Tháng 6/2013, người đàn ông sống lâu nhất được ghi nhận tới thời điểm đó, Jiroemon Kimura, ở vùng Kyotango gần cố đô Kyoto, qua đời ở tuổi 116.  

Ăn nhiều rau, đậu

Cái chết của cụ Kimura đồng nghĩa với việc cụ bà người Nhật, Misao Okawa, lúc đó, 115 tuổi, trở thành người sống lâu nhất thế giới còn sống tại thời điểm đó, theo tờ Guardian (Anh). Cụ bà Okawa mất hai năm sau đó ở tuổi 117 và 27 ngày, trở thành một trong năm người sống lâu nhất hành tinh cho tới thời điểm hiện nay. Hai ví dụ này, và rất nhiều trường hợp khác đã khiến thế giới chú ý đến cách sống của người Nhật và đặc biệt là cách ăn uống, sinh hoạt.

Cụ ông Kimura lúc sinh thời (Guardian)

Vùng đảo Okinawa ở phía nam Nhật Bản được nói là có số người sống qua 100 tuổi nhiều nhất nước. Phóng viên Guardian đã cất công tới đây, gặp gỡ người dân ở nơi được cho là có tỷ lệ người cao tuổi lớn nhất thế giới. Ogimi là một ngôi làng với những ngôi nhà nhỏ. Trong làng có hàng chục người trên 100 tuổi. Họ ngày ngày chăm sóc vườn rau hoặc ngồi trên những chiếc ghế dài, nhìn một đoàn đưa tang đi ngang qua. Bữa tối của phóng viên với dân làng gồm những món họ vẫn ăn hằng ngày, gồm đậu phụ, măng tre, rong biển, dưa muối, thị ba chỉ lợn om và một cái bánh gạo nhỏ.

Nhà lão khoa người Mỹ, tiến sỹ Craig Willcox đã bỏ ra nhiều năm nghiên cứu sự trường sinh của dân đảo Okinawa và viết cuốn sách Chương trình Okinawa. Ông tóm tắt phát hiện của ông về cách ăn để sống lâu của người dân trên đảo: Ăn càng thấp trong tháp dinh dưỡng càng tốt”.

"Dân Okinawa hiếm khi bị xơ cứng động mạch hay ung thư dạ dày, càng ít bị ung thư vú hay tuyến tiền liệt. Trung bình họ ăn ba bữa cá mỗi tuần, rất nhiều ngũ cốc nguyên hạt, rau và đậu tương chế biến, đậu phụ, rong biển, có thể nói ăn nhiều đậu phụ và rong biển nhiều hơn bất cứ nơi nào trên thế giới. Họ cũng ăn nhiều mực và bạch tuộc, những thức ăn nhiều taurine giúp giảm cholesterol và huyết áp”, ông Willcox nói.

Các loại rau củ bản địa của Okinawa đặc biệt thú vị: khoai lang tím rất giàu các chất flavonoid, carotene, vitamin E và lycopene. Mướp đắng, được trồng nhiều trên đảo, giúp làm giảm đường trong máu. Một bữa trưa truyền thống ở Okinawa với món chanpuru mướp đắng truyền thống bao gồm mướp đắng đảo với đậu phụ, trứng và thịt lợn. Phóng viên Guardian hỏi tiến sỹ Willcox rằng ông ứng dụng món gì trong thực đơn của người Okinawa vào thực đơn của mình, ông trả lời: nghệ và trà nhài, bởi hai thứ này có khả năng loại bỏ ung thư.  

Những người sống lâu ăn gì?

Tất nhiên, việc có khả năng sống tới trăm tuổi còn được quyết định bởi AND của mỗi người, quá trình được nuôi dưỡng, khí chất, hoạt động thể chất và hòa nhập xã hội, khí hậu nơi sinh sống, chất lượng của hệ thống y tế. Đó còn là cách mỗi người tận hưởng cuộc sống, chế độ ăn ngủ và niềm tin tôn giáo… Phụ nữ có xu hướng sống lâu hơn: 85% số người sống tới trăm tuổi là phụ nữ. Nhưng đa số công nhận rằng chế độ ăn uống quyết định 30% khả năng một người sống lâu hay đoản thọ.

Món ăn nhiều cá và rau tươi của người Nhật Bản (Aloha)

Ông cụ Kimura lúc sinh thời đã trả lời: “cháo đặc, súp miso (món canh truyền thống của Nhật Bản nấu bằng đậu tương lên men, nấm, gạo…) và các loại rau”. Khẩu hiệu của cụ Kimura là “ăn nhẹ để sống lâu”. Người “kế vị” ông, bà Misao Okawa thì rất thích ăn món sushi cá thu (món cá sống làm bằng cá thu có trộn dấm).

Người sống lâu nhất thế giới từ trước tới nay, bà Jeanne Calment (mất năm 1997, thọ 122 tuổi) là người thích dùng dầu oliu và uống rượu vang đỏ hằng ngày. Còn người đàn ông sống lâu nhất nước Nga, được nói là thọ 122 tuổi tuy chưa được kiểm chứng độc lập, người thợ mộc Magomed Labazanov, mất năm 2011, thích ăn tỏi. Người già nhất nước Anh, ôngGrace Jones, 113 tuổi, thích các món ăn ngon của Anh, không bao giờ ăn cái gì đông lạnh”.

Một người Anh sống lâu khác, ông Ralph Tarrant, 109 tuổi, hút thuốc cho tới năm ông 70 tuổi và rất thích uống rượu whisky. Món ăn ưa thích của ông là món cottage pie (bánh làm bằng khoai tây nghiền nướng vàng, nhân làm bằng thịt bò hoặc cừu).

Tất nhiên, ở đâu cũng có những người sống lâu trên 100 tuổi. Nhưng không thể phủ nhận Nhật Bản và đặc biệt vùng đảo Okinawa có số người sống lâu trên 100 tuổi áp đảo so với các nơi khác trên thế giới.