Hoa cúc mâm xôi (Chrysanthemum morifolium) là loại hoa phổ biến có tầm quan trọng về thương mại lớn so với tất cả các loài hoa trên thế giới, chỉ đứng sau hoa hồng. 

Cúc mâm xôi chơi Tết có thể là cúc mâm xôi chậu đứng, cúc mâm xôi màu vàng, cúc mâm xôi màu cam vàng hay giỏ cúc mâm xôi màu cam, thúng cúc mâm xôi… Cúc mâm xôi trong giỏ, chậu có hình dáng như quả cầu tròn mang lại sự sung túc, sum vầy cho gia đình năm mới.

Mặc dù kỹ thuật trồng và chăm sóc hoa cúc mâm xôi tương đối dễ nhưng nếu gặp điều kiện không thuận lợi cúc mâm xôi cũng rất khó tính trong khâu chăm sóc, nhất là làm sao để hoa nở đúng vào dịp Tết mà lại tươi lâu mới là điều đáng bàn. Dưới đây là kỹ thuật trồng và chăm sóc hoa cúc mâm xôi chuẩn nhất giúp bạn tham khảo.

Hoa cúc mâm xôi là loài hoa được ưa chuộng hàng đầu trong những ngày Tết. Ảnh minh họa 

Mùa vụ và đất trồng

Cúc mâm xôi có thể trồng hầu hết các vụ trong năm, nhưng nhà vườn thường chú ý trồng và điều khiển ra hoa đúng vào dịp Tết để tăng lợi nhuận. Hoa cúc có bộ rễ chùm ăn ngang trên tầng đất nông từ 5 - 20cm và có rất nhiều rễ phụ. Bộ rễ phát triển mạnh nên đất thích hợp cho cúc là đất thịt nhẹ, tơi xốp, đặc biệt là đất phù sa mới, bề mặt bằng phẳng, thoát nước tốt, có nguồn nước tưới không bị ô nhiễm. Độ pH phù hợp trên đất trồng cúc từ 6 - 6,5. Đất trồng phải được cày sâu bừa kỹ, phơi ải để tăng cường sự hoạt động của vi sinh vật háo khí, tăng cường sự lưu thông khí trong đất, giúp đất giữ nước giữ phân tốt. Tùy theo từng loại đất mà mức độ cày bừa khác nhau.

Kỹ thuật trồng hoa cúc mâm xôi

Trước khi trồng hoa cúc mâm xôi có thể khử trùng đất để diệt sâu bệnh phá hại cây con. Bón phân lót trước khi trồng. Sau khi đã chuẩn bị tốt đất, phân bón lót và cây con đủ tiêu chuẩn trồng ta tiến hành đem trồng ra đất hoặc ra chậu. Khoảng cách trồng 50cm x 60cm, mật độ 34.000 cây/ha. Cần phải bấm ngọn nhiều lần để tạo dáng cây hình cầu.

Để có được năng suất tốt đòi hỏi phải có giống cây tốt. Trước mắt cần phải chọn những cây khỏe mạnh, có bộ rễ phát triển. Loại bỏ những cây yếu ớt, bị sâu bệnh. 

Trồng cây hoa cúc mâm xôi nên chọn ngày râm mát, hoặc trồng vào buổi chiều mát, tưới nhẹ luống đất đã được chuẩn bị sau đó dùng dầm nhỏ trồng. Khi trồng xong lấy tay ấn chặt gốc. Dùng rơm mềm hoặc mùn rác che phủ gốc và dùng bình ô-doa hoặc vòi phun nhẹ tưới đẫm luống.

 Kỹ thuật trồng hoa cúc mâm xôi tương đối đơn giản. Ảnh minh họa

Trong khâu kỹ thuật trồng hoa cúc mâm xôi cần phải chú ý, trong điều kiện trồng với khoảng cách lớn nên trồng so le nhau để tiết kiệm không gian, giúp các cây không phải cạnh tranh ánh sáng với nhau. Bởi ánh sáng và nhiệt độ là 2 yếu tố khí hậu quan trọng ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và đặc biệt là ra hoa. Hoa yêu cầu cường độ ánh sáng cao, nếu cây mọc trong điều kiện ánh sáng giảm, cây trở nên yếu, thân nhỏ và lá lớn hơn.

Chăm sóc 

Những ngày đầu, tưới nước cần hết sức nhẹ nhàng tránh lay gốc, trôi cây. Không để các lá ở dưới dính vào đất hoặc bùn đất bắn lên các lá non làm bít các khí khổng, ảnh hưởng đến sự quang hợp, hô hấp và sự bốc hơi nước của bộ lá khi cây chưa hồi xanh trở lại.

Cần lưu ý rễ hoa cúc mâm xôi ăn cạn và rễ gồm nhiều sợi nên rất nhạy cảm với ngập nước và dễ bị tấn công bởi các loại bệnh nếu thiếu sự thoáng khí. Vì vậy, tình trạng sinh học, hóa học và vật lý của đất trồng là những yếu tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và ra hoa của cây. Đất sét và sét có nhiều mùn nếu độ ẩm quá cao không thoáng khí, có khả năng gây úng cho cây. Trong trường hợp khô hạn, loại đất này trở nên quá rắn chắc có thể làm hư hại các rễ mềm, không để quá khô khi trồng trên đất này.

Bón thúc để hoa cúc mâm xôi nở bán Tết

Cúc mâm xôi có thể trồng quanh năm. Nhưng để có hoa bán Tết, khoảng tháng 5 âm lịch cắt cành “bánh tẻ” (cành không quá già cũng không quá non) ngâm vào thuốc kích thích ra rễ (có bán trên thị trường) vài phút rồi trồng vào các bầu lá chuối hoặc bọc nylon có đục lỗ thoát nước. Sau khoảng 30 ngày, cây đã có rễ tốt thì đem trồng trong chậu, trong đất hoặc trong giỏ để bán Tết.

Trường hợp trồng ngoài đất bón thúc làm 3 lần. Lần 1 lúc cây hoa cúc mâm xôi phân cành mạnh và chuẩn bị phân hóa mầm hoa. Lần 2 lúc cây bắt đầu ra nụ hoa và lần 3 lúc cây ra hoa. Mỗi lần bón khoảng 7kg urê + 20kg super lân + 5kg kali cho 1.000m2.

Trường hợp trồng trong chậu thì bón theo chậu, hòa phân tưới cho cây. Thường 7 ngày tưới phân 1 lần với lượng phân thật loãng gồm khoảng ½ muỗng canh phân urê + 1 muỗng super lân pha trong một thùng nước 10 lít tưới cho khoảng 20 chậu (20 cây). Tưới xong cần tưới xả nước không có phân.

Trong giai đoạn khoảng giữa tháng 9 đến đầu tháng 10 âm lịch cần xác định cúc nở đúng hay trễ dịp Tết để xử lý kịp thời. Kỹ thuật này cần kết hợp những biện pháp như thời vụ trồng, tỉa cành, bấm ngọn, xới xáo cắt đứt rễ con, điều khiển ánh sáng, nhiệt độ (khi có điều kiện hoặc lựa chọn thời vụ lúc đâm chồi hoa có ánh sáng ngày ngắn, nhiệt độ ban đêm thấp). Có thể áp dụng các thuốc kích thích ra hoa được khuyến cáo để phun cho cây như GA3, gibberelin, axit indolic…

An Dương