* Say mê nuôi chồn hương giống: Cuộc sống phố thị ồn ào của khu vực quận I đã không níu giữ được bước chân anh kỹ sư hàng hải, năm 2000 anh tìm về Củ Chi, một vùng đất thời chiến tranh được mệnh danh là “đất thép thành đồng” xây dựng một trang trại chăn nuôi. Anh đã từng nuôi sinh sản giống ếch Thái Lan, nuôi lươn đồng, heo rừng. Sau những năm vật lộn với nghề tay trái này, anh nhận ra là chồn hương có khả năng làm giàu dễ dàng hơn. Chuyện nuôi chồn hương của anh cũng bắt nguồn một cách tình cờ khi đi hướng dẫn kỹ thuật nuôi heo rừng cho một người bạn ở trên Lâm Đồng,có người gạ bán cho anh 4 con chồn nhỏ xíu mới bắt từ rừng. chúng như những con mèo con yếu ớt được bán với giá 30.000đ/ con, anh thấy rẻ mua vội về để nuôi thử. Anh tìm kiếm thông tin trên mạng, sách báo để có kiến thức bổ ích để áp dụng cho việc nuôi chồn của mình. Sau 2 năm vừa mày mò nghiên cứu, đàn chồn hồi phục nhanh, phát triển tốt. Hiện nay trại của anh Bình phát triển đàn lên tới 30 cặp chồn bố mẹ và 100 con chồn giống. Chồn sinh sản ra không đủ cung cấp cho thị trường, giá bán chồn giống hiện nay là trên 10 triệu đồng/cặp.

Trước hết, khi nuôi cần nhận dạng con cái con đực: bằng cách đặt chúng nằm ngửa để kiểm tra, nếu có gai giao cấu lồi ra là con đực, không thấy là con cái. Chuồng trại có thể tận dụng chuồng nuôi heo cũ, dùng vật liệu gỗ hoặc lưới thép vuông 3cm. Đóng thành từng ô chuồng bằng gỗ, cao 70cm, ngang 1m, dài 1,2m. chuồng nuôi cầy hương làm theo hướng đông nam, có mái che, thoáng mát, cao ráo. Đảm bảo mùa đông ấm, mùa hè thì mát. Chồn hương trưởng thành có thân hình thon dài trung bình từ 55 – 75 cm, cân nặng trung bình từ 2 – 5 kg. Thông thường chồn thích ăn cơm, cháo nấu với cá biển. Mỗi ngày nên cho ăn 1 bữa chính vào lúc 6 giờ tối, ban ngày cũng cần cho ăn thêm trái cây có độ ngọt cao như mít, chuối, đu đủ…Qua việc nuôi chồn hương giống và chồn thương phẩm, một năm gia đình anh Nguyễn Thái Bình thu về khoảng 300 triệu đồng. Hiện nay con giống sản xuất ra không đủ cung cấp cho thị trường, thấy anh Bình sản xuất được con giống tốt bà con nông dân trong và ngoài huyện tới tham quan, học hỏi đều được hướng dẫn tận tình. Theo anh, mùa sinh sản chồn hương không rõ ràng nhưng thường tập trung vào tháng 2 – 10 âm lịch, chồn nuôi được 8 tháng tuổi trở lên nếu sinh trưởng và phát dục tốt có thể giao phối lần đầu (nhưng tốt nhất để chồn 12 tháng tuổi ta hãy cho giao phối). Biểu hiện động đực thường không rõ ràng, nhất là chồn bắt từ thiên nhiên. Trong điều kiện nuôi nhốt, nếu cho ăn tốt, chồn thường động dục thường xuyên hơn. Chồn hương ở ngoài thiên nhiên một năm đẻ được 1 lứa, chồn đã được thuần hóa, một năm đẻ 2 lứa, mỗi lứa đẻ trung bình từ 4 – 6 con. Chồn cái thường bỏ ăn 3 ngày, phá chuồng, phát ra tiếng kêu lạ. Chồn đực tiết ra mùi thơm (xạ hương) để quyến rũ con cái, thời gian này ta bắt con cái cho vào chuồng con đực để cho chúng giao phối. Lưu ý khi phát hiện chồn có biểu hiện động dục cần cho chồn giao phối ngay, khi giao phối xong, tách con cái, con đực nuôi riêng. Thời gian chồn mang thai khoảng 90 ngày, chồn con mới đẻ ra từ 7 – 10 ngày mới mở mắt, thời gian này chồn mẹ cho chồn con bú. Nếu chồn đẻ nhiều tách từng cặp cho bú luân phiên, khoảng 1 tuần sau nhốt chung trở lại. Trước khi đẻ khoảng 30 ngày cần bổ sung thêm các chất dinh dưỡng cần thiết cho chồn mẹ như: Bcomplex, Vitamin tổng hợp…..Chồn con được 35 ngày tuổi tự ăn thức ăn với chồn mẹ ( chú ý chồn mẹ cũng rất cần nước). Từ lúc đẻ tới lúc xuất chuồng khoảng 60 ngày, trọng lượng chồn con đạt 400 – 600g/con.

Cà phê ĐẶC SẢN tạo ra từ chồn: Chồn hương có sở thích chọn ăn những quả cà phê đỏ chín mọng, không bị sâu bệnh. Enzym tiêu hoá trong dạ dày của chồn tương tác với vỏ cà phê làm thay đổi thành phần và hương vị hạt cà phê và được thải ra theo đường tiêu hoá. Loại cà phê này có hương vị ngon, hấp dẫn, quyến rũ đặc biệt đến vị giác của người thưởng thức. Lúc còn nhỏ, ông Hoàng Mạnh Cường ( phường Tân Tiến, TP Ban Mê Thuột) thường đi nhặt những quả cà phê thơm ngon rụng dưới gốc do con chồn thải ra đem về rang xay riêng để uống trong nhà, và ông bắt đầu để ý đến cà phê chồn. Từ năm 2004 ông đầu tư xây dựng hệ thống chuồng trại, đăng ký nguồn gốc chồn nuôi với cơ quan kiểm lâm. Đây là những con chồn hương được chăm sóc chu đáo, nuôi nhốt trong môi trường như ở tại rừng. Thức ăn cho chúng là các loại cá, thịt, hoa quả chín. Vào vụ thu hoạch cà phê, ông đến tận vườn chọn mua những quả già, chín mọng với giá cao về cho chồn ăn. Cà phê chồn được thu hoạch vào buổi sáng sau khi chồn thải ra hạt cà phê còn nguyên, đem rửa sạch, sấy khô đóng gói. Một vụ cà phê, mỗi con chồn có thể cho 5 – 6kg cà phê. Để có được sản phẩm cà phê chồn chất lượng tốt, phải nuôi chồn trong điều kiện giống môi trường tự nhiên và cà phê cho chồn ăn phải là cà phê chin mọng, không bị sâu, hoặc nhiễm thuốc hoá học. Năm 2009, ông Cường thu được 500kg cà phê từ đàn chồn 80 con. Sản phẩm làm ra chủ yếu bán lẻ cho khách du lịch và những người có thu nhập cao với giá từ 1 – 1,5 triệu đồng/kg. Bên cạnh đó, ông còn ký hợp đồng cung cấp sản phẩm ổn định cho công ty Sài Gòn Ban Mê để xuất khẩu sang Nhật và các nước châu Âu. Nhiều người nghe nói cà phê chồn cho rằng đó là chuyện đùa. Tuy nhiên, khi chứng kiến việc nuôi chồn làm cà phê chồn thật là không khó nhưng thu nhập rất lớn, lại thân thiện với môi trường. Loại cà phê này được tạo ra hoàn toàn bằng thủ công, có nguồn gốc tự nhiên, không có chất hoá chất, nên giá trị rất lớn. Người nông dân cũng như các công ty cà phê ỏ Đăk Lăk, Đăk Nông, Gia Lai hiện đang làm cà phê chồn ngày càng nhiều.Nên cũng dẫn đến tình trạng khan nguồng chồn giống cung cấp cho các nhà vườn. Lượng cà phê chồn cung cấp cho thị trường hiện vẫn còn khan hiếm, chưa có nhiều sản phẩm để đáp ứng cho các hợp đông lớn. Việc cần phổ biến kỷ thuật nuôi chồng hương và cung ứng giống chồn kịp thời để mở rông mô hình rất là cân tronh tình hình hiện nay ./.