Một trong những yếu tố quan trọng nhất quyết định đến khả năng sinh trưởng cũng như định giá đầu ra cho chăn nuôi là thức ăn. Trong đó, chăn nuôi bò nguồn thức ăn quan trọng nhất là thức ăn thô xanh, tức các loại cây cỏ mọc ngoài tự nhiên hoặc được trồng. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách trồng cỏ nuôi bò, và các giống cỏ nuôi bò tốt nhất để đem lại năng suất cao nhất cho bà con.
Các giống cỏ và cách trồng cỏ nuôi bò
Hầu hết người chăn nuôi thủ công đều nghĩ rằng, cỏ thì không cần chăm sóc cũng có thể tự sinh trưởng phát triển tốt, tuy nhiên đó là suy nghĩ sai lầm. Cỏ dùng cho chăn nuôi bò cũng giống như những cây trồng khác, nếu không được chăm sóc đúng cách sẽ không mang lại năng suất cao và như thế sẽ ảnh hưởng đến năng suất của vật nuôi.
Hiện nay, 2 trong số các giống cỏ nuôi bò tốt nhất là cỏ voi và cỏ sả. Tùy vào quy mô đàn mà bà con dành một khoảnh vườn trống để trồng cỏ. Tỷ lệ chuyển đổi diện tích trồng cỏ so với lượng thức ăn cung cấp cho 1 con bò là 250 m2/con, khẩu phần tiêu thụ thức ăn thô xanh của bò là 1/10 trọng lượng cơ thể.
Đối với cỏ voi
Điều kiện thổ nhưỡng
Yếu tố trước tiên cần chú ý khi trồng cỏ nuôi bò là điều kiện thổ nhưỡng.
Nhắc đến cỏ voi bà con không ai không biết vì chúng có thể mọc ở khắp nơi dù điều kiện đất đai như thế nào. Tuy nhiên, để trồng trong vườn nhà đạt năng suất cao thì bà con nên tạo độ mùn và tăng độ ẩm cho đất (bằng cách dùng các chế phẩm sinh học giữ ẩm, trộn đất với các loại trấu, mụn dừa, thả trùn quế hoặc bón các loại phân hữu cơ …).
Phải thực hiện khâu cải tạo đất thật kỹ trước khi trồng cỏ. Phải cày sâu để làm đất tơi xốp (độ sâu ít nhất phải được 20 cm).
Cách trồng cỏ voi
- Trồng cỏ voi bằng hom, lựa chọn hom vừa phải không quá già hay quá non. Kích thước mỗi hom ít nhất là 20 cm, dài nhất khoảng 25 cm và phải gồm khoảng 4 mắt.
- Sau khi cắt lát, nên để thân cỏ 1 – 2 ngày trước khi mang đi trồng. Khoảng cách trồng từ 30 – 40 cm. Trồng theo luống để dễ chăm sóc và kiểm soát.
Sử dụng phân bón
Tùy thuộc và điều kiện thổ nhưỡng của đất mà bà con chọn loại phân bón sử dụng cho phù hợp. Khối lượng phân bón trung bình tính chung cho 10.000 m2 trồng cỏ là 17 – 19 tấn/năm, trong đó 90% là phân chuồng, 10% còn lại 50% cho phân Ure, 30% cho Super Lân và 20% cho KCL. Nên bón 2 lần, lần đầu bón lót và lần 2 bón thúc.
Cách chăm sóc
2 tuần sau khi trồng hom xuống đất, bà con quan sát tỷ lệ nảy mầm của cây. Nếu tỷ lệ nảy mầm thấp, bà con hãy trồng dặm thêm ở những hom bị chết.
Bón phân theo đúng số lượng phù hợp, tưới nước thường xuyên để cỏ nhanh lớn. Thông thường từ 1 – 2 tháng là đã có thể thu hoạch cỏ cho bò sử dụng (chỉ riêng lần đầu thời gian có lâu hơn, khoảng hơn 2 tháng).
Mùa mưa cỏ phát triển nhanh hơn, mùa nắng phát triển lâu hơn. Nên bà con cứ quan sát thấy cỏ được chừng 1m là thu hoạch không để lâu hơn hoặc sớm hơn vì ảnh hưởng đến nguồn dinh dưỡng trong cỏ.
Đối với cỏ sả
Điều kiện thổ nhưỡng
Cỏ sả cũng là một trong những nguồn thức ăn nhiều dưỡng chất cho bò. Chúng cũng khá dễ sinh trưởng trong nhiều điều kiện đất khác nhau.
Trong các loại đất hiện nay, chúng phát triển tốt nhất khi được trồng ở đất cát, độ sâu trung bình từ 0,15 – 0,2 m.
Cách trồng cỏ sả
- Công việc đầu tiên là phải cải tạo đất thật kỹ tạo độ mềm, tơi cho đất. Đảm bảo không có cỏ dại trên đất.
- Cỏ sả không trồng bằng hom như cỏ voi mà trồng bằng hạt hoặc bằng tép (kiểu trồng này phổ biến hơn).
- Mỗi hecta, bà con nên chuẩn bị khoảng 2 hoặc hơn 2 tấn cỏ giống, trồng theo luống, hàng cách hàng khoảng 0,5 m. Cắm sâu khoảng 0,15 m, chừa phần ngọn khoảng 5 cm.
- Đối với cách trồng hạt, bà con gieo trồng theo kiểu truyền thống, số lượng sử dụng cho 1 hecta là khoảng 12 – 13 kg.
Bón phân
Bón phân cũng nên bón 2 đợt bón lót và bón thúc. Riêng về loại phân thì nên chọn loại phù hợp, không nên áp dụng công thức của loại cây trồng nào vì mỗi vườn sẽ có cần độ dinh dưỡng khác nhau.
Cách chăm sóc
Thời gian thu hoạch của cỏ sả lâu hơn so với cỏ voi, thường phải từ 2 – 3 tháng mới thu hoạch 1 lần.