần phải chú
ý từ khâu chọn giống.
Giống tự nhiên
Hiện, người nuôi chủ yếu nuôi các loại cá chình là cá chình bông
(Anguilla marmorata) và cá chình Nhật Bản (Anguilla japonica), cá
chình mun (Anguilla bicalor). Thức ăn của cá chình là cá tạp, một số
động vật nhỏ dưới nước.
Cá chình bố mẹ vốn sống ở biển, đến mùa sinh sản cá ngược dòng
di chuyển đến vùng nước ngọt để sinh sản. Quãng đường di cư có khi đến hàng ngàn
kilomet. Khi bắt đầu di cư, cá béo khỏe nhưng qua quãng đường xa, bơi ngược
dòng, đến vùng nước ngọt cá lại ngừng ăn nên gầy và yếu. Tìm được nơi đẻ trứng,
con cái đào tổ và đẻ trứng, con đực tiết tinh trùng vào trứng trong tổ. Xong
nhiệm vụ duy trì nòi giống, cá kiệt sức hoàn toàn và trôi theo dòng nước rồi
chết. Khoảng 60 ngày sau trứng nở thành ấu trùng, cá chình con. Cá chình con
sau khi sống ở vùng nước ngọt một thời gian sẽ trở ra biển, bắt đầu 1 cuộc sống
mới.
Dựa vào đặc điểm này, người dân thường khai thác cá chình giống
ở các sông. Mùa khai thác cá giống thường từ tháng 11 đến tháng 2 âm lịch. Có
thể khai thác cá chình giống bằng cách dùng đèn tập trung cá theo tập tính
hướng quang rồi dùng vợt xúc; đặt lưới cố định ở nơi có cá giống phân bố để
bắt; dùng lưới vây để bắt cá giống ở cửa sông, ven biển.
Cá chình giống được ương trong bể xi măng. Tuy nhiên, tỷ lệ hao
hụt khi ương là khá cao nên nguồn giống cho nuôi thương phẩm thường thiếu. Một
số nơi nhập giống từ Trung Quốc về nuôi nên giống không đảm bảo, chậm lớn, tỷ
lệ hao hụt cao.
Lưu ý về kỹ thuật nuôi
Phải chọn giống có chất lượng tốt, đảm bảo tại các cơ sở có uy
tín. Đã có một số nơi sử dụng cá chình giống không rõ nguồn gốc, cá chậm lớn.
Cũng như nhiều loài thủy sản nuôi lồng khác, cá chình giống có
kích cỡ to (thường 50 - 100 g/con).
Thức ăn cho cá nên chọn loại tươi. Bỏ thức ăn thừa, vệ sinh lồng
và dụng cụ cho ăn thường xuyên. Kiểm tra cá, nguồn nước sông để có biện pháp
phòng ngừa dịch bệnh.
Cá chình thích bóng tối, sợ ánh sáng nên ban ngày thường rúc
trong hang, đáy ao hồ, tối mới đi ăn mồi. Dựa vào đặc tính này, người nuôi cần
thiết kế lồng cho phù hợp. Nhiều người nuôi cá chình ở sông Trà Khúc (Sơn Tịnh
- Quảng Ngãi) sử dụng lồng bằng tre, đan kín, xung quanh lồng có rau muống, cỏ
nước mọc vừa tạo bóng tối cần thiết, vừa che mát cho cá, gần giống môi trường
tự nhiên nên cá phát triển rất tốt.
Ở một số dòng sông nước lên xuống theo triều cường, cá dễ bị
bệnh, ảnh hưởng đến việc nuôi cá. Vì vậy, người nuôi cần phải tìm hiểu kỹ nguồn
nước vùng thượng lưu, hạ lưu, chế độ dòng chảy để đặt lồng, tránh nuôi tự phát.
Trên thế giới hiện có 4 nước phát triển nghề nuôi cá chình mạnh
nhất là Nhật Bản, Đài Loan, Hàn Quốc, Trung Quốc. Ở Việt Nam, cá chình chủ yếu
được nuôi tại ĐBSCL.