Bệnh dại là bệnh rất nguy hiểm đối với tất cả mọi
người. Đây là một bệnh truyền nhiễm từ động vật mắc bệnh lây sang cho con người
bằng các vết cắn, vết xước… và một thời gian ngắn sau con người sẽ lâm vào
trạng thái mắc bệnh, lên cơn dại, rất nguy hiểm có thể tử vong 100% nếu không
chữa trị kịp thời.
Theo báo cáo Trung tâm y tế dự phòng Tỉnh BRVT từ năm 2007 đến 2013, trên
địa bàn tỉnh có 12 người tử vong do bị chó cắn, chủ yếu là ở huyện Châu Đức và
huyện Xuyên Mộc. Từ năm 2013 đến nay không có ca tử vong nào do bệnh dại.
Nguyên
nhân gây bệnh dại:
Nguyên nhân của bệnh là do các loài động vật nhiễm
virus dại như chó, mèo…. rồi truyền nhiễm cho con người qua các vết cắn, vết
xước…, và đây cũng chính là nguyên nhân chính có tỷ lệ phần trăm lây nhiễm cho
con người cao nhất. Vi rút dại còn có thể lây truyền
từ người này sang người khác qua việc cấy ghép mô, phủ tạng, vết cắn hoặc tiếp
xúc với chất tiết của bệnh nhân bị dại. Khi bị động vật dại cắn, vi rút có
trong nước bọt tìm đến dây thần kinh vận động gần vết thương và đi theo dây
thần kinh vào tủy sống, lên não phá đại não, gây viêm não tủy cấp làm tử vong
vật bệnh hoặc người bệnh.
Những
dấu hiệu nhận biết:
Bệnh có rất nhiều biểu hiện, thời gian phát bệnh dài
hay ngắn phụ thuộc vào vết cắn, vết cắn càng gần thần kinh Trung ương (đầu,
mặt, cổ), vết thương càng nặng thì thời gian phát bệnh càng ngắn. (Có một số
trường hợp có thể có thời gian ủ bệnh đến 1 năm sau mới phát bệnh) trước khi
phát bệnh từ 2 đến 4 ngày người bệnh có cảm giác đau nhức vết cắn, sưng tấy lên
đồng thời kèm theo một số dấu hiệu như: Bồn chồn, nóng nảy, cáu giận la hét vô
cớ, không kiềm chế được bản thân, có những hành động dữ dằn, bất bình thường.
Sau đó người bệnh lên cơn co giật, co cứng toàn thân, sợ nước, sợ ánh sáng, co
thắt hệ hô hấp, liệt 1 hoặc 2 chi dưới sau đó lan dần lên trên dẫn đến khó thở
(do liệt cơ hô hấp) thời gian phát bệnh đến lúc tử vong khoảng từ 4 đến 10
ngày.
Cách xử trí khi bị động vật cắn:
Khi bị động vật cắn kể cả đã tiêm phòng dại cũng nên xử lý ngay.
Rửa kỹ tất cả các vết cắn/cào trong 15 phút dưới
vòi nước sạch với nước xà phòng, sau đó sát khuẩn bằng cồn 450-700 hoặc
cồn i ốt để làm giảm thiểu lượng vi rút dại tại vết cắn. Có thể sử
dụng các chất khử trùng thông thường như rượu, cồn, xà phòng các
loại, dầu gội, dầu tắm để rửa vết thương ngay sau khi bị cắn.
Không làm dập nát thêm vết thương hoặc làm tổn
thương rộng hơn, tránh khâu kín ngay vết thương.
Tiêm huyết thanh kháng dại càng sớm càng tốt ngay sau
khi bị động vật cắn.
Theo dõi con vật, nếu sau 15 ngày con vật vẫn bình thường
thì không phải bệnh dại.
Lưu ý: Không
nên hút nọc độc, điều trị bằng thuốc nam, châm cứu, xoa ớt, liếc dao….vì không
có hiệu quả.
Phòng chống
bệnh dại:
Các hộ gia đình, cán bộ, hội viên phụ nữ và nhân dân trên
địa bàn xã cần nắm biết về tính chất nguy hiểm của bệnh dại, các biện pháp
phòng chống bệnh dại, để chủ động phòng chống bệnh cho bản thân và cộng đồng.
Thực hiện các biện pháp quản lý và phòng bệnh trên đàn
chó nuôi theo hướng dẫn của cán bộ thú y, ký cam kết thực hiện 5 không:
Không nuôi chó mèo không tiêm phòng dại.
Không nuôi chó mèo chưa khai báo với chính quyền địa
phương.
Không nuôi chó thả rông.
Không để chó cắn người.
Không để chó mèo gây ô nhiễm môi trường.
Tuyên truyền cho những người có nguy cơ cao ( động vật
cắn, cào) hoặc nghi mắc bệnh dại thực hiện điều trị dự phòng bằng vắc-xin,
huyết thanh kháng dại theo hướng dẫn của cán bộ y tế.
Hiện nay tại Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh và Trung tâm Y
tế thành phố đều có vắc xin, huyết thanh kháng dại./.