Trong những năm qua, nhắc đến Nhãn xuồng, ai cũng nghĩ đến cái tên quen thuộc “Nhãn xuồng cơm vàng”, nhưng hôm nay đến tại vùng đất xã Lộc an, huyện Đất Đỏ ai cũng háo hức, trầm trồ với hơn 30 ha vườn “Nhãn xuồng Bao công” (NXBC) đang trĩu cành, chín mộng, tỏa hương báo hiệu mùa bội thu của Nhà nông sau một năm ấp ủ, tận tụy bên vườn cây trái ngọt.  

An tâm với “Nhãn xuồng Bao công”

 Toàn huyện có hơn 70 ha đất vườn trồng cây Nhãn, rãi rát số ít ở các xã như Long Mỹ, Phước Hội, xã Phước Long Thọ, Láng Dài và tập trung nhiều nhất là xã Lộc An. Tại thời điểm này tháng 5, tháng 6 âm lịch, nhiều nhà vườn đang rộn rã thu hoạch vườn nhãn, được biết đối với loại NXBC, năm nay thời tiết thuận lợi, cây khỏe ít sâu bệnh, cho trái rất đạt, năng suất bình quân đạt đến 8-9 tấn/ha với giá bán tại vườn 45.000 đến 50.000 đồng/kg. Nhiều nhà vườn cho biết, lúc cao điểm đều mua giá 60.000đ - 70.000đ/kg, sau khi trừ chi phí người trồng nhãn có lời từ 400 triệu đồng/ha trở lên.

  Để có những vườn nhãn đạt năng xuất cao nông dân xã Lộc An cũng không ít khó khăn… Những năm trước đây nông dân, hội làm vườn lay hoay với những loại giống Nhãn thường gặp như xuồng cơm vàng, nhãn tiêu, mãng cầu… việc chăm sóc, tưới, bón phân, cho trái và đến thời điểm thu hoạch cũng gặp nhiều khó khăn, hao hụt hiệu quả không cao, lợi nhuận thấp. Nhưng đối với loại giống “Nhãn xuồng Bao công” người làm vườn có phần an tâm hơn từ khâu chăm sóc đến thu hoạch và nhu cầu thị trường, giá cả cũng rất ổn định cho lợi nhuận cao.

Nhãn Xuồng Bao Công “lợi ích cho nhà nông”

 Gia đình Ông Nguyễn Công Chang, ấp An Điền, xã Lộc An  trồng hơn 01 ha nhãn. Hơn mười năm trước, gia đình ông luôn bận rộn với mảnh đất cát trắng ven biển này, hết trồng các loại rau, hoa màu, chăn nuôi nhưng không mấy hiệu quả, làm vừa đủ nuôi 5 miệng ăn, thấy không mấy khấm khá, ông bàn với gia đình quyết tâm bỏ một phần đất ra để lập vườn. Đầu tiên ông dùng 5 sào đất trồng mãng cầu ta; sau có chương trình của Trung tâm khuyến nông mô hình trồng “Nhãn xuồng cơm vàng” (NXCV) ông trồng tiếp 5 sào còn lại. Trong quá trình làm vườn, ông Chang học tập kinh nghiệm, ứng dụng khoa học kỹ thuật và đi tham quan rất nhiều mô hình trồng các loại giống nhãn. Đến năm 2007 ông đã phát hiện được giống Nhãn xuồng Bao công (NXBC), loại giống nhãn này khác với loại giống nhãn khác là trái to, cơm dầy, cây khỏe ít đỗ gẫy, tét nhánh do mưa bão, đặc biệt là ít bị sâu bệnh trên trái và cành, từ đó ông quyết định đổi dần trồng NXBC. Vì sao gọi là “Nhãn xuồng Bao công”, ông Chang cho biết: NXBC hình dạng trái như nhãn xuồng cơm vàng, hai bên cuống trái vung lên giống chiếc xuồng, nhưng da trái hơi đen, da dầy nên dân làm vườn gọi NXBC; loại giống này được “ghép mắc” với giống cây nhãn thường được trồng bằng hột, sau 3 năm đem ghép NXBC và cho trái vào năm thứ 5 và đạt năng suất cao vào năm thứ 7 trở đi. Năm nay vườn cây nhà ông Chang đã được 10 năm tuổi, mới thu hoạch 1/3 vườn mà ông thu được 150 triệu. Ông Chang cho biết với mức giá thấp nhất 45.000 đ/kg, ông sẽ thu lợi 400 triệu đồng/ha. Nơi tiêu thụ hiện nay chủ yếu là thương lái tại địa phương. Lý do nông dân ưa chuộng trồng loại NXBC đó là: Khi bắt đầu cho trái thì những lá chân, lá cành rụng hết khoảng 70% nên côn trùng ít bám vào, nên sâu bệnh trên thân và trái cũng ít, gặp mưa giông hạn chế được gãy nhánh, tét cành vì trái say và đến lúc cắt cành, hái trái cuống, trái rất dai ít rụng (khoảng 100 kg, rụng hao hụt từ 02 đến 03 ký) nên luôn được nông dân quan tâm trồng loại giống này”. 

Để lấy ngắn nuôi dài ông Chang còn duy trì 02 sào vườn mãng cầu vừa đủ chi phí đầu tư cho 8 sào nhãn. Cách làm này không chỉ giúp cho cho các nhà vườn mang lại hiệu quả kinh tế cao mà còn giúp cho bà con có thêm kinh nghiệm trong sản xuất, từ đó có hướng chuyển đổi cây trồng cho phù hợp với nhu cầu từng vùng ở địa phương. Ông Chang cũng là Chi hội trưởng, tổ trưởng tổ làm vườn và là nông dân sản xuất kinh doanh giỏi cấp tỉnh.

 Bận rộn mùa thu hoạch.

 Không riêng ông Chang, mà hầu hết các nhà vườn trồng nhãn đều quan tâm đến giống NXBC. Đến với gia đình ông Phạm Thẩm cũng tại ấp An Điền, xã Lộc An, trước đây ông có 2 ha đất trồng NXCV với 800 cây, nhưng hiện nay vườn nhãn còn 200 cây NXCV, còn lại tập trung trồng 600 cây là loại NXBC. Nói đến trồng nhãn, ông Thẩm cho biết thêm: “Trước đây ông cũng trồng mãn cầu ta, nhưng chuyển sang trồng nhãn để dễ chăm sóc, có thời gian nhàn rỗi hơn, đầu tư ít hơn, cho lợi nhuận lại cao, ngoài việc làm vườn nhãn ông còn dư thời gian đi làm nghề biển hằng ngày. Bận rộn nhất là mùa thu hoạch khoảng tháng 4, 5, 6 âm lịch phải tập trung cả gia đình 5 lao động và kêu thêm 20 công lao động để hái trái kịp thời theo yêu cầu của thương lái đặt hàng. 

Về kỹ thuật và kinh nghiệm trồng NXBC, bắt đầu cho trái, do vùng đất cát ít giữ nước nên phải tưới bằng hệ thống tưới xả hằng ngày để đảm bảo giữ ẩm, bỏ phân chủ yếu bón lót phân chuồng và NPK khoảng 4Kg/cây chia làm 4 đợt, nếu để mất nước, bỏ phân không đủ, trái sẽ bị méo, cơm mỏng, nhỏ trái, năng suất thấp. Ông nói có cây nhãn to đạt 300 kg/cây, trị giá khoảng 15 triệu đồng, có thể đạt năng suất hơn 01 sào lúa. Mùa này ông dự kiến thu hoạch 2 hét ta NXBC thu lợi trên 800 triệu đồng”. Với vườn nhãn, ông đã giải quyết được 5 lao động thường xuyên và 20 lao động thời vụ. Ông nói: Có nhiều nơi đến tham quan như hợp tác xã vườn Nhãn “Nhân Tâm” ở Xuyên Mộc và nhiều nông dân trong huyện, tỉnh đến học tập kinh nghiệm. Từ lúc bám bên vườn NXBC kinh tế gia đình ông khấm khá, nhà cửa khang trang.  

Ông mong muốn trong thời gian tới phải làm sao thành lập hợp tác xã liên kết được các doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm, do hiện nay trồng với quy mô nhỏ bán cho thương lái tại địa phương, nếu đầu tư qui mô lớn thì đầu ra chắc sẽ gặp nhiều khó khăn hơn, kể cả có khi dội hàng không bán được ảnh hưởng đến kinh tế. Ông Thẩm không những cần cù lao động mà thường xuyên tham gia các hoạt động của Hội Nông dân, Hội làm vườn của địa phương, hàng năm ông đăng ký và luôn được danh hiệu là nông dân sản xuất kinh doanh giỏi cấp tỉnh.

 Thời gian qua, toàn xã Lộc An đã có 35 ha NXBC, với việc hướng dẫn bà con chọn giống tốt, áp dụng khoa học kỹ thuật trong chăm sóc, Hội nông dân huyện còn phối hợp với Hội làm vườn huyện và Trung tâm khuyến nông hướng dẫn về kỹ thuật và tổ chức tập huấn, hội thảo học tập kinh nghiệm nhằm giúp một số hộ nông dân chuyển đổi cây trồng phù hợp, góp phần bảo đảm phát triển kinh tế tại địa phương./.