Lên xã Tóc Tiên hỏi ông Pha 80 tuổi nuôi cá nước ngọt, ai cũng biết. Ông nổi tiếng vì ở độ tuổi “thất thập cổ lai hy” mà vẫn đủ sức khỏe để quản lý 7 ao nuôi cá thịt với diện tích mặt nước trên 8 ha. Đúng hẹn, ông tiếp chúng tôi, trong khi các công nhân đang kéo cá tra và cá trê lai thương phẩm để bán cho thương lái. Ông Pha chia sẻ: Hàng năm, ông thả nuôi khoảng 430.000 con giống cá tra (loại 100 con/kg), 2.000 kg cá trê giống (loại 120-150 con/kg), một số đối tượng cá truyền thống (cá trắm, trôi, mè, chép, rô phi đơn tính) và một ít ba ba. Tính ra, một năm ông xuất bán ra thị trường khoảng 400 tấn cá thịt các loại, sau khi trừ chi phí thu lãi khoảng 1,5 tỷ đồng.

Trải qua hơn 20 năm nuôi cá, với biết bao thăng trầm mới có được cơ ngơi như ngày hôm nay. “Ở khu vực Tóc Tiên, nguồn nước để cung cấp cho các ao nuôi không được chủ động. Về mùa mưa, chủ yếu dựa vào nguồn nước từ sườn núi và mạch ngầm trong lòng đất. Vào mùa khô, các ao nuôi hầu như không có nước để thay. Có năm gặp những cơn mưa kéo dài, lượng nước từ sườn núi đổ về làm vỡ bờ ao, cá đi hết”, ông Pha nói.

Trước đây, toàn vùng này chỉ nuôi các đối tượng cá truyền thống, theo hình thức nuôi lồng ghép, sản lượng không cao, thị trường tiêu thụ rất khó, vì sản lượng ít nên thương lái thường hay ép giá. Trong những năm gần đây, nhờ tìm được nguồn thức ăn phụ phế phẩm sẵn có tại địa phương, kết hợp thêm nguồn mỳ tôm thải từ nhà máy, gia đình  ông Pha chuyển sang nuôi đơn hai đối tượng cá tra và cá trê lai. Với những ao có nguồn thức ăn phù du tốt thì kết hợp thả ghép khoảng 10% cá rô phi và các loài khác.

Với kinh nghiệm hơn 20 năm nuôi cá, ông Pha chia sẻ, cá giống được ông nhập từ các cơ sở sản xuất có uy tín; con giống đạt chất lượng, mật độ thả nuôi phù hợp. Thức ăn trong hai tháng đầu là cám công nghiệp. Từ tháng thứ ba trở đi, nguồn thức ăn chủ yếu là các phụ phế phẩm ở các lò mổ và mì tôm loại, kết hợp xay nhuyễn, nấu chín, rồi cho ăn theo khẩu phần (tính theo trọng lượng cá nuôi trong ao). Định kỳ sử dụng các loại chế phẩm sinh học xử lý nguồn nước ao nuôi và bùn đáy. Với phương pháp này, cá nuôi phát triển tốt, kích thước đồng đều, nguồn nước nuôi luôn ổn định.

Dù đã 80 tuổi, nhưng ông Nguyễn Ngọc Pha vẫn miệt mài với nghề nuôi cá thương phẩm, không ngừng học hỏi kinh nghiệm của những người đồng nghiệp, cải tiến kỹ thuật, xây dựng quy trình nuôi cá thịt cho riêng mình. Nguồn lãi thu được, ông vẫn tiếp tục tái đầu tư cải tạo và nâng cấp ao nuôi, mua sắm trang thiết bị phục vụ cho việc nuôi cá. Bên cạnh đó, hiện gia trại của ông còn giải quyết việc làm thường xuyên cho 8 lao động với mức lương 5 triệu đồng/người/tháng.

Không chỉ làm giàu cho bản thân, ông Pha còn sẵn lòng chia sẻ kỹ thuật nuôi cho nhiều người trong và ngoài địa phương. Ông chính là người ông, người cha miệt mài sáng tạo trong lao động sản xuất, cũng là một tấm gương cho các thế hệ trẻ noi theo./.