Hoạt động sản xuất nông nghiệp, không chỉ là ngành chịu tác động
của biến đổi khí hậu (BĐKH) mà còn là ngành gây phát thải (khí nhà kính) KNK
lớn làm gia tăng sự nóng lên toàn cầu.
Canh tác lúa, lên men dạ cỏ của gia súc nhai lại, sử dụng đất
nông nghiệp, quản lý chất thải chăn nuôi, đốt phế phụ phẩm nông nghiệp là những
nguồn phát thải KNK lớn. Do vậy, tính toán phát thải KNK từ các hoạt động sản
xuất nông nghiệp có vai trò quan trọng trong việc xác định cơ cấu phát thải và
đề xuất các biện pháp giảm phát thải KNK.
Các nhà khoa học thuộc Viện Môi trường Nông nghiệp, Viện KHNN VN
đã xác định mục tiêu của nghiên cứu là tính toán lượng phát thải khí nhà kính
từ nông nghiệp nhằm mục đích đánh giá hiện trạng phát thải; tính hiệu quả kinh
tế giá trị cận biên để lựa chọn công nghệ giảm thiểu, cung cấp đầu vào để xây
dựng các mục tiêu giảm phát thải trong tương lai trong định hướng tăng trưởng
nền các bon thấp.
Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng phát thải khí nhà kính từ nông
nghiệp thay đổi theo từng năm là: 95,7 triệu tấn CO2e năm 2000,
100,6 triệu tấn năm 2005 và 96,7 triệu tấn CO2e năm 2010. Dựa vào
quy hoạch phát triển ngành nông nghiệp và PTNT mà lượng phát thải KNK được ước
tính khoảng 109,6 tấn CO2e năm 2015, 115,9 triệu tấn năm 2020, 119,8
triệu tấn năm 2025 và 123,6 triệu tấn cho năm 2030, chủ yếu là do những thay
đổi đầu ra (tăng năng suất cây trồng, tăng sản lượng nuôi trồng) trong khi diện
tích một số cây trồng khác như mía đang suy giảm.
Trong sản xuất nông nghiệp, lúa nước có mức phát thải cao nhất,
chiếm 64,1-55,8% tổng lượng phát thải vào năm 2015 đến năm 2030; chất thải chăn
nuôi chiếm 23,9-30,5% tổng lượng phát thải. Mặc dù, cơ cấu phát thải được dự
báo giảm, tuy nhiên, tổng lượng khí nhà kính trong nông nghiệp tăng mạnh và có
thể đạt 123,6 triệu tấn vào năm 2030.
Do vậy thích ứng trong nông nghiệp cần được quan tâm, thông qua
phát triển các loại cây trồng chịu được điều kiện khí hậu khắc nghiệt; phát
triển các cơ chế bảo hiểm và ứng dụng nghiên cứu, triển khai các biện pháp giảm
thiểu trong nông nghiệp. Tăng cường quản lý rủi ro thiên tai nhằm bảo đảm phát
triển nông nghiệp bền vững và bảo vệ môi trường sinh thái trong bối cảnh biến
đổi khí hậu.