Năm 2004, Công ty Yến sào Khánh Hòa triển khai dự án thực nghiệm nuôi chim yến trong nhà, từ đó loài chim yến sinh sống trong nhà đã được Công ty quản lý phát triển tại một số nhà yến.

Bên trong nhà yến ở huyện Diên Khánh, tỉnh Khánh Hòa

Ban đầu từ nhà yến gốc 155 Thống Nhất, thành phố Nha Trang, Khánh Hòa, Công ty Yến sào Khánh Hòa đã nhân nuôi thành công trong toàn tỉnh Khánh Hòa và các tỉnh trên toàn quốc. Từ đây, đã mở ra triển vọng to lớn cho phát triển nghề nuôi chim yến trong nhà, mang lại hiệu quả kinh tế cho người dân trong cả nước. Theo kết quả đề tài nghiên cứu khoa học cấp nhà nước “Nghiên cứu cơ sở khoa học và đề xuất các giải pháp phát triển bền vững nghề nuôi chim yến tại Việt Nam” mà Công ty Yến sào Khánh Hòa đã thực hiện, tính đến thời điểm hiện nay cả nước có 42 tỉnh thành nuôi chim yến với trên 6.000 ngôi nhà yến.

Công ty Yến sào Khánh Hòa là đơn vị dẫn đầu cả nước trong nghiên cứu khoa học chuyên ngành về chim yến. Khi hình thành nhà yến đầu tiên tại Khánh Hòa năm 2004, UBND tỉnh Khánh Hòa cho phép Công ty thực hiện Dự án “Thực nghiệm nuôi chim yến trong nhà để lấy tổ”. Đây là điểm khởi đầu cho một công trình phát triển ngành nghề mới đầy tiềm năng.

Từ năm 2005, Công ty Yến sào Khánh Hòa đã thực hiện nghiên cứu khoa học, ấp nở nhân tạo chim yến hàng để bổ sung phát triển quần thể đàn chim yến. Tỷ lệ chim yến con trưởng thành qua các năm đã tăng lên rõ rệt, năm 2006 tỷ lệ chim trưởng thành trung bình là 30%, đến năm 2015 tỷ lệ nuôi chim trưởng thành đạt trung bình 90%. Thành công trong ấp nở và nuôi nhân tạo chim yến kết hợp với bí quyết kỹ thuật nhân đàn, di đàn chim yến đã tạo nên sự phát triển mạnh, vực dậy tiềm năng phát triển ngành nghề nuôi chim yến trên cả nước.

Đến nay, Công ty đã thực hiện tư vấn chuyển giao kỹ thuật công nghệ nuôi chim yến cho trên 700 nhà yến toàn quốc và nhà yến ở 8 huyện thị trong toàn tỉnh Khánh hòa từ Vạn Ninh đến Cam Ranh và cả 2 huyện miền núi Khánh Vĩnh, Khánh Sơn; Phần lớn các nhà yến do Công ty thực hiện đã cho thu hoạch và đem lai hiệu quả kinh tế cho nhà đầu tư.

Nhà nuôi yến tại xã Suối Hiệp, huyện Diên Khánh

Thực tế tiềm năng phát triển nghề nuôi chim yến của tỉnh Khánh Hòa là rất lớn. Lợi thế về tự nhiên, khả năng về kỹ thuật, cần khai thác tốt nhất để phát triển nghề nuôi chim yến, mang lại hiệu quả kinh tế cho tỉnh nhà. Phát triển nghề nuôi chim yến đem lại lợi ích cho người dân và đất nước. Xác định rõ định hướng phát triển ngành nghề nuôi chim yến của quốc gia, các địa phương trong toàn quốc cùng phối hợp thực hiện trên cơ sở quy hoạch chặt chẽ, tránh các hiện tượng xây dựng nhà yến theo lối tự phát, không tuân thủ quy hoạch có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của ngành nghề chung và lợi ích của mỗi thành viên.

Theo điều tra chuyên ngành của Công ty Yến sào Khánh Hòa, đến tháng 11/2018, tỉnh Khánh Hòa có 331 nhà yến, tăng 193 nhà yến so với năm 2014 trong đó số lượng nhà yến tại thành phố Nha Trang nhiều nhất với 146 nhà (tăng 80 nhà), huyện Vạn Ninh 45 nhà (tăng 31 nhà), TX Ninh Hòa 46 nhà (tăng 31 nhà), huyện Diên Khánh 47 nhà (tăng 28 nhà), thành phố Cam Ranh 19 nhà (tăng 9 nhà), huyện Cam Lâm 17 nhà (tăng 10 nhà), huyện Khánh Vĩnh 10 nhà (tăng 4 nhà), huyện Khánh Sơn 1 nhà.

Thức ăn chủ yếu của chim yến là côn trùng bay như: Rầy nâu, rầy xanh, mối, côn trùng bay... Vì vậy, chim yến có thể được xem là loài dùng để đấu tranh sinh học và bảo vệ môi trường cho nhà nông. Phát triển quần thể chim yến có ý nghĩa to lớn về mặt kinh tế, tạo ra công ăn việc làm và tạo nguồn thu đáng kể cho tỉnh, thành phố, bảo vệ môi trường sinh thái, bảo tồn và phát triển đàn chim yến là động vật hoang dã quý hiếm có lợi cho đời sống con người, đặc biệt góp phần nâng cao sức khỏe cộng đồng.

Nhà nuôi yến tại TP Nha Trang

Hiện nay, tình trạng săn bắt chim yến đang diễn ra tại một số tỉnh thành như: Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Phan Thiết, Bình Thuận, Ninh Thuận, Bình Định, Phú Yên gần đây đã xuất hiện ở Khánh Hòa. Hành vi này gây hại nghiêm trọng, ảnh hưởng nguy cấp đến sự an toàn của chim yến.

Bảo vệ an toàn và phát triển quần thể chim yến tại các tỉnh, thành phố có ý nghĩa đối với bảo vệ môi trường sinh thái, bảo tồn và phát triển đàn chim yến là động vật quý hiếm có lợi cho đời sống con người, tạo ra công việc làm cho người lao động, xây dựng nông thôn mới; góp phần phát triển kinh tế xã hội các tỉnh thành địa phương toàn quốc.