Tiểu đường là một bệnh
mạn tính, có tác động của yếu tố di truyền, do hậu quả của sự thiếu hụt insulin
(một loại hóc môn do tụy hay còn gọi là lá mía của người tiết ra). Bệnh được
đặc trưng bởi tình trạng tăng đường ở trong máu và các rối loạn chuyển hóa khác.
Nguyên nhân gây ra bệnh tiểu đường?
Hiện nay chưa rõ nguyên nhân chính xác gây ra
bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, người ta ghi nhận có yếu tố di truyền hoặc gia đình
(tức là khi gia đình có người bị tiểu đường thì những người còn lại có nguy cơ
dễ bị bệnh tiểu đường hơn). Yếu tố xã hội cũng góp phần gây ra bệnh tiểu đường
như mập phì, cách ăn uống, lối sống ít hoạt động thể lực... đây là yếu tố mà
chúng ta có thể cải thiện được.
Triệu chứng của bệnh tiểu đường là gì?
Tiểu đường típ 1: thường gặp ở người gầy, trẻ
tuổi, có các biểu hiện tiểu nhiều, uống nhiều, ăn nhiều và gầy nhiều.
Tiểu đường típ 2: thường gặp ở người mập, cũng
có các triệu chứng tiểu nhiều, uống nhiều, mờ mắt, cảm giác kiến bò ở đầu ngón
tay và chân... Tuy nhiên, trong đa số các trường hợp, triệu chứng bệnh thường
âm ỉ nên bệnh thường phát hiện muộn, tình cờ.
Biến chứng của tiểu đường là gì?
Tim mạch: cao huyết áp, xơ vữa động mạch, tai
biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim. Thận: đạm trong nước tiểu, suy thận. Mắt:
đục thủy tinh thể, mù mắt. Thần kinh: dị cảm, tê tay chân. Nhiễm trùng: da,
đường tiểu, lao phổi, nhiễm trùng bàn chân... và tử vong.
Điều trị tiểu đường như thế nào?
Để điều trị tiểu đường hiệu quả cần có sự đóng
góp của nhiều chuyên khoa: bác sĩ nội khoa, nội tiết, chuyên gia về dinh dưỡng.
Điều dưỡng: chăm sóc trong bệnh viện và hướng
dẫn việc chăm sóc tại nhà. Nhân viên y tế khác: bác sĩ vật lý trị liệu, chuyên
khoa bàn chân, dược sĩ, bảo hiểm xã hội... Sự hợp tác chặt chẽ của bệnh nhân và
sự ủng hộ của người thân, gia đình, bạn bè.
Điều trị tiểu đường cần phải có: chế độ dinh
dưỡng hợp lý, rèn luyện cơ thể, chương trình huấn luyện bệnh nhân, thuốc giảm
đường huyết khi cần thiết (thuốc uống, insulin).
Làm gì để phòng tránh bệnh tiểu đường?
1. Phòng tránh thừa cân, béo phì: dựa vào chỉ số
BMI (chỉ số khối của cơ thể). BMI = CN:CC2 (trong đó cân nặng tính bằng kg,
chiều cao tính bằng mét). Chỉ số này nên giữ trong khoảng 18,5 - 23. Vòng
eo: nam < 90 cm, nữ < 80 cm. Tỷ lệ mỡ cơ thể: nam < 25%, nữ < 30%.
2. Gia tăng hoạt động thể lực: chơi thể thao hơn
30 phút trong hầu hết các ngày. Tập thể dục khoảng 1 giờ/ngày trong hầu hết các
ngày. Năng động trong mọi hoạt động, bước khoảng từ 5.000 - 10.000 bước
chân/ngày.
3.Dinh dưỡng hợp lý:
- Ăn đa dạng: nên ăn trên 20 loại thực phẩm mỗi
ngày bằng cách ăn các món ăn hỗn hợp, có nhiều món trong một bữa ăn và món ăn
nên thay đổi trong ngày, giữa các ngày, theo mùa... Nên hạn chế ăn những thức
ăn cung cấp năng lượng rỗng như đường, nước ngọt, kẹo...
- Ăn chừng mực: không ăn bữa nào quá no hay quá
đói, không ăn thứ gì quá nhiều.
Ăn thức ăn nguyên vẹn, gần với thiên nhiên để ít
bị mất đi các thành phần dinh dưỡng có trong thức ăn.