Cây đinh lăng, đặc biệt là các cây có tuổi đời cao và kích thước lớn đang được các thương lái săn tìm.

Cây bờ rào giá bạc triệu

Xưa nay cánh thương lái săn lùng cây cảnh bạc triệu không phải là hiếm nhưng chuyện 1 gốc đinh lăng lâu năm có thể bán tiền triệu đang trở thành câu chuyện hấp dẫn với nhiều bà con vùng sâu vùng xa giữa đại ngàn Tây Nguyên.

Là dân đi săn đinh lăng đã nhiều năm, anh Nguyễn Quốc Thụy (huyện Đăk Mil, tỉnh Đăk Nông) cho biết trước đây, đinh lăng được trồng nhiều như một dạng cây cảnh hoặc làm gia vị ăn kèm.

Khi đó, người dân chưa biết được giá trị của loại cây này nên nhiều gia đình đã chặt bỏ, vứt đi vì quá rậm rạp, um tùm. 

Thế nhưng khi công dụng của đinh lăng được ca ngợi như thần dược thì nó lập tức trở thành cây hái ra tiền, bà con đổ xô chặt bán.

Đinh lăng được thu mua cả lá, thân, cành và rễ. Lá tươi có giá 5.000 đồng/kg, lá khô 25.000 đồng/kg; thân làm giống 40.000 đồng/kg; rễ loại 4 - 6kg có giá 200.000 - 250.000 đồng/kg, rễ trên 10kg dao động từ 300.000 - 350.000 đồng/kg.

Dễ dàng kiếm được vài triệu hoặc hơn thế nữa nếu may mắn mua được gốc lâu năm vì vậy nhiều thương lái sẵn sàng trả tiền cao cho những người giới thiệu hoặc mua đinh lăng về bán lại. 

Bà con càng ngỡ ngàng hơn khi trồng cho vui bỗng nhiên có tiền triệu.

'Người dân xung quanh đây vẫn trồng đinh lăng quanh bờ rào, sau vườn, thỉnh thoảng hái lá ăn kèm với thịt, gói nem hoặc nấu canh chữa tắc tia sữa cho phụ nữ mới sinh. 

Gần đây, rất nhiều người đến hỏi mua cây này, chủ yếu là mua rễ. Nhiều nhà được trả cả triệu 1 gốc nên họ đào lên bán hết. 

Nhà tôi cũng có 2 cây trồng được gần 10 năm rồi, có người trả đến 5 triệu nhưng tôi chưa bán', ông Võ Văn Bình (xã Đăk Wil, huyện Cư Jút, tỉnh Đăk Nông) cho biết.

Thú chơi của các đại gia

Là người thu mua đinh lăng nhiều năm, anh Nguyễn Văn Phúc (thôn 4, xã Tâm Thắng, huyện Cư Jút, tỉnh Đăk Nông) cho biết: 

'Năm 2012, tôi đi mua đinh lăng về bán lại. Thấy giá bán cao, dễ trồng, dễ chăm sóc, kinh phí đầu tư ban đầu ít nên tôi quyết định trồng thử. 

Hiện tại vườn đinh lăng của tôi có khoảng 5.000 cây nhưng vẫn không đủ hàng cung cấp cho các công ty dược cũng như các mối mua lẻ, đặc biệt là rễ'.

Chỉ đưa vài thông tin rao mua - bán rễ đinh lăng trên các trang mạng xã hội, anh Đoàn Văn Đại (thị trấn Krông Kmar, huyện Krông Bông, tỉnh Đăk Lăk) đã được rất nhiều người gọi đến đặt mua với số lượng lớn. 

Anh cho biết: 'Rễ đinh lăng từ 7 tuổi trở lên đang được giới đại gia săn lùng để ngâm rượu cho sành điệu bằng bạn bằng bè. 

Ngoài ra, họ còn sẵn sàng đặt cọc trước cả chục triệu đồng để mua những gốc đinh lăng cổ thụ từ 10 năm tuổi trở lên về trồng vào chậu, chơi cảnh'. 

Theo anh Đại, trước kia có thể dễ dàng mua được bộ rễ trên 10 tuổi nhưng giờ có tiền chưa chắc đã mua được vì nó thành của hiếm rồi. 

'Bộ rễ càng to, càng lâu năm càng tốt. Vài mối quen lắm tiền ở Sài Gòn và Phú Yên đặt hàng tôi và nói như vậy, họ gọi liên tục nhưng nhiều khi cả tháng tôi không lùng được gốc nào', anh Đại cho biết.

Không chỉ đại gia mà nông dân làng nhàng cũng mua đinh lăng về ngâm uống, loại trung bình từ vài trăm nghìn đến vài triệu đồng. Nhiều tay chơi tự biến mình thành miếng 'mồi ngon' cho đầu nậu móc túi. 

Lắm người phải trả cả chục triệu đồng để rinh về những hũ rượu rởm được rao hơn chục năm tuổi. Lại có người mua phải gốc đinh lăng dại, kém chất lượng về ngâm uống mà cứ ngỡ mua được nhân sâm.

Đinh lăng (còn gọi là nam dương sâm hay cây gỏi cá) không chỉ có lá non được dùng như món gia vị ăn kèm mà còn là cây thuốc quý để chữa bệnh. 

Theo y học cổ truyền, đinh lăng (gồm cả lá, thân, cành, rễ) giúp tăng lực, tăng cân, an thần, tăng trí nhớ, kích thích miễn dịch, chống các trạng thái trầm cảm, chữa suy nhược cơ thể, suy nhược thần kinh, ăn ngủ kém… 

Đặc biệt, rễ đinh lăng từ 20 - 40 năm tuổi được cho là tốt không kém gì nhân sâm Triều Tiên.