Từ ngày 03 - 07/12/2018, tại Hà Nội, Cục Năng lượng nguyên tử (NLNT) đã phối hợp với Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) tổ chức Hội thảo đánh giá cơ sở hạ tầng hạt nhân tích hợp cho lò phản ứng nghiên cứu mới. Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Phạm Công Tạc đã tham dự và phát biểu khai mạc Hội thảo. TS. Hoàng Anh Tuấn - Cục trưởng Cục Năng lượng nguyên tử và ông Andrey Sitnikov - đại diện IAEA đồng chủ trì Hội thảo.

Mục tiêu của Hội thảo nhằm đánh giá các hoạt động phát triển cơ sở hạ tầng hạt nhân cho lò phản ứng nghiên cứu mới và xác định các vấn đề cần tập trung phát triển trong giai đoạn tới. Hội thảo nằm trong khuôn khổ dự án hợp tác kỹ thuật với IAEA mã số VIE2014 về tăng cường cơ sở hạ tầng hạt nhân quốc gia - Pha 2.

Tham gia Hội thảo, Đoàn công tác của IAEA có 06 chuyên gia do Ông Andrey Sitnikov - Trưởng ban kỹ thuật về phát triển cơ sở hạ tầng lò phản ứng nghiên cứu - Vụ Năng lượng hạt nhân của IAEA làm Trưởng đoàn và các chuyên gia của các ban: An toàn và An ninh hạt nhân, Khoa học hạt nhân và các ứng dụng, Thanh sát cùng các chuyên gia quốc tế do IAEA mời. Về phía Việt Nam có khoảng 25 đại biểu bao gồm Lãnh đạo, chuyên gia và các cán bộ của Cục NLNT, Viện NLNT Việt Nam, Cục ATBXHN, Vụ Pháp chế, Vụ Hợp tác quốc tế - Bộ KH&CN và đại diện các Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Xây dựng.

Trong Đợt làm việc này, Đoàn công tác của IAEA đã làm việc trực tiếp với các cán bộ và chuyên gia của Bộ KH&CN và các Bộ, ngành liên quan về 19 nội dung trong phát triển cơ sở hạ tầng hạt nhân cho lò phản ứng nghiên cứu mới theo hướng dẫn của IAEA, trong đó có các vấn đề về phát triển nguồn nhân lực, khuôn khổ pháp lý, pháp quy, an toàn, an ninh hạt nhân, vốn và tài chính, quản lý, sự tham gia của các bên liên quan, ...

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Thứ trưởng Phạm Công Tạc nhấn mạnh trong những năm qua, Việt Nam đã nhận được sự hỗ trợ kịp thời và hiệu quả của IAEA và quốc tế để phát triển cơ sở hạ tầng hạt nhân quốc gia. Việt Nam đã đạt được những tiến bộ trong công tác phát triển cơ sở hạ tầng hạt nhân. Điều này đã được IAEA đánh giá qua 3 đợt làm việc của Đoàn công tác INIR năm 2009, 2012 và 2014. Trên cơ sở thực tiễn Việt Nam và các khuyến cáo, đề xuất của IAEA, Bộ Khoa học và Công nghệ đã trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Kế hoạch tổng thể về phát triển cơ sở hạ tầng điện hạt nhân giai đoạn đến năm 2020 (Quyết định 2241/QĐ-TTg ngày 11/12/2014). Trong kế hoạch này có dự án xây dựng Trung tâm Khoa học và Công nghệ hạt nhân do Bộ KH&CN chủ trì. Trọng tâm dự án là lò phản ứng nghiên cứu mới đa mục tiêu để sản xuất đồng vị phóng xạ, nghiên cứu, đào tạo và phát triển đội ngũ chuyên gia, ứng dụng năng lượng nguyên tử phục vụ phát triển kinh tế-xã hội.

Thứ trưởng đề nghị các cán bộ, chuyên gia của Việt Nam và IAEA phối hợp tích cực, hiệu quả để đánh giá hiện trạng cơ sở hạ tầng hạt nhân, đưa ra các khuyến nghị cho Việt Nam xây dựng kế hoạch phát triển giai đoạn tới đáp ứng đầy đủ và kịp thời cho các giai đoạn dự án triển khai.

Cũng tại phiên khai mạc, Ông Hoàng Anh Tuấn - Cục trưởng Cục NLNT đã trình bày báo cáo tổng quan về tình hình phát triển cơ sở hạ tầng hạt nhân quốc gia và sự hỗ trợ của IAEA đối với Việt Nam, tóm tắt nội dung các báo cáo tự đánh giá của Việt Nam về cơ sở hạ tầng hạt nhân quốc gia cho lò phản ứng nghiên cứu mới; Kế hoạch chiến lược và tóm tắt báo cáo tiền khả thi cho dự án xây dựng Trung tâm KH&CN hạt nhân.

Trong thời gian Hội thảo, Đoàn công tác IAEA và các cán bộ, chuyên gia của Việt Nam đã tích cực thảo luận, trao đổi cụ thể về 19 vấn đề hạ tầng như: khuôn khổ pháp lý, an toàn hạt nhân, nguồn nhân lực, chu trình nhiên liệu hạt nhân, chất thải phóng xạ…để từ đó xây dựng Báo cáo đánh giá cơ sở hạ tầng hạt nhân quốc gia cho dự án lò phản ứng nghiên cứu mới. Đoàn chuyên gia đã đưa ra các đề xuất, khuyến nghị cho Việt Nam nghiên cứu áp dụng để phát triển cơ sở hạ tầng hạt nhân trong giai đoạn tiếp theo.

Ngày 07/12/2018, Hội thảo đã kết thúc tốt đẹp. Trong phiên bế mạc Hội thảo, tiến sĩ Hoàng Anh Tuấn đã cảm ơn đoàn chuyên gia IAEA, Lãnh đạo và cán bộ, chuyên gia của các cơ quan liên quan đã tích cực tham gia thảo luận và đóng góp nhiều ý kiến quan trọng tại Hội thảo