Một tác phẩm Bonsai được gọi là tương đối hoàn thiện là một cây già nua cổ kính, còn giữ được nét hoang sơ, đường nét dịu dàng gợi lên được sự rung động mỹ cảm ngay từ lúc đầu. Cụ thể là các vết cắt phải liền sẹo, tàn nhánh hài hoà với tổng thể tàn nhánh của cây, trong đó dáng thế của cây là phần quyết định. Đa số người chơi đều cho rằng Bonsai trước hết là cái đẹp về ngoại hình: bao gồm 4 yếu tố cơ bản là bộ gốc, rễ, thân, cành , lá như của cây cảnh. Bonsai là một nghệ thuật sống và nó là kết quả của một quá trình lao động. Từ những cây hoang dã nếu được những bàn tay tài hoa của con người tác động vào, cộng thêm thời gian chăm sóc giá trị của một cây hoàn chỉnh co thể lên đến vài chục triệu, tới vài trăm triệu đồng. Bonsai là cây được trồng trong chậu, khay, được cắt tỉa tạo dáng theo một phương pháp đặc biệt, mang đầy đủ những yếu tố thẩm mỹ và ấn tượng thiên nhiên sẵn có. Hay nói một cách khác, Bonsai là một cây hay một nhóm cây trong thiên nhiên được thu nhỏ lại trong gang tấc nhưng vẫn mang nét tự nhiên cổ thụ, được trồng trong chậu, khay hay trên đá bằng một kỹ thuật và nghệ thuật riêng biệt. Vì thế người ta nói Bonsai là một nghệ thuật, là một tác phẩm sống, hay là một tác phẩm điêu khắc sống. Cái đẹp ở Bonsai là đơn giản, vùa đủ, hóa cách, mà quan trọng nhất là gợi ý, gợi ý về một điều gì đó hơn là khẳng định, Bonsai ngày xưa được coi như thú tiêu khiển của các nhà giàu có. Ngày nay, Bonsai được nhìn nhận là một nghệ thuật, một thú vui nhàn nhã cho đại chúng, nhất là ở các đô thị lớn, ít gần gũi với thiên nhiên. Việc thưởng thức một tác phẩm Bonsai cũng giống như thưởng thức một bài thơ cho nên muốn nắm bắt được cái hồn của cây cảnh, người chơi trước hết phải từng trải, hiểu biết và đủ bản lĩnh, tay nghề mới cảm nhận được cái hay, cái đẹp của môn nghệ thuật này .

Tạo hóa là một nghệ sĩ tuyệt luân. Mỗi dạng cây ngoài thiên nhiên đều mang nét độc đáo với vẻ đẹp hiên ngang, hùng dũng hay ẻo lả của nó.

Cố gắng của người nghệ sĩ Bonsai là tái tạo lại toàn bộ dạng cây trong một mô thức nhỏ bé nhưng phải lột tả hết tất cả những đặc tính của thiên nhiên, cộng thêm với phần sáng tạo qua sự họa kiểu dựa theo đường nét, khối lượng, sự cân bằng của thị giác và thị hiếu trong một không gian ba chiều. Tất cả được tuân theo các quy luật thật tinh tế và khéo léo để đạt đúng nghệ thuật Bonsai: đẹp, dễ nhìn và có hồn.

         Bonsai có quy luật của nó, bất cứ dạng thức nào cũng đều nằm trong một tam giác vô hình. Bonsai được tạo để nhìn từ trước chứ không phải nhìn từ chung quanh nên các cành từ phía sau phải nhiều hơn để tạo nên chiều sâu, ngược lại không có cành chỏi về phía trước chỗ người đứng ngắm nó. Các cành được cắt bớt theo lối xen kẽ tạo nên một sự hòa hợp nhịp nhàng với thân, dạng cánh rừng chỉ được dùng số cây lẻ... Tuy Bonsai có quy luật, nghệ nhân Bonsai không bắt buộc phải cứng nhắc, mà họ có thể "phá cách" như trong thi họa, miễn là nó theo sát đường nét không chỏi lại toàn bộ và không "lạc điệu" làm mất vẻ thẩm mỹ.







Một tác phẩm của các nghệ nhân Bonsai.