Bệnh tiêu chảy-
1. Nguyên nhân:
Do dê con sức đề kháng còn yếu, dê dễ bị nhiễm các vi khuẩn đường ruột
gây tiêu chảy do vú hay sữa mẹ bị nhiễm. Dê con thường mắc bệnh trong 4 -
10 ngày tuổi.
2.
Triệu chứng:
- Phân nhão có màu trắng tới vàng và nhão, sau
đó thành dịch lỏng có mùi hôi.
- Do bị mất nước nên dê con ốm, lông xù.
3.
Phòng và trị bệnh:
- Vệ sinh chuồng trại tốt, bú đủ sữa đầu có thể
phòng được bệnh này.
- Trước tiên cho dê con uống dung dịch điện giải
để tránh mất nước và có thể điều trị bằng kháng sinh như neomycin hay sulfamide
như sulfaguanidin.
- Dê lớn có thể do nhiễm độc từ thức ăn hay ký
sinh trùng hoặc cả hai. Phải tìm ra nguyên nhân để điều trị.
Bệnh viêm phổi
Xảy ra trên mọi lứa tuổi ở dê. Bệnh có thể do
Mycoplasma gây ra.Bệnh này có thể lây lan do giọt nước mũi của thú bệnh. Bênh xảy
ra nhiều khi ẩm ướt và có thể tử vong đến 100%. Hiện đã có vaccin phòng ngừa,
nhưng chưa có ở nước ta. Ngoài ra bệnh có thể gây ra do Pastuerella như P.
haemolytica hay P. multocida. Bệnh xảy ra khi thú bị stress như khi bị vận chuyển
xa. Có thể chữa trị bằng kháng sinh như ampicilline, kanamycine hay tylosin hoặc
sulfamid kết hợp với các thuốc trợ lực như caffein, sinh tố C, B.
Bệnh viêm ruột hoại tử
Gây ra do độc tố của trực trùng hiếm khí
Clostridium perfringens nên mầm bệnh có thể tồn tại trong thiên nhiên rất lâu
và lan truyền theo thức ăn, nước uống. Dê bệnh bỏ ăn, mệt mỏi, tiêu chảy có lẫn
dịch nhờn hay máu và rất thối. Dê hay nằm, sốt cao sau cùng có triệu chứng thần
kinh và chết. Phòng ngừa bằng vaccine. Có thể điều trị bằng kháng sinh như
terramycine hay neomycine kết hợp với, tiêm truyền glucose, caffein. Nếu chăm
sóc nuôi dưỡng tốt có thể hạn chế bớt tử số.
Bệnh viêm lở miệng truyền nhiễm
Lây lan rất nhanh xảy ra trên mọi lứa tuổi,
nhưng xảy ra nhiều trên dê theo mẹ và dê sau cai sũa. Bệnh không trầm trọng. Phần
trong miệng, môi bị sưng lở loét. Khi nặng có thể xảy ra ở mũi, mặt, tai và bầu
vú. Bệnh gây ra do một loại virus hướng thường bì gây ra. Cách ly thú bệnh, sát
trùng chuồng trại khu thú bệnh bằng vôi hay formaline. Dùng các dung dịch sát
trùng như thuốc tím, nước muối, oxy già… sau đó bôi các thuốc kháng sinh dưới dạng
thuốc mỡ hay bột lên vết thương sau khi thấm nước phèn. Nên tiêm thêm sinh tố A
và C để tăng sức đề kháng. Đã có vaccine ngừa bệnh, nhưng có thể chưa có ở nước
ta.
Bệnh tụ huyết trùng
Xảy ra ở mọi lứa tuổi ở dê. Nguyên nhân chính
do Pastuerella multocida, nhưng thường kếât hợp với một số vi trùng cơ hội như
streptococcus, staphylococcus, myco-plasma… lan truyền theo thức ăn, nước uống.
Vi trùng Pastuerella thường tiềm sinh trong vùng thanh, khí quản nên khi dê bị
stress như thời tiết thay đổi, vận chuyển đường dài, bị ký sinh trùng… bệnh sẽ
phát triển. Triệu chứng điển hình là bỏ ăn, sốt cao, chảy nước bọt, nước mũi,
khó thở, kết mạc sung huyết, vùng hầu, họng sưng to, tiêu chảy với phân có máu.
Thể cấp tính làm dê chết rất nhanh. Do đó, phải tiêm phòng đầy đủ cho đàn dê. Nếu
phát hiện kịp có thể điều trị bằng kháng sinh liều cao như oxytetracycline hay
sulfamide.
Bệnh lở mồm, long móng
Trên dê mức độ lây lan vừa phải, cục bộ. Dê con
mẫn cảm với bệnh nên dễ chết. Bệnh tích là các nốt loét ở bên trong miệng, lưỡi
và các khe nứt giữa phần móng và phần mềm của bàn chân. Do đi lại, ăn uống khó
khăn nên dê giảm sức tăng trọng, hay sản lượng sữa. Bệnh do virus nên không có
thuốc đặc trị mà chỉ sát trùng vết thương và tăng cường sức đề kháng và chống
phụ nhiễm. Tốt nhất là chủng ngừa.
Viêm kết mạc truyền nhiễm
Do một số vi trùng như mycoplasma, chlamydia…
lan truyền vào tuyến lệ do tiếp xúc với thú bệnh hoặc gián tiếp do ruồi, côn
trùng… Kết mạc mắt bị xung huyết, chảy nhiều nước mắt, có nhiều ghèn nên hai mí
mắt bị dính lại. Dê sợ ánh sáng. Nếu nặng dê có thể bị mù mắt. Điều trị bằng
cách dùng bông tẩm dung dịch sulfat kẽm 10% kết hợp với thuốc mỡ oxtetracycline
với liệu trình 4 - 5 lần mỗi ngày. Nên tiêm thêm sinh tố A để giúp mắt chóng hồi
phục.
-Bệnh thối móng
Do vi trùng Spherophorus necrophorus truyền qua
các vết thương ở chân. Nền đất ẩm ướt, nhiều chất hữu cơ là điều kiện thuận lợi
cho vi trùng này phát triển. Do đó đàn dê chăn thả, di lại trên nền đất ẩm ướt
thường bị bệnh này. Triệu chứng là các vết loét ở phần sừng và dưới lớp sừng
móng chân chứa đầy dịch lỏng màu vàng, rất hôi thối làm cho cả vùng móng sưng
lên, dê bị đau và sốt. Kết hợp bôi thuốc kháng sinh như tetran với ngâm chân
trong hố ngâm có chứa dung dịch sulfat đồng 5% hay formalin 10% liên tục cho đến
khi khỏi bệnh.