Cho đến nay, đuối nước vẫn là một trong những tai nạn hay gặp, là nguyên nhân tử vong cao ở trẻ em ( đứng hàng thứ 3 sau tai nạn giao thông và bỏng) tại cộng đồng nước ta cũng như ở nhiều nước khác trên thế giới. Ðây thực sự là tình trạng đáng báo động, bởi hầu hết trẻ bị đuối nước là do sự bất cẩn của cha mẹ và người chăm sóc trẻ. Ngoài ra còn do môi trường xã hội tiềm ẩn nhiều rủi ro nhưng chưa có biện pháp can thiệp, trẻ chưa được dạy kỹ năng phòng tránh, kiến thức sơ cứu còn hạn chế,…

Tai nạn đuối nước thực sự là một vấn đề bức xúc của xã hội và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự sống còn và phát triển của trẻ em. Vấn đề này cũng đã được các cơ quan, ban ngành cũng như các tổ chức xã hội quan tâm. Tuy nhiên, để phòng tránh và hạn chế tử vong do đuối nước cần có sự phối hợp chặt chẽ hơn nữa giữa các ngành chức năng, các tổ chức, đoàn thể, gia đình và nhà trường xây dựng một môi trường an toàn cho trẻ; tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức cho mọi người trong xã hội, nhất các bậc cha mẹ trong việc phòng tránh đuối nước cho trẻ em.

Đối với trẻ nhỏ luôn cần sự chăm sóc và giám sát chặt chẽ của người lớn, làm tường rào, lấp kín những ao hồ không cần thiết, làm nắp đậy chắc chắn cho giếng nước, lu chứa nước trong gia đình. Khi cho trẻ đi chơi gần những nơi có sông, suối, ao, hồ; tắm ở bể bơi, tắm biển, cha mẹ phải luôn để ý con trong tầm mắt. Ngoài việc thường giám sát con cái, cha mẹ cần dạy trẻ em biết bơi và giải quyết các tình huống nguy hiểm có thể gặp phải khi tiếp xúc với nước, giải thích cho trẻ hiểu sự nguy hiểm khi tự ý tập bơi hay tắm sông suối khi không có sự canh chừng của người lớn. Ngoài ra trong nhà trường cũng cần dạy kỹ năng bơi cho trẻ như một chương trình bắt buộc trong môn học thể dục. Bên cạnh đó mọi người trong cộng đồng cần tìm hiểu kiến thức, kỹ thuật sơ cứu đúng cách để áp dụng kịp thời khi xảy ra trường hợp đuối nước.

Đuối nước có thể gây tử vong nhanh chóng cho nạn nhân nếu không được cấp cứu và xử trí kịp thời. Việc sơ cứu phải được tiến hành khẩn trương, ngay lập tức và đúng kĩ thuật.

Khi gặp trường hợp đuối nước, việc đầu tiên là nhanh chóng đưa nạn nhân lên khỏi mặt nước. Người tiến lại nạn nhân từ phía lưng, ôm lấy lưng nạn nhân hoặc nắm tóc kéo lên. Việc này tránh được tình trạng nạn nhân nếu còn tỉnh sẽ hoảng loạn ôm ghì lấy người cứu dẫn đến hậu quả cả hai cùng bị chết đuối. Khi đưa được nạn nhân lên bờ cần nhanh chóng tiến hành khai thông đường thở và thổi ngạt cho nạn nhân. Nạn nhân nên đặt nằm trên nền phẳng cứng, dùng tay đẩy nghiêng đầu nạn nhân sang một bên, ngón trỏ tay còn lại luồn vào miệng nạn nhân móc hết dị vật và cho nước trong miệng nạn nhân chảy ra ngoài. Sau đó nhanh chóng cho bệnh nhân ngửa thẳng trở lại, người cứu quỳ bên cạnh nạn nhân, một tay đặt lên trán nạn nhân đẩy ra phía sau, một tay kéo cằm lên sao cho nạn nhân ưỡn cổ tối đa (khi có nghi ngờ có chấn thương cột sống cổ thì chỉ nâng hàm dưới lên tránh di chuyển nhiều).

Nếu nạn nhân không tự thở trở lại cần nhanh chóng thổi ngạt cho nạn nhân. Người cứu ngửa mặt hít một hơi dài, áp miệng vào miệng nạn nhân thối vào trong khoảng 2 giây, thổi 2 lần liên tiếp. Chú ý trong khi thổi ngạt phải bịt chặt mũi nạn nhân lại.

Sau 2 nhịp thổi ngạt đầu tiên, nếu không thấy mạch đập phải nhanh chóng tiến hành ép tim ngoài lồng ngực (ép ở 1/3 dưới của xương ức, mỗi lần lún xuống khoảng 3-5cm, 30 lần ép tim liên tiếp cho mỗi hai lần thổi ngạt liên tiếp, tần số ép tim là 80-100 lần/phút). Nếu nạn nhân thở lại được cần nhanh chóng chuyển nạn nhân đến bệnh viện. Trước khi vận chuyển cần cố định cột sống cổ nếu có nghi ngờ chấn thương cột sống cổ. Trong quá trình vận chuyển phải tiếp tục các biện pháp sơ cứu (nếu cần) và đảm bảo sưởi ấm hoặc ủ ấm cho nạn nhân.

Cần lưu ý khi sơ cứu nạn nhân ngạt nước là không được dốc ngược nạn nhân vì thường chỉ có rất ít nước trong phổi và nếu là nước ngọt sẽ được hấp thu hết sau vài phút. Hơn nữa việc dốc ngược còn gây nguy cơ sặc vào phổi.