Trong tháng 01/2018, 10 văn bản luật và nhiều chính sách mới về lao động, tiền lương, bảo hiểm xã hội, giao thông vận tải, bưu chính viễn thông,… bắt đầu có hiệu lực thi hành.
10 luật có hiệu lực từ 01/01/2018
Từ ngày 01/01/2018, Bộ luật Hình sự 2015 chính thức có hiệu lực, theo đó 11 tội danh tại Bộ luật Hình sự 1999 không còn gồm: Kinh doanh trái phép; Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng; Báo cáo sai trong quản lý kinh tế; Tảo hôn; Đăng ký kết hôn trái pháp luật. Trong đó, tội Cố ý làm trái quy định Nhà nước gây hậu quả nghiêm trọng được thay thế bằng 9 tội danh mới. Đồng thời, nhiều tội danh khác bỏ án tử hình gồm Cướp tài sản, Đầu hàng địch, Chống mệnh lệnh, Sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, phụ gia thực phẩm, Phá hủy công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia.
Ngoài Luật này, từ tháng 01/2018, có 09 Luật khác cũng bắt đầu có hiệu lực như: Bộ Luật Tố tụng hình sự; Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam; Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự; Luật Trợ giúp pháp lý; Luật Tín ngưỡng, tôn giáo; Luật Hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ; Luật Quản lý ngoại thương; Luật Quản lý, sử dụng tài sản công và Luật Du lịch.
Các chính sách liên quan đến Bảo hiểm xã hội
-Phạt tù chủ doanh nghiệp trốn đóng BHXH
Từ ngày 01/01/2018 người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 1 tháng đến dưới 3 tháng phải tham gia đóng BHXH bắt buộc.
Đồng thời, cũng từ ngày 01/01/2018, quy định về xử lý hình sự đối với tội Trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động tại Điều 216 của Bộ luật Hình sự 2015 bắt đầu có hiệu lực thi hành.
Theo đó, gian lận bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp bị phạt tiền từ 20 đến 100 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù 3 tháng đến 2 năm. Tội trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế... đã bị xử phạt hành chính mà còn vi phạm sẽ bị phạt tiền từ 50 đến 200 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 1 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 1 năm; Phạm tội 2 lần trở lên phạt tiền tư 200 đến 500 triệu hoặc phạt từ từ 6 tháng đến 3 năm; Tội trốn đóng bảo hiểm từ 1 tỷ đồng trở lên phạt tiền từ 500 triệu đồng đến 1 tỷ đồng hoặc bị phạt tù từ 2 - 7 năm.
-Điều chỉnh chế độ hưu trí mới
Theo quy định của Luật BHXH năm 2014 có hiệu lực từ ngày 1/1/2016: Từ 1/1/2018, lao động nam đạt 31 năm đóng BHXH và lao động nữ 30 năm đóng BHXH sẽ được hưởng lương hư u tương đương 75 % mức đóng BHXH hàng tháng.
Việc đáp ứng mức lương hưu 75 % theo lộ trình tới năm 2022, như sau: Từ năm 2019, nam giới phải đủ 32 năm tham gia BHXH, năm 2020 đạt 33 năm, năm 2021 đạt 34 năm và từ năm 2022, nam giới phải có 35 năm đóng BHXH.
Với nữ giới, sau 1/1/2018 áp dụng đồng loạt quy định hưởng lương hưu ở mức 75 % khi đủ 30 năm tham gia BHXH, không cần lộ trình tăng dần như nam giới.
Việc tính tuổi hưu như trên căn cứ vào quy định hiện hành của Luật lao động: Nam nghỉ hưu ở tuổi 60 và nữ ở tuổi 55.
-Quy định mới về tiền lương tháng đóng BHXH
Theo quy định tại khoản 1, điểm a khoản 2 Điều 4 và điểm a khoản 3 Điều 4 của Thông tư số 47 ngày 16/11/2015 của Bộ LĐ-TB&XH, tiền lương đóng BHXH gồm lương, phụ cấp và các khoản bổ sung khác.
Từ năm 2018, người lao động sẽ phải đóng BHXH bao gồm cả các khoản bổ sung khác. Điều này đồng nghĩa với việc nền tiền lương đóng BHXH sẽ tăng lên. Song cả đại diện Bộ LĐ-TB&XH và BHXH Việt Nam đều khẳng định, các khoản bổ sung khác ở đây là các khoản cố định có ghi trong hợp đồng lao động, mức tăng nền tiền lương đóng BHXH sẽ không tăng đáng kể so với trước năm 2018.
-Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện được Nhà nước hỗ trợ tiền
Ngày 14/4/2017, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam đã ban hành Quyết định số 595/QĐ-BHXH về quy trình thu bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; cấp sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế
Tỷ lệ phần trăm (%) hỗ trợ trên mức đóng bảo hiểm xã hội hàng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn, cụ thể: Bằng 30% đối với người tham gia thuộc hộ nghèo; Bằng 25% đối với người tham gia thuộc hộ cận nghèo; Bằng 10% đối với các đối tượng khác.
Số tiền hoàn trả bằng số tiền Nhà nước đã hỗ trợ tiền đóng BHXH đối với người tham gia BHXH tự nguyện.
Việc hỗ trợ tiền đóng BHXH của Nhà nước đối với người tham gia BHXH tự nguyện được thực hiện từ ngày 01/01/2018. Không hỗ trợ tiền đóng đối với thời gian đóng BHXH tự nguyện trước ngày 01/01/2018, trừ trường hợp đóng một lần cho những năm còn thiếu.
Trường hợp người tham gia BHXH tự nguyện đã đóng theo các phương thức đóng 03 tháng hoặc 06 tháng hoặc 12 tháng một lần hoặc đóng một lần cho nhiều năm về sau mà trong đó có thời gian sau thời điểm thực hiện chính sách hỗ trợ tiền đóng thì không áp dụng hỗ trợ tiền đóng đối với thời gian đã đóng BHXH tự nguyện.
Các chính sách liên quan đến lao động, tiền lương
-Chính sách thu hút, tạo nguồn cán bộ
Từ ngày 20/01/2018, Nghị định 140/2017/NĐ-CP về chính sách thu hút, tạo nguồn cán bộ từ sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ chính thức có hiệu lực. Đối tượng áp dụng quy định này là sinh viên tốt nghiệp đại học loại xuất sắc trong nước hoặc nước ngoài và người có trình độ thạc sĩ, bác sĩ chuyên khoa cấp I, bác sĩ nội trú. Theo đó, sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ sau khi tuyển dụng được đặc cách cử tham dự kỳ thi nâng ngạch chuyên viên chính hoặc thăng hạng chức danh nghề nghiệp viên chức nếu được xếp loại ở mức hoàn thành tốt hoặc xuất sắc nhiệm vụ 3 năm liên tiếp; cán bộ khoa học phải có ít nhất một đề tài khoa học công bố trên các tạp chí.
-Tăng lương tối thiểu vùng
Từ ngày 01/01/2018, Nghị định 141/2017/NĐ-CP quy định mức lương tối thiểu vùng đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động chính thức có hiệu lực. Theo đó, mức lương tối thiểu vùng I là 3.980.000 đồng/tháng; vùng II: 3.530.000 đồng/tháng; vùng III: 3.090.000 đồng/tháng; vùng IV: 2.760.000 đồng/tháng. Như vậy, mức lương tối thiểu vùng mới cao hơn mức lương cũ khoảng 180.000-230.000 đồng/tháng.
Địa bàn áp dụng mức lương tối thiểu vùng được quy định theo đơn vị hành chính cấp quận, huyện, thị xã và thành phố trực thuộc tỉnh.
-Bán cổ phần ưu đãi cho người lao động
Theo Nghị định 126/2017/NĐ-CP của Chính phủ về chuyển doanh nghiệp Nhà nước và công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do doanh nghiệp Nhà nước đầu tư 100% vốn điều lệ thành công ty cổ phần, có hiệu lực từ ngày 1-1-2018:
Người lao động đang làm việc tại doanh nghiệp Nhà nước khi cổ phần hóa sẽ được mua tối đa 100 cổ phần cho mỗi năm thực tế làm việc với giá bán bằng 60% giá trị 1 cổ phần tính theo mệnh giá 10.000 đồng/cổ phần. Tuy nhiên, người lao động phải nắm giữ số cổ phần bán với giá ưu đãi này và không được chuyển nhượng trong vòng 3 năm kể từ thời điểm nộp tiền mua cổ phần ưu đãi.
Riêng người lao động làm việc theo hợp đồng lao động và người quản lý của doanh nghiệp cổ phần hóa, thuộc đối tượng doanh nghiệp cần sử dụng và có cam kết làm việc lâu dài trong ít nhất 3 năm thì được mua thêm mức 200 cổ phần cho mỗi năm cam kết làm việc tiếp nhưng sở hữu tối đa không quá 2.000 cổ phần. Trường hợp người lao động là các chuyên gia giỏi, có trình độ chuyên môn cao được mua thêm mức 500 cổ phần cho mỗi năm cam kết làm việc tiếp nhưng tối đa không quá 5.000 cổ phần.
Một số quy định trong lĩnh vực giao thông vận tải
-Phạt người ngồi sau ô tô không thắt dây an toàn
Nghị định 46/2016 của Chính phủ quy định về việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông mặc dù đã có hiệu lực từ 1/8/2016 nhưng phải đến 01/01/2018, việc phải thắt dây an toàn cho hành khách mới chính thức trở thành quy định bắt buộc. Nghị định quy định mức xử phạt 100.000 - 200.000 đồng với người điều khiển, người được chở trên xe ôtô và các loại xe tương tự xe ôtô không thắt dây an toàn (tại vị trí có trang bị dây an toàn) khi xe đang chạy. Tuy nhiên, vào thời điểm tháng 8/2016, quy định này mới chỉ áp dụng đối với người lái và hành khách ngồi phía trước.
-Thu hồi ô tô hết thời hạn sử dụng
Quyết định 16/2015/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về thu hồi, xử lý sản phẩm thải bỏ có hiệu lực từ 15/7/2015, nhưng đến ngày 01/01/2018 thì mới thực hiện quy định thu hồi ôtô và xe mô tô, xe gắn máy các loại hết hạn sử dụng. Quy định nêu rõ nhà sản xuất trực tiếp thực hiện hoặc phối hợp với đơn vị liên quan thực hiện thông qua điểm thu hồi hoặc thông qua các điểm thu hồi; nhà sản xuất phối hợp hoặc ủy quyền cho các đơn vị vận chuyển, xử lý. Điểm thu hồi sản phẩm thải bỏ được thực hiện thống nhất theo loại sản phẩm, có thể không phụ thuộc vào nhãn hiệu hoặc nhà sản xuất. Sản phẩm thải bỏ sau khi thu hồi phải được quản lý và xử lý theo quy định về quản lý chất thải.
-Vận chuyển hàng nguy hiểm
Thông tư 46/2017/TT-BGTVT của Bộ Giao thông Vận tải quy định về an toàn và phòng ngừa ô nhiễm môi trường khi vận chuyển hàng nguy hiểm bằng tàu biển, có hiệu lực từ ngày 15-1-2018 quy định: những người liên quan đến hoạt động vận chuyển hàng nguy hiểm bằng tàu biển phải được huấn luyện đầy đủ về bản chất và mức độ rủi ro. Cấm sử dụng lửa và đèn hở và nguồn sinh nhiệt nguy hiểm trên boong nơi chứa hàng nguy hiểm, trong hầm hàng, trong buồng bơm và trong khoang cách ly của tàu vận chuyển hàng nguy hiểm. Thông báo này phải được phổ biến cho tất cả thuyền viên và niêm yết tại nơi dễ nhìn thấy trên tàu.
Tất cả các thuyền viên trên tàu phải được thông báo về việc tàu vận chuyển hàng nguy hiểm, các rủi ro phát sinh từ việc chở hàng nguy hiểm và các biện pháp phải thực hiện khi xảy ra sự cố liên quan đến loại hàng này. Hàng nguy hiểm phải được giám sát thường xuyên trong quá trình vận chuyển.
-Dán nhãn năng lượng xe ô tô
Thông tư 40/2017/TT-BGTVT của Bộ Giao thông Vận tải hướng dẫn việc dán nhãn năng lượng đối với xe ô tô con loại trên 07 chỗ đến 09 chỗ (có hiệu lực từ 01/01/2017) quy định:
Xe ô tô con loại trên 7 chỗ đến 9 chỗ được sản xuất, lắp ráp từ linh kiện rời, hoàn toàn mới hoặc nhập khẩu chưa qua sử dụng phải được dán nhãn năng lượng trước khi đưa ra thị trường. Nhãn này cung cấp các thông tin liên quan đến loại nhiên liệu sử dụng, mức tiêu thụ nhiên liệu của xe giúp người tiêu dùng nhận biết và lựa chọn xe tiết kiệm nhiên liệu.
-Vận chuyển khách du lịch
Thông tư 42/2017/TT-BGTVT của Bộ Giao thông Vận tải về việc quy định điều kiện của người điều khiển phương tiện, nhân viên phục vụ, trang thiết bị, chất lượng dịch vụ trên phương tiện vận tải khách du lịch, có hiệu lực từ ngày 1-1-2018 quy định:
Xe ô tô vận chuyển khách du lịch phải được gắn thiết bị giám sát hành trình và niêm yết đầy đủ các thông tin theo quy định; bên cạnh giường nằm phải có bảng hướng dẫn cho hành khách về an toàn giao thông và thoát hiểm khi xảy ra sự cố.
Đối với xe ô tô dưới 9 chỗ, phải có các trang thiết bị như: Điều hòa nhiệt độ; thùng chứa đồ uống; dụng cụ y tế sơ cấp cứu; túi thuốc dự phòng; dụng cụ thoát hiểm, tên và số điện thoại của chủ phương tiện tại vị trí phía sau ghế của lái xe.
Đối với ô tô từ 9 chỗ đến dưới 24 chỗ, ngoài các trang thiết bị nêu trên, còn phải có rèm cửa chống nắng; bảng hướng dẫn an toàn; thùng đựng rác.
Đối với xe ô tô từ 24 chỗ trở lên, phải có thêm micro; nơi cất giữ hành lý cho khách du lịch và có vị trí dành cho người cao tuổi, người khuyết tật.
Sửa đổi quy định về thu tiền sử dụng đất
Có hiệu lực từ ngày 01/01/2018, Nghị định số 123/2017/NĐ-CP ngày 14/11/2017 sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định quy định về thu tiền sử dụng đất, thu tiền thuê đất, thuê mặt nước. Cụ thể, Nghị định này sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 45/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 quy định về thu tiền sử dụng đất và Nghị định số 46/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 quy định về thu tiền thuê đất, thuê mặt nước.
Nghị định 139/2017/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động đầu tư xây dựng; quản lý công trình hạ tầng kỹ thuật; kinh doanh bất động sản, phát triển nhà ở, quản lý sử dụng nhà và công sở…Theo đó, mức phạt tiền tối đa trong lĩnh vực hoạt động đầu tư xây dựng là 1 tỷ đồng; trong lĩnh vực khai thác, chế biến, kinh doanh khoáng sản làm vật liệu xây dựng, sản xuất, kinh doanh vật liệu xây dựng, phát triển nhà ở, quản lý sử dụng nhà và công sở là 300 triệu đồng. Nghị định hiệu lực từ 15-1-2018.
10 bệnh bắt buộc phải tiêm vắc-xin
Theo Thông tư 38/2017/TT-BYT của Bộ Y tế về việc ban hành Danh mục bệnh truyền nhiễm, phạm vi và đối tượng phải sử dụng vắc xin, sinh phẩm y tế bắt buộc: từ 01-01-2018, bắt buộc phải tiêm vắc-xin trong Chương trình tiêm chủng mở rộng 10 bệnh truyền nhiễm sau: Bệnh viêm gan vi rút B; Bệnh lao; Bệnh bạch hầu; Bệnh ho gà; Bệnh uốn ván; Bệnh bại liệt; Bệnh do Haemophilus influenzae tuýp b; Bệnh sởi; Bệnh viêm não Nhật Bản B; Bệnh rubella (bỏ Bệnh thương hàn, Bệnh tả ra khỏi danh sách).
Ngoài ra, 8 bệnh truyền nhiễm mà người có nguy cơ mắc bệnh tại vùng có dịch hoặc đến vùng có dịch cũng bắt buộc phải sử dụng vắc-xin, gồm: Bệnh bạch hầu; Bệnh bại liệt; Bệnh ho gà; Bệnh rubella; Bệnh sởi; Bệnh tả; Bệnh viêm não Nhật Bản B; Bệnh dại.
Một số quy định trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông
-Được chuyển mạng di động, giữ nguyên số
Có hiệu lực từ ngày 08/01/2018, Thông tư 35/2017/TT-BTTTT của Bộ Thông tin và Truyền thông quy định: thuê bao di động cá nhân sai thông tin trên giấy tờ tùy thân; Hình thức thanh toán cước; Đang có khiếu nại, tranh chấp về việc sử dụng dịch vụ đối với nhà mạng chuyển đi… sẽ không được chuyển mạng giữ số.
Nhà mạng chuyển đi phải đảm bảo không phát sinh cước của bất kỳ dịch vụ giá trị gia tăng và dịch vụ ứng dụng viễn thông nào kể từ thời điểm cắt dịch vụ của thuê bao đăng ký chuyển mạng. Kể từ thời điểm đăng ký chuyển mạng đến trước thời điểm nhận được thông báo lịch chuyển mạng, thuê bao có thể hủy chuyển mạng bằng cách yêu cầu với nhà mạng chuyển đến hoặc nhắn tin trực tiếp đến số 1441.
-Giá cước gửi hồ sơ thủ tục hành chính
Thông tư số 22/2017/TT-BTTTT của Bộ Thông tin và Truyền thông, có hiệu lực từ ngày 01/01/2018 quy định: Giá cước tối đa đối với dịch vụ nhận gửi hồ sơ giải quyết TTHC được quy định cho từng khu vực và tương ứng với khối lượng hồ sơ từ 100g - 500g.
Cụ thể, giá cước trong nội tỉnh từ 26.000 đồng - 30.500 đồng, mỗi 500g tiếp theo, tính thêm 2.200 - 2.900 đồng.
Giá cước liên tỉnh từ 31.000 đồng - 51.000 đồng; mỗi 500g tiếp theo tính thêm 6.300 - 9.700 đồng; riêng giá cước nội vùng được quy định dao động từ 30.500 đồng - 32.500 đồng, mỗi 500g tiếp theo tính thêm 3.600 đồng. Với dịch vụ chuyển trả kết quả, mức giá cước tối đa cũng tương đương với giá cước nhận gửi hồ sơ.
Trong tháng 02/2018, một số chính sách quan trọng sẽ có hiệu lực như: Quy định về chữ ký số trên văn bản điện tử trong cơ quan nhà nước; Thay đổi yêu cầu tỷ lệ bắt buộc sử dụng vật liệu xây không nung; Bơi lội trong cảng biển bị phạt tiền từ 100.000 đến 300.000 đồng;…
1. Khai thác tàu thuyền quá niên hạn sẽ bị phạt tới 75 triệu đồng; Bơi lội trong cảng biển bị phạt tiền từ 100.000 đến 300.000 đồng.
Đây là nội dung được quy định tại Nghị định 142/2017/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hàng hải.
Theo đó, đối với hành vi khai thác tàu thuyền quá niên hạn sử dụng sẽ bị xử phạt như sau:
- Phạt tiền từ 65 - 75 triệu đồng đối với nhà hàng nổi, khách sạn nổi, phương tiện lưu trú du lịch ban đêm;
- Phạt tiền từ 55 - 65 triệu đồng đối với phương tiện chuyên vận tải hành khách có sức chở trên 12 người mà không phải là tàu thủy lưu trú du lịch ngủ đêm, khách sạn nổi, nhà hàng nổi, tàu đệm khí;
- Phạt tiền từ 45 - 55 triệu đồng đối với phương tiện chở hàng nguy hiểm, chở dầu, chở khí hóa lỏng, tàu đệm khí.
Ngoài ra, tổ chức, cá nhân vi phạm còn bị tước quyền sử dụng bằng thuyền trưởng hoặc giấy chứng nhận khả năng chuyên môn của thuyền trưởng có thời hạn từ 02 đến 03 tháng.
Đáng chú ý, Nghị định còn quy định phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đến 300.000 đồng với hành vi bơi lội hoặc làm mất trật tự công cộng trong khu vực cảng. Hút thuốc ở nơi cấm hút thuốc hoặc hành vi vô ý có thể gây cháy, nổ trên tàu thuyền cũng sẽ bị phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1 triệu đồng
Nghị định 142/2017/NĐ-CP có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 02 năm 2018 và thay thế Nghị định số 93/2013/NĐ-CP ngày 20 tháng 8 năm 2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông hàng hải, đường thủy nội địa.
2. Quy định mới về khoản chi không được trừ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp
Nội dung này được quy định tại Nghị định 146/2017/NĐ-CP (có hiệu lực từ ngày 01/02/2018) sửa đổi Nghị định 100/2016/NĐ-CP và Nghị định 12/2015/NĐ-CP của Chính phủ.
Theo đó, khoản chi không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN có sự thay đổi sau:
- Phần chi vượt mức 03 triệu đồng/tháng/người (quy định hiện hành là 01 triệu đồng) để trích nộp quỹ hưu trí tự nguyện, mua bảo hiểm hưu trí tự nguyện, bảo hiểm nhân thọ cho người lao động;
- Phần vượt mức quy định về BHXH, BHYT để trích nộp các quỹ có tính chất an sinh xã hội, quỹ BHYT và quỹ BHTN cho người lao động.
3. Tiêu chuẩn thành thạo ngoại ngữ của hướng dẫn viên du lịch quốc tế
Nội dung này được nêu tại Thông tư 06/2017/TT-BVHTTDL (có hiệu lực từ ngày 01/02/2018) quy định chi tiết một số điều của Luật du lịch.
Theo đó, người sử dụng thành thạo ngoại ngữ theo quy định là người đáp ứng một trong các tiêu chuẩn sau:
- Có bằng tốt nghiệp cao đẳng trở lên chuyên ngành ngoại ngữ;
- Có bằng tốt nghiệp cao đẳng trở lên theo chương trình đào tạo bằng tiếng nước ngoài;
- Có bằng tốt nghiệp cao đẳng trở lên ở nước ngoài;
- Có chứng chỉ hoặc giấy chứng nhận ngoại ngữ:
+ Bậc 4 trở lên Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam;
+ B2 trở lên Khung tham chiếu trình độ ngoại ngữ chung Châu Âu.
(Chứng chỉ phải còn thời hạn hoặc được cấp trong vòng 05 năm, giấy chứng nhận không quy định thời hạn, do tổ chức, cơ quan có thẩm quyền cấp đạt mức yêu cầu theo quy định).
4. Có 06 trường hợp cần trưng cầu giám định trong vụ án kinh tế
Thông tư liên tịch 01/2017/TTLT-VKSNNTC-TANDTC-BCA-BTP (có hiệu lực từ ngày 01/02/2018) quy định ngoài những trường hợp bắt buộc theo Điều 206 BLTTHS 2015 thì cơ quan tiến hành tố tụng có thể trưng cầu giám định trong vụ án kinh tế những trường hợp cần thiết như:
- Xác định chất lượng, nguồn gốc, xuất xứ của tài sản, hàng hóa, hàng giả, hàng thật, hàng cấm;
- Truy nguyên về tài liệu, đồ vật, chữ ký, chữ viết, con dấu, dấu vết, dữ liệu điện tử;
- Xác định tính chính xác của các dụng cụ cân, đo, đong, đếm và các máy móc, thiết bị khác;
- Xác định hành vi vi phạm trong lĩnh vực đầu tư;
- Gặp khó khăn khi xác định mức độ thiệt hại do hành vi vi phạm trong lĩnh vực đầu tư gây ra;
- Xác định hành vi vi phạm về thuế, tài chính,…và các lĩnh vực khác xét thấy cần thiết phải thực hiện giám định.
Việc trưng cầu giám định trong những trường hợp trên chỉ thực hiện khi chưa có đủ chứng cứ để chứng minh hành vi, tính chất, mức độ thiệt hại do hành vi phạm tội gây ra.
5. Thay đổi yêu cầu tỷ lệ bắt buộc sử dụng vật liệu xây không nung
Đây là nội dung nổi bật tại Thông tư 13/2017/TT-BXD về sử dụng vật liệu xây không nung trong các công trình xây dựng (có hiệu lực từ 01/02/2018).
Theo đó, đối với các công trình xây dựng sử dụng ngân sách nhà nước thì tỷ lệ bắt buộc sử dụng vật liệu không nung được thay đổi như sau:
- Với các tỉnh đồng bằng Trung du Bắc bộ và Đông Nam bộ:
+ Tối thiểu 90% tại các khu đô thị từ loại III trở lên;
+ Tối thiểu 70% tại các khu vực còn lại.
- Với các tỉnh còn lại:
+ Tối thiểu 70% tại các khu đô thị từ loại III trở lên;
+ Tối thiểu 50% tại các khu vực còn lại.
(Quy định hiện hành tỷ lệ là 100% trong tổng số vật liệu xây dựng).
- Các công trình xây dựng từ 9 tầng trở lên không phân biệt nguồn vốn phải sử dụng tối thiểu 80% (tăng 30% so với quy định hiện hành).
Riêng Tp. Hà Nội và Tp. Hồ Chí Minh vẫn áp dụng tỷ lệ 100%.
6. Xác định dự toán chi phí tư vấn đầu tư phát triển đô thị
Thông tư 12/2017/TT-BXD về hướng dẫn xác định và quản lý chi phí liên quan đến đầu tư phát triển đô thị do Bộ Xây dựng ban hành, có hiệu lực từ ngày 01/02/2018.
Theo đó, việc xác định dự toán chi phí tư vấn đối với các công việc đầu tư phát triển đô thị như: chi phí nhân công trực tiếp, chi phí quản lý … được hướng dẫn như sau:
- Chi phí nhân công trực tiếp (Ccg): xác định theo số lượng nhân công trực tiếp, thời gian làm việc của chuyên gia (số lượng tháng - người, ngày - người hoặc giờ - người) và tiền lương của nhân công trực tiếp.
- Chi phí quản lý (Cql): xác định bằng tỷ lệ phần trăm (%) chi phí chuyên gia.
- Chi phí khác (Ck): xác định theo dự kiến nhu cầu cần thực hiện của từng loại công việc tư vấn.
- Thu nhập chịu thuế tính trước (TN): xác định bằng 6% của (Chi phí nhân công trực tiếp + Chi phí quản lý).
- Thuế giá trị gia tăng (VAT): xác định theo quy định hiện hành.
- Chi phí dự phòng (Cdp): xác định tối đa không quá 10% so với toàn bộ các khoản chi phí nói trên.
7. Hướng dẫn tư vấn tâm lý cho học sinh trường phổ thông
Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Thông tư 31/2017/TT-BGDĐT về hướng dẫn thực hiện công tác tư vấn tâm lý cho học sinh trong trường phổ thông (có hiệu lực từ 02/02/2018).
Theo đó, việc tư vấn tâm lý cho học sinh trường phổ thông sẽ được thực hiện với các nội dung về: lứa tuổi, giới tính, hôn nhân, sức khỏe sinh sản vị thành niên … dưới các hình thức tư vấn như:
- Xây dựng chuyên đề tư vấn tâm lý cho học sinh và bố trí thành các bài giảng riêng hoặc lồng ghép trong các tiết sinh hoạt lớp, tích hợp trong các môn học chính khóa …
- Tư vấn trực tuyến qua mạng nội bộ của trường, email, mạng xã hội, điện thoại …
- Thường xuyên trao đổi với cha mẹ học sinh về diễn biến tâm lý và các vấn đề cần tư vấn, hỗ trợ cho học sinh …
8. Quy định về chữ ký số trên văn bản điện tử trong cơ quan nhà nước
Thông tư 41/2017/TT-BTTTT quy định sử dụng chữ ký số cho văn bản điện tử (VBĐT) trong cơ quan nhà nước (có hiệu lưc từ 05/02/2018).
Theo đó: việc ký số được thực hiện thông qua phần mềm ký số và được thông báo thành công hoặc không thành công khi ký trên văn bản điện tử.
Trường hợp quy định người có thẩm quyền ký số trên văn bản điện tử, thông qua phần mềm ký số thì người có thẩm quyền sử dụng khóa bí mật cá nhân để thực hiện việc ký số vào văn bản điện tử.
Trường hợp cơ quan, tổ chức ký số trên văn bản điện tử, thông qua phần mềm ký số thì văn thư được giao sử dụng khóa bí mật con dấu của cơ quan, tổ chức để thực hiện việc ký số vào văn bản điện tử.
9. Quy định mới về Logistics
Nghị định 163/2017/NĐ-CP của Chính phủ quy định về kinh doanh dịch vụ logistics, có hiệu lực từ ngày 20/2 như sau:
Về trách nhiệm bồi thường của doanh nghiệp logistics với khách hàng: trường hợp pháp luật liên quan có quy định về giới hạn trách nhiệm của doanh nghiệp logistics thì thực hiện theo quy định đó. Trường hợp pháp luật không quy định thì trách nhiệm bồi thường của doanh nghiệp logistics với khách hàng do hai bên thỏa thuận.
Trường hợp doanh nghiệp logistics và khách hàng không có thỏa thuận thì thực hiện như sau: Nếu khách hàng không có thông báo trước về trị giá hàng hóa thì doanh nghiệp logistics phải bồi thường tối đa 500 triệu đồng đối với mỗi yêu cầu bồi thường; Nếu khách hàng đã thông báo trước, mức bồi thường của doanh nghiệp logistics không vượt quá trị giá của hàng hóa đó.
Đáng chú ý, nhà đầu tư nước ngoài kinh doanh dịch vụ logistics theo hình thức vận tải hàng hóa đường bộ thì có thể hợp tác kinh doanh hoặc thành lập doanh nghiệp hoặc góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp trong doanh nghiệp, nhưng tỷ lệ vốn góp của nhà đầu tư nước ngoài không quá 51%. Tuy nhiên, 100% lái xe của doanh nghiệp phải là công dân Việt Nam.