Sởi là bệnh truyền nhiễm cấp tính, do vi rút gây ra, bệnh có tính lây truyền qua đường hô hấp do các chất tiết của mũi, họng có chứa vi rút Sởi bắn ra ngoài không khí khi bệnh nhân nói chuyện, ho, hắt hơi... bệnh thường hay gặp ở trẻ  dưới 5 tuổi, tất cả những trẻ chưa mắc bệnh Sởi hoặc chưa được tiêm vắc xin  phòng Sởi thì đều có thể mắc bệnh này. Bệnh sởi thường lành tính không gây tử vong nhưng lại dễ bị biến chứng nguy hiểm như Viêm não-màng não, Tiêu chẩy, viêm phổi, các biến chứng là nguyên nhân chính của tử vong do mắc sởi

 Bệnh biểu hiện với các triệu chứng lúc đầu chỉ sốt nhẹ, mệt mỏi, chán ăn hoặc có rối loạn tiêu hóa. Sau đó bệnh nhân sốt cao 39 - 40⁰C, có thể lên đến 41⁰C, kèm theo nhức đầu, đau mỏi cơ khớp, ho, hắt hơi, chảy  nước mũi, nước mắt, nhiều dử mắt, tiêu chảy, khám họng có thể thấy những chấm trắng nhỏ nổi trong niêm mạc má màu đỏ, xung huyết. Tiếp đó là giai đoạn phát ban, trẻ vẫn sốt cao 40⁰C, ban mọc theo trình tự, bắt đầu ở vùng đầu, trán, sau tai sau đó lan xuống mặt, gáy, lưng, tay, chân ( kéo dài 3 - 4 ngày). Đặc điểm ban sần màu hoa đào, hơi nổi trên da, sờ có cảm giác mịn như nhung, có thể mọc rải rác hay dính liền với nhau thành từng đám tròn, giữa các ban là khoảng da lành, khi ấn lên các ban biến mất. Trong thời kỳ ban mọc, các triệu chứng này sẽ giảm dần khi ban bắt đầu bay, ban sởi sẽ bay theo thứ tự như khi mọc ( đầu, tay, chân), sau khi bay hết còn để lại vết thâm có tróc da mỏng, mịn kiểu bụi phấn hoặc vẩy cám. Những chỗ da thâm của ban lặn xen lẫn da lành tạo nên màu da loang lở gọi là dấu hiệu “Vằn da hổ”, lúc này trẻ hết sốt, ăn được sức khỏe hồi phục dần, nếu không có biến chứng.

Điều trị chăm sóc Sởi tại nhà bằng cách: Cho người bệnh nghỉ ngơi ở phòng thoáng, tránh gió lùa, ăn lỏng, nóng, ăn nhiều bữa trong ngày, đủ chất dinh dưỡng, uống nhiều nước đặc biệt là nước hoa quả, vệ sinh răng miệng, mũi, họng, nhỏ mắt nhiều lần trong ngày bằng dung dịch Cloramphenicol 1%. Thay quần áo hàng ngày, khi nhiệt độ trên 38,5 độ thì hạ sốt bằng Paracethamol, liều lượng tùy theo tuổi. Thuốc giảm ho, long đờm, uống dung dịch o rê rôn khi có đi ngoài phân lỏng. Chỉ dùng kháng sinh khi có chỉ định của y bác sỹ (bội nhiễm hoặc với trẻ dưới 2 tuổi, trẻ suy dinh dưỡng), theo dõi sát tình trạng người bệnh nếu có sốt cao (đặc biệt khi ban sởi bay rồi mà còn sốt chứng tỏ có bội nhiễm), li bì hoặc vật vã kích thích, ho nhiều, khó thở, ăn uống kém, tiêu chảy nhiều cần đưa ngay đến cơ sở y tế nơi gần nhất để được xử trí kịp thời tránh biến chứng nặng nề.

Để phòng bệnh không tiếp xúc với người bệnh, tiêm chủng đúng lịch và Tiêm vắc xin Sởi bổ sung cho trẻ em từ 1 đến 5 tuổi. Tiêm vắc xin sởi cho trẻ là cách phòng bệnh chủ động và hiệu quả nhất.

Khi có dịch sởi cần thực hiện các biện pháp sau:

Báo cáo ngay những trường hợp mắc bệnh trong vòng 24 giờ cho cơ quan y tế địa phương.

 Cách ly người bệnh ở phòng riêng. Không cho bệnh nhân tiếp xúc với thai phụ chưa có miễn dịch. Trẻ em mắc bệnh không được đến trường học và người lớn không được đến các nơi làm việc trong vòng bảy ngày sau khi mắc;Hạn chế tiếp xúc với nguồn bệnh; Thực hiện tốt vệ sinh cá nhân, đặc biệt sát khuẩn mũi, họng hàng ngày bằng các dung dịch sát khuẩn thông thường bằng nước muối; Thực hiện vệ sinh môi trường sống, đảm bảo nhà cửa sạch sẽ và thông thoáng.

                                                                                                Trung tâm TT/GDSK (Soạn)