Hành tím thuộc nhóm rau ăn củ, được sử dụng rộng rãi để chế biến
thức ăn trong đời sống hằng ngày. Có hai loại: Củ to tròn và củ nhỏ dài. Đa số
các loại giống có thời gian sinh trưởng 60 –65 ngày. Khi trồng nên chọn củ già
(củ ngừng tăng trưởng ) có màu tím sậm. Lượng giống để sản xuất hành thương
phẩm cần 60 –90 kg/ 1.000 m2, trồng để giữ giống 300-400 kg/ 1.000 m2. Thời vụ:
Ở Sóc Trăng thời vụ trồng giữ giống vào tháng 4 – 5 ÂL, vụ mùa trồng hành
thương phẩm tháng 9 - 10 – 11ÂL, thu hoạch tháng 11 - 12 - 1 ÂL ; ở Bến Tre
thường xuống giống vào giữa tháng 9 – 10 ÂL thu hoạch tháng 11 – 12 ÂL.
>
KỸ THUẬT TRỒNG
Hành tím trồng được trên nhiều loại đất, nhưng đất cần cao ráo, tơi xốp nhiều
dinh dưỡng, nếu trồng gần nguồn nước mặn phải tưới nước ngọt. Hành rất sợ ngập
úng, vì thế người ta cần bố trí vụ trồng vào thời điểm hết mưa để tránh hiện
tượng thối củ. Làm đất : Đất cày ải trước 1 tháng, trước khi lên liếp 3 – 5
ngày tiến hành rải vôi, nếu đất sét cần trộn cát mịn đều trên mặt liếp. Làm
liếp: Liếp cao 15 – 20 cm, mặt liếp rộng 0,7 – 0,9 m, khoảng cách mương giữa 2
liếp 20 –30 cm. Liếp trồng cần bằng phẳng, tưới nhẹ và phủ 1 lớp rơm trước khi
trồng, xịt thuốc diệt mầm cỏ bằng Ronstar, Dual.
Chọn củ tốt có màu tím sậm, đáy tròn, không mọc rễ non, không sâu bệnh. Trước
khi trồng lột bỏ vỏ bao chóp củ, nên xử lý thuốc ngừa bệnh thối củ bằng thuốc :
Copperzinc, Aliette, Mancozeb hoặc Rampart, Kasuran.Khoảng cách trồng: Hàng
cách hàng 12 – 15 cm x cây cách cây 10 – 15 cm. Mật độ 4000 – 4500 bụi/ 1.000
m2, trồng 1 – 2 củ/ hốc, nếu đất sét cắm củ sâu 2/3 lớp mặt, nếu đất cát cắm củ
vừa ngập mặt đất. Sau khi trồng xong phủ một lớp rơm mỏng rồi tưới nước.
CHĂM SÓC
Cho 1.000 m2 đất trồng. Liều lượng phân:Vôi: 50 kg – 60 kg, phân hữu cơ (phân
chuồng hoai, phân tôm): 15 – 20 thúng + phân cá, Humix, Komix 40 -50 kg. Phân
vô cơ: SA 25 –30 kg; Supper Lân 10 – 15 kg; DAP 30 kg; Kali 12 kg; NPK 27
kg,Thuốc BVTV: Sử dụng thuốc Furadan 2 kg. Cách bón: Bón lót: Toàn bộ vôi + lân
+ phân hữu cơ ( chuồng hoai ) + 20 kg DAP + 15 kg NPK + 2 kg Furadan. Cách bón:
Bấu lỗ hoặc rạch hàng, bón thúc lần 1 (5 -7 NSKT): Tưới 5 – 6 kg S.A, bón thúc
lần 2 (15 -20 NSKT): Tưới 6 – 8 kg SA + 3 kg DAP + 2 kg NPK + 3 kg Kali, bón
thúc lần 3 (30 NSKT): Toàn bộ phân hữu cơ vi sinh (phân cá, Komix, Humix) + 5
kg NPK + 5 kg DAP + 6 - 7 kg SA + 4 kg Kali, bón thúc lần 4 (40 NSKT): 5 kg NPK
+ 5 kg Kali + 8 – 10 kg SA + 2 kg DAP.
Công thức bón phân này có thể thay đổi theo đất đai, thời tiết và màu xanh của
hành. Nếu hành xấu nên tưới thêm SA hoặc DAP để lá, rễ củ phát triển, không nên
tưới urê lá sẽ vươn dài (hành bò) tạo củ khó. Chăm sóc
trong 10 ngày đầu tưới 1 –2 lần/ ngày, 11 ngày trở đi 2 ngày/ lần, lượng nước
tưới thay đổi từ 100 – 150 đôi nước/ 1.000 m2/ lần tưới (400 –600 lít/ lần) và
ngưng tưới hẳn 1 tuần trước khi thu hoạch. Lượng nước tưới phải tăng đều ổn định,
nếu tưới nước bất thường củ sẽ bị xé. Nhổ cỏ 2 lần ở giai đoạn 35 ngày đầu,
tránh nhổ trễ hành sẽ bị động rễ, củ. Phun thuốc ngừa định kỳ nhất là khi thời
tiết xấu.
THU HOẠCH & BẢO QUẢN HÀNH TÍM
Giai đoạn 55 – 60 ngày, củ chuyển sang màu đỏ, lá đã ngả 80% thì bắt đầu nhổ,
thường thì phơi nắng 2 – 3 ngày cho lá mềm lại để dễ vận chuyển xa. Chỉ nên thu
hoạch hành vào những ngày khô ráo. Nhổ củ giũ sạch đất cho vào giỏ và chuyển về
nơi bảo quản, tránh gây xây xát hoặc làm dập vỏ ngoài sẽ ảnh hưởng đến giai
đoạn tồn trữ. Đối với hành sản xuất vụ tháng 4-5ÂL, để giữ làm giống thì thu
hoạch 40 –45 ngày sau khi trồng (củ đã già ngừng tăng trưởng để lâu dễ hư củ)
Bảo quản: Phơi nắng 10 – 15 ngày, rơm thật khô, phải sạch sâu bệnh, chất đống
cao 1 – 5 m, cứ một lớp hành phủ một lớp rơm , vị trí cây rơm giữa trời, thoáng
hoặc treo nguyên chùm hành ở nơi thoáng gió, tồn trữ thuốc hóa học bằng cách
ướp hỗn hợp 40kg bột Tale+Sevin+ Rovral/ 1tấn củ hành .
(sưu tầm)
Trồng hành tây
<img src='http://liennong.net/ln/hanhtay.jpg' border='5' align='left'
alt='user posted image' class='row1'/>
Thời vụ:
Có thể trồng được nhiều vụ: Vụ sớm, gieo vào cuối tháng 8, trồng cuối tháng 9;
chính vụ gieo từ giữa tháng 9, trồng từ giữa đến hết tháng 10; vụ muộn, gieo
cuối tháng 9, trồng cuối tháng 10 đến đầu tháng 11.
Giống:
Chọn đúng các giống cần trồng, tùy theo thị hiếu người dùng mà chọn hành cay
hay hành ngọt để trồng. Nên dùng các giống lai F1 của Mỹ, Nhật Bản (Grano,
granex) mới nhập nội hiện đang có bán tại các công ty giống cây trồng, các đại
lý, cửa hàng hạt giống rau trên toàn quốc.
Ươm cây giống:
Chọn đất tơi xốp, đất cát pha, thịt nhẹ, nơi cao ráo để gieo ươm cây giống. Làm
nhỏ đất, lên luống rộng 90-100cm. Mặt luống phải phẳng, đất nhỏ mịn, gạt các
viên đất to ra 2 bên mép luống. Dùng phân chuồng hoai mục, tro bếp, phân lân
trộn rải đều trên mặt luống một lớp dày khoảng 5-7cm. Hạt giống nên ngâm nước
ấm và ủ cho nứt nanh rồi trộn với đất bột theo tỷ lệ 1/200 để gieo cho đều.
Lượng hạt cần gieo khoảng 1,5-2 gam/m2. Sau khi gieo, phủ kín hạt bằng một lớp
đất hạt nhỏ mịn rồi tiếp một lớp rơm, rạ mỏng nhằm giữ ẩm cho mặt luống và hạn
chế bị xô hạt do mưa hoặc khi tưới nước. Trong 3 ngày đầu, mỗi ngày tưới 2-3
lần, sau đó tưới 1-2 lần/ngày cho đến khi trồng được. Sau gieo 5-6 ngày thì dỡ
bỏ rơm, rạ và dùng trấu trộn với đất bột rải đều để phủ kín chân cây giống và
tiếp tục chăm sóc cho cây con cứng cáp. Sau khi gieo ươm khoảng 30-35 ngày, cây
giống có 2-3 lá thật, cứng đanh cây, mập mạp, xanh đậm là có thể nhổ đem trồng
được.
Trồng và chăm sóc:
Chọn đất thịt nhẹ, đất cát pha gần nguồn nước (tránh nước bẩn ao tù, nước thải
công nghiệp) được cày bừa kỹ, phơi ải được thì tốt, nhặt sạch cỏ dại rồi lên
luống rộng 120-140cm, cao 15-20cm, san phẳng mặt luống. Lượng phân bón cho hành
tây được tính cho 1 sào Bắc bộ ( 360 m2 ) là 900-1.000kg phân chuồng hoai mục +
15-20 kg đạm urê + 30-35 kg lân + 5-7 kg kali. Ngoài ra, có thể bón thêm các
loại phân bón khác như bột đỗ tương đã được ngâm ủ, tro bếp tùy khả năng thâm
canh của mỗi gia đình. Căn cứ theo từng chân đất, thời vụ để tăng hay giảm
lượng phân cho phù hợp. Bón lót 300-350 kg phân chuồng + 20-25 kg lân trộn đều
với đất mặt khi lên luống hoặc xẻ rãnh, bón phân vào rồi lấp đất kín. Trồng cây
sâu khoảng 2-3cm theo các rạch đã được bón lót với khoảng cách hàng cách hàng
20-25cm, cây cách cây 8-10cm. Mật độ đạt được khoảng 7.000-7.500 cây/sào
(khoảng 20 vạn cây/ha). Dện nhẹ cho chặt gốc, tủ rạ đã được cắt ngắn khoảng
7-10cm rồi tưới ngay bằng nước sạch. Những ngày đầu nên tưới 2-3 lần/ngày, các
ngày sau có thể tưới ngày một lần. Nếu nắng to nên che nắng trong 3-4 ngày đầu.
Với hành tây hạn chế tưới rãnh, chỉ cần tưới đủ ẩm, thừa nước hành sẽ chết, độ
ẩm đất tốt nhất là khoảng 70-80% là vừa.
Sau trồng khoảng 7-10 ngày, khi cây đã hồi xanh ta tiến hành bón thúc lần 1
bằng cách pha loãng 2kg đạm urê để tưới. Bón thúc lần 2 sau lần 1 khoảng 10-15
ngày bằng cách pha loãng 3 kg đạm urê để tưới. Bón thúc lần 3 theo rãnh giữa 2
hàng hành với lượng từ 7-10kg urê + 700 kg phân chuồng + 3-4 kg kali và số lân
còn lại. Bón xong lấp đất và tưới đủ ẩm, đây là lần bón thúc quan trọng nhất để
giúp cây phình củ và cho năng suất cao, chất lượng tốt nhất. Tiếp tục bón thúc
lần 4, lần 5 mỗi lần cách nhau 10-12 ngày bằng cách pha loãng 1-2 kg urê +
1-2kg kali để tưới. Trước khi thu hoạch khoảng 2-3 tuần ngừng tưới nước để giảm
lượng nước trong củ.
Phòng trừ sâu bệnh:
Thường xuyên kiểm tra đồng ruộng theo phương pháp phòng trừ dịch hại tổng hợp
IPM. Chú ý các loại sâu bệnh hại như sương mai, thán thư, đốm vòng, thối ướt,
rỉ sắt, đoi đục lá, nhện đỏ...