Sáng 17/11, tại Hà Nội, Bộ NN-PTNT đã tổ chức Lễ công bố vacxin phòng bệnh lở mồm long móng và chuyển giao giống virus lở mồm long móng type A để sản xuất vacxin giữa Chi cục Thú y vùng VI với các doanh nghiệp.

Ở nước ta, bệnh LMLM đã xuất hiện cách đây hơn 100 năm (từ năm 1898) và cho đến nay đã có 3 type virus lưu hành là type O, A và Asia 1. Bệnh gây thiệt hại lớn về kinh tế của người chăn nuôi, ảnh hưởng nghiêm trọng đến SX, xuất khẩu động vật. Và, nhà nước đã phải chi khoản ngân sách lớn cho công tác phòng, khống chế dịch bệnh.

Trước tình hình trên, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ NN-PTNT, các Bộ, ngành và UBND các cấp triển khai đồng bộ nhiều giải pháp phòng, chống dịch LMLM. Cụ thể, Bộ NN-PTNT đã phê duyệt và chỉ đạo thực hiện Chương trình quốc gia phòng, chống dịch LMLM qua 3 giai đoạn (từ năm 2006 - 2020).

Tuy nhiên, do phải nhập khẩu 100% lượng vacxin từ nước ngoài, dẫn đến không chủ động được nguồn cung cấp vacxin. Trong đó, điều quan trọng là mức độ tương đồng virus của virus vacxin và virus thực địa, nhất là trong trường hợp thường xuyên có các chủng virus LMLM mới xuất hiện gây dịch bệnh tại Việt Nam. Ngoài ra, giá thành SX nguyên liệu nhập ngoại rất cao dẫn đến tỷ lệ tiêm phòng chưa đạt như mong đợi…

Ông Bạch Đức Lữu, Chi cục trưởng Chi cục Thú y vùng VI cho biết, từ năm 1997, đơn vị đã chủ động xây dựng kế hoạch, nghiên cứu chọn giống virus LMLM để SX vacxin.

Đến nay, kế hoạch đã được thực hiện trên 20 năm, trải qua nhiều thế hệ. Theo đó, đơn vị đã tổ chức thu thập, lưu giữ và bảo quản virus LMLM một cách hệ thống trong thời gian dài hàng chục năm với nhiều công đoạn như thu thập bệnh phẩm virus từ thực địa, xét nghiệm để xác định bệnh, đánh giá các đặc tính sinh học như tính độc lực, tính kháng nguyên, tính di truyền virus.

Kết quả, từ hàng nghìn mẫu virus được thu thập, đơn vị đã tuyển chọn được 154 mẫu virus LMLM type O, trên cơ sở đó đã chọn được giống virus typ O LMLM RAH06/FMD/O-135 dùng để SX vacxin LMLM AVAC-V6FMD Emulsion đã được phép lưu hành.

Tương tự như quá trình nghiên cứu, chọn lọc, đánh giá, công nhận giống virus LMLM type O “RAHO6/FMD/O-135, dòng ME-SA/PanAsia”, đồng thời thực hiện các quyết định và chỉ đạo của Bộ NN-PTNT, từ năm 2014 đến nay, Chi cục đã nghiên cứu, đánh giá, chọn lọc giống virus LMLM type A “RAHO6/FMD/A-379” theo chuẩn Việt Nam và khuyến cáo OIE.

“Ngày 25/10/2018, Bộ NN-PTNT đã có quyết định về việc công nhận giống virus LMLM RAHO6/FMD/A-379 dòng ASIA/Sea-97 của Chi cục dùng để SX vắc xin. Giống virus này hiện nay có đủ số lượng, chất lượng để nuôi cấy, phát triển nhân lên để SX hàng chục triệu liều, đáp ứng đủ nhu cầu vacxin phòng bệnh LMLM tại Việt Nam từ năm 2018 trở đi.

Trải qua nhiều năm nghiên cứu, đến nay Chi cục đã nghiên cứu, chọn lọc được virus LMLM type O và type A để SX vacxin LMLM theo khuyến cáo của tổ chức Thú y thế giới OIE và theo tiêu chuẩn Việt Nam. Nghĩa là, trong thời gian tới chúng ta có đủ con giống để SX vắc xin LMLM đơn giá type O và type A và vacxin LMLM nhị giá (O và A)…”, ông Lữu chia sẻ.  

Bước ngoặt lớn

Theo Cục Thú y, sau nhiều năm nghiên cứu công phu, trải qua quá trình thẩm định, đánh giá và đặc biệt sự là quan tâm, chỉ đạo của lãnh đạo Bộ NN-PTNT và việc tổ chức thực hiện có hiệu quả của Cục Thú y, lần đầu tiên Việt Nam đã SX thành công vacxin AVAC-V6 FMD Emulsion type O bảo đảm đáp ứng đầy đủ các tiêu chí, tiêu chuẩn theo quy định của pháp luật hiện hành...

Phát biểu tại buổi lễ, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Xuân Cường cho biết, gần 30 năm qua, chăn nuôi nước ta có bước tiến vượt bậc. Việc SX thành công vacxin LMLM là tín hiệu mừng cho ngành nông nghiệp, đặc biệt là ngành Thú y.

Sau một thời gian làm thí điểm, lựa chọn 3 doanh nghiệp SX thương mại sau khi đánh giá kết quả bằng các bước khảo nghiệm, kể cả quy mô nhỏ, quy mô lớn, qua nhiều lần thẩm định, qua các bước giám định theo quy trình của chúng ta thì đã đạt trình độ thương mại để công bố chủng rirus loại vacxin typ O và từ tiền đề này hôm nay bàn giao typ A cho đơn vị RTD tiếp tục nghiên cứu, SX những typ mới…

Tại buổi lễ, Bộ trưởng biểu dương Cục Thú y, Chi cục Thú y vùng VI, doanh nghiệp đã góp công sức rất lớn vào việc sản xuất vacxin. Và đề nghị Cục Thú y tiếp tục phối hợp với các doanh nghiệp, chỉ đạo xây dựng kế hoạch triển khai và tham mưu cho Bộ NN-PTNT phối hợp xây dựng vùng an toàn dịch bệnh…