Trả lời: Theo quy định tại Thông tư số 95/2014/TT-BQP của Bộ Quốc phòng hướng dẫn thi hành Nghị định số 120/2013/NĐ-CP của Chính phủ “Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quốc phòng, cơ yếu”, những trường hợp được xem là “lý do chính đáng” không có mặt theo lệnh gọi nhập ngũ; lệnh gọi đi đào tạo sĩ quan dự bị; lệnh gọi tập trung huấn luyện, diễn tập, kiểm tra sẵn sàng động viên, sẵn sàng chiến đấu (gọi chung là người thực hiện nghĩa vụ quân sự), gồm các trường hợp:

Bị ốm hoặc trên đường đi bị ốm, tai nạn. Thân nhân của người thực hiện nghĩa vụ quân sự gồm bố, mẹ đẻ; bố, mẹ vợ hoặc bố, mẹ chồng; người nuôi dưỡng hợp pháp; vợ hoặc chồng; con đẻ, con nuôi hợp pháp đang bị ốm nặng (có xác nhận của UBND cấp xã hoặc bệnh viện, trạm y tế cấp xã). Thân nhân của người thực hiện nghĩa vụ quân sự gồm bố, mẹ đẻ; bố, mẹ vợ hoặc bố, mẹ chồng; người nuôi dưỡng hợp pháp; vợ hoặc chồng; con đẻ, con nuôi hợp pháp chết nhưng chưa tổ chức tang lễ.  Nhà ở của người thực hiện nghĩa vụ quân sự, hoặc nhà ở của thân nhân người thực hiện nghĩa vụ quân sự nằm trong vùng đang bị thiên tai, dịch bệnh, hỏa hoạn làm ảnh hưởng đến cuộc sống (có xác nhận của UBND cấp xã).

Nếu em trai của bà Hoa không thuộc các trường hợp vắng mặt có “lý do chính đáng” nêu trên, căn cứ Điều 59 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 (sửa đổi) thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử phạt hành chính (theo Nghị định số 120/2013/NĐ-CP) hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự (theo quy định tại Điều 332 Bộ luật Hình sự 2015) về “Tội trốn tránh nghĩa vụ quân sự” với hình thức xử phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm, hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm. Do vậy, bà Hoa cần gấp rút liên lạc với em trai mình để động viên quay trở về chấp hành đúng thời gian theo lệnh gọi nhập ngũ của Hội đồng nghĩa vụ quân sự địa phương.